مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر
نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟
برای بهبودی سریع تر و جلوگیری از عوارض محتمل، بعد از جراحی دیسک کمر، باید اقدامات خاصی را انجام دهید. انجام این اقدامات همچنین باعث نتیجه بهتر عمل می‌شود. مراقبت از زخم، رعایت رژیم غذایی، خوابیدن و نشستن و بلند شدن به‌طور صحیح، اجتناب از بلند کردن وسایل سنگین، استراحت کافی، انجام فیزیوتراپی و مصرف دارو از مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر هستند که در این مقاله آنها را بررسی می‌کنیم.
مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر شامل چه مواردی هستند؟
مراقبت‌های پس از عمل دیسک کمر، بخش مهمی از درمان دیسک کمر بوده و باید به‌دقت رعایت شوند. پیروی از دستورالعمل‌های پس از این جراحی باعث می‌شود دوره نقاهت را سریع‌تر و آسان‌تر پشت سر بگذارید و دچار عوارض عمل نشوید. در ادامه مراقبت‌های ضروری پس از جراحی دیسک کمر را توضیح می‌دهیم:
مراقبت از زخم
پزشک می‌تواند اطلاعات دقیقی درمورد مراقبت از زخم به شما ارائه دهد. برش جراحی دیسک کمر با بخیه بسته می‌شود. اگر بخیه‌ها جذبی باشند، خود به خود جذب می‌شوند و نیازی به کشیدن ندارند؛ اما اگر بخیه‌ها جذبی نباشند، باید بعد از 2 هفته توسط پزشک کشیده شوند.
پس از جراحی باید زخم را تمیز و خشک نگه دارید تا بهبود یابد. برای استحمام باید از پانسمان‌های ضد آب استفاده کنید؛ اما بهتر است تا زمانی که زخم خوب نشده است، حمام نکنید. درصورت افزایش تورم، قرمزی یا ترشح با پزشک خود تماس بگیرید.
رعایت رژیم غذایی
تغذیه مناسب و هیدراتاسیون نقش مهمی در سلامت کلی شما دارند. داشتن رژیم غذایی مناسب در دوران نقاهت جراحی دیسک کمر نیز برای تسریع روند بهبودی بسیار موثر بوده و خطر عوارض آن را کاهش می دهد.
بنابراین در طول دوره نقاهت، باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید. در این دوران باید روزانه هشت لیوان آب بنوشید و از غذاهای فرآوری‌شده و التهاب‌آور دوری کنید. همچنین مصرف غذاهای سالم مانند میوه، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و غلات کامل، در دوره نقاهت جراحی دیسک کمر، توسط پزشکان توصیه می شود.
یبوست یکی از عوارض جانبی رایج داروهای مسکن است. در دوران نقاهت غذاهایی که باعث تشدید یبوست می‌شوند را با غذاهای سرشار از فیبر مانند غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات جایگزین کنید.
توجه به نحوه نشستن و بلند شدن
تا جایی که راحت هستید، برای مدت کوتاهی روی صندلی مناسب بنشینید. هیچ پوزیشن ایده‌آلی برای نشستن یا ایستادن بعد از جراحی دیسک کمر وجود ندارد؛ پس در هیچ پوزیشنی به‌راحتی برای مدت طولانی ننشینید. بهتر است نحوه نشستن، ایستادن، دراز کشیدن و راه رفتن خود را به‌طور منظم تغییر دهید و به‌مدت طولانی در یک حالت نمانید.
توجه به نحوه و پوزیشن خوابیدن
نحوه خوابیدن بعد از عمل دیسک کمر از اهمیت بالایی برخوردار است. برای محافظت از ستون فقرات باید از پوزیشن‌های مناسب پیروی کنید. اگر به پشت می‌خوابید، یک بالش زیر سر و زانوهای خود قرار دهید. اگر به پهلو می‌خوابید، یک بالشت را زیر سر و دیگری را بین زانوهای خود قرار دهید. هنگامی که می‌خواهید از تخت بیرون بیایید، زانوهای خود را خم کنید و به پهلو غلت بخورید. سپس پاهای خود را از لبه تخت آویزان کنید و با کمک دست ها بلند شوید.
اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
در 12 هفته اول پس از جراحی دیسک کمر، باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. در 4 هفته اول فقط می‌توانید به اندازه یک کتری پر را بلند کنید. از آن به بعد، می‌توانید به‌تدریج وسایل سنگین‌تر را نیز بلند کنید. هنگام بلند کردن اجسام مختلف، نکات زیر را رعایت کنید:
- سعی نکنید با خم شدن وسیله را بردارید. زانوهای خود را خم کنید و چمباتمه بزنید، وسیله را بردارید، آن را نزدیک بدن خود نگه دارید و پاهای خود را صاف کنید تا بلند شوید.
- هنگام بلند کردن وسایل، مراقب باشید کمرتان پیچ نخورد.
- هنگامی که وسیله را بلند می‌کنید، آن را بالاتر از سطح شانه خود نبرید.
- شیء را نزدیک بدن خود نگه دارید.
- اگر بلند کردن باعث ناراحتی و درد کمر شما می‌شود، از آن بپرهیزید.
- اگر بلند کردن درد شما را افزایش داد، این کار را متوقف کنید.
فیزیوتراپی و توانبخشی درصورت تجویز
پس از عمل دیسک کمر بهتر است هر چه زودتر بلند شوید و حرکت کنید؛ زیرا عدم تحرک می‌تواند خطر ایجاد لخته خون در پا را افزایش دهد. بنابراین فیزیوتراپی و توانبخشی فیزیکی پس از جراحی دیسک کمر بسیار حائز اهمیت بوده و درصد موفقیت جراحی را بالاتر می برد.
فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا با خیال راحت، قدرت و تحرک خود را به دست آورید. او چند تمرین ساده به شما می‌آموزد که می‌توانید آنها را در خانه انجام دهید و به بهبودی نزدیک تر شوید. فیزیوتراپیست همچنین درمورد نحوه بازگشت به فعالیت‌های عادی، حرکت ستون فقرات، بهبود قدرت عضلانی و تناسب کلی اندام، بهبود تعادل، توانایی راه رفتن یا پیاده روی بعد از عمل دیسک کمر و افزایش دانش شما درباره نحوه عملکرد ستون فقرات و مراقبت از آن، راهنمایی های لازم را به شما ارائه می‌کند. بسته به نوع جراحی، فیزیوتراپی بعد از عمل دیسک کمر، معمولاً بین 6 تا 12 هفته پس از آن خواهد بود و شرکت در تمام جلسات آن ضروری است.
عدم انجام ورزش‌های سنگین
با اینکه تناسب اندام بعد از جراحی دیسک کمر همیشه فرایندی تدریجی بوده، عدم انجام ورزش های سنگین برای تسریع روند بهبودی و جلوگیری از آسیب های مجدد، از اهمیت بالایی برخوردار است. پس از عمل دیسک کمر باید از انجام تمرینات سنگین زیر برای جلوگیری از ایجاد فشار و کمک به بهبودی خودداری کنید:
- ورزش‌های های‌ایمپکت: هر حرکتی مانند دویدن و پریدن می‌تواند باعث تکان خوردن یا چرخش ستون فقرات شود. انجام این حرکات در دوره نقاهت بسیار مضر است.
- حرکات پیچشی: برخی از تمرین‌های پیچشی می‌توانند به ناحیه خاصی که عمل شده است، فشار وارد کنند و درنتیجه باعث تأخیر در روند بهبودی شوند.
- خم شدن بیش‌از‌حد: متأسفانه برخی از تمرینات مانند توتاچ (لمس انگشتان پا) به کمر فشار وارد می‌کنند و بهبودی شما را به تعویق می‌اندازند.
- کشش بیش‌از‌حد بدن: انعطاف‌پذیری خوب است، اما کشش بیش‌از‌حد بعد از عمل دیسک کمر چندان خوب نیست؛ زیرا شما را دچار التهاب و فشار می‌کند.
مصرف مکمل‌ها و داروهای تجویزی
بلافاصله پس از جراحی دیسک کمر، در ناحیه تحت عمل و اطراف آن کمی درد خواهید داشت. به همین دلیل پزشک مسکن هایی تجویز می‌کند تا راحت تر باشید و بتوانید حرکت کنید. بهتر است قبل از اینکه دردتان تشدید شود، مسکن ها را طبق دستور پزشک مصرف کنید. از مصرف ایبوپروفن، آسپرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی به‌مدت 3 تا 6 ماه پس از جراحی دیسک کمر خودداری کنید؛ زیرا روند بهبودی را کاهش می‌دهند.
ممکن است تا 6 هفته طول بکشد تا درد و خستگی عمومی پس از عمل به‌طور کامل از بین بروند؛ درصورت بروز مشکل فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
استراحت و خواب کافی
پس از ترخیص از بیمارستان، ضروری است که در منزل به استراحت بپردازید و به اندازه کافی بخوابید تا به بهبود بدن خود کمک کنید. توجه داشته باشید که نباید بدون تحرک بمانید. بهتر است بین فعالیت‌های خود استراحت بیشتری داشته باشید و به ناحیه تحت عمل خود فشار وارد نکنید تا انرژی و قوای شما به‌تدریج به حالت عادی بازگردد.
توجه به مدت زمان استراحت بعد از عمل دیسک کمر و داشتن خواب کافی از مراقبت‌های مهم بعد از عمل دیسک کمر است که باعث تسریع روند بهبودی می‌شوند.
چه فعالیت‌هایی پس از عمل دیسک کمر باید محدود شوند؟
پس از جراحی دیسک کمر، باید برخی از فعالیت‌های خود را محدود کرده تا از عوارض عمل جلوگیری کنید و سریع‌تر بهبود یابید. این فعالیت‌ها عبارت‌اند از:
- بلند کردن اجسام سنگین: تا چند هفته بعد از جراحی دیسک کمر، اجسام سنگین بلند نکنید و هنگام بلند کردن از پوزیشن مناسب (زانوهای خم و کمر صاف) استفاده کنید.
- خم شدن: از خم شدن در ناحیه کمر یا چرخاندن بالا‌تنه خود خودداری کنید؛ زیرا این حرکات می‌توانند به ستون فقراتِ در حال بهبودی شما فشار وارد کنند.
- رانندگی: زمان رانندگی مجدد پس از عمل دیسک کمر را پزشک تعیین می‌کند. هنگام سوار و پیاده شدن احتیاط کنید و مراقب کمر خود باشید.
- فعالیت‌های شدید: از انجام فعالیت‌هایی مانند دویدن، شنا، یا ورزش‌های برخوردی تا تأیید پزشک خود، خودداری کنید.
چه مدت بعد از عمل دیسک کمر می‌توانیم به کار برگردیم؟
پس از انجام جراحی دیسک کمر باید از کار مرخصی بگیرید. بازگشت به محل کار بستگی به نوع عمل، شرایط شخصی و نوع شغل شما دارد. اگر کار شما سبک (پشت میزی) است، می‌توانید 2 تا 4 هفته بعد از عمل دیسک کمر آن را مجدداً انجام دهید؛ اما اگر کارتان سنگین‌تر است باید 4 تا 6 یا حتی 12 هفته پس از عمل آن را از سر بگیرید.
بازگشت تدریجی به محل کار راه حل مناسبی است. به عبارت دیگر می‌توانید در ابتدا در زمان کوتاه‌تری از روز یا روزهای کمتری در هفته کار کنید. فراموش نکنید که زمان بهبودی بیماران بایکدیگر متفاوت است و این امر می‌تواند بر زمان بازگشت شما به محل کار تأثیر بگذارد. توصیه می‌شود درمورد این موضوع با پزشک خود مشورت کنید.
چه مدت بعد از عمل دیسک کمر می‌توانیم رانندگی کنیم؟
معمولاً به محض اینکه احساس کردید توانایی رانندگی دارید، می‌توانید آن را انجام دهید. دراین خصوص باید از مصرف مسکن‌هایی که دارای اثر آرام‌بخش قوی هستند و کنترل خوبی بر عضلات پاهای شما دارند، خودداری کنید. همچنین مطمئن شوید که صندلی خودرو پوزیشن راحت و مناسبی برای شما دارد.
به‌طور کلی، توصیه می‌شود بسته به نوع عمل دیسک کمر، حداقل به‌مدت 2 تا 6 هفته رانندگی نکنید. هنگامی که می‌خواهید مجدداً رانندگی کنید، باید راحت بتوانید به پشت سر خود نگاه کنید و در مواقع اضطراری واکنش های درستی داشته باشید. پس از عمل دیسک کمر، تا زمانی که پاهای شما ضعف دارند، قدرت انجام این کار را ندارید. برای رانندگی ایمن بعد از جراحی دیسک کمر، باید بتوانید کنترل کامل خودرو را در دست داشته باشید و توقف اضطراری را بدون تعلل انجام دهید.
چگونه باید بعد از عمل دیسک کمر استحمام کنیم؟
معمولاً توصیه می‌شود که یک هفته پس از جراحی دیسک کمر یا تا زمان بسته شدن زخم برای استحمام صبر کنید. اگر هیچ ترشحی در محل برش وجود نداشته باشد، شاید پزشک با استحمام شما موافقت کند. در ابتدا سعی کنید برش را با پانسمان ضد آب خشک نگه دارید. اگر زخم به هر دلیلی خیس شد، آن را خشک کنید.
چه زمانی بعد از عمل دیسک کمر باید به پزشک مراجعه کنیم؟
بعد از عمل دیسک کمر، برای نظارت بر پیشرفت بهبودی خود باید به پزشک مراجعه کنید. زمان اولین جلسه بعد از جراحی، بسته به نوع آن می‌تواند متفاوت باشد. اما به‌طور کلی، حدود 4 تا 6 هفته پس از عمل دیسک کمر و سپس هر چند ماه، تا 2 سال، باید به پزشک مراجعه کنید. در طول این مدت ممکن است پزشک برای بررسی روند بهبودی کمر شما، آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا ام‌آر‌آی را تجویز کند.
