درمان دیسک کمر

دیسک کمر یکی از بیماری‌های شایعی است که علائم آن زندگی افراد را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای درمان این بیماری از روش‌های غیر جراحی مانند استراحت، دارودرمانی، ورزش، فیزیوتراپی، سلول‌های بنیادی، طب سوزنی، لیزردرمانی، اوزون‌تراپی و جراحی استفاده می‌شود. در این مقاله قصد داریم درباره درمان دیسک کمر و روش های آن با شما صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید.

آیا دیسک کمر درمان دارد؟

همیشه راه های درمان دیسک کمر برای بسیاری از افراد مبتلا به آن سؤال‌برانگیز است. اگر بیماری دیسک کمر را تجربه می‌کنید، احتمالاً با ناراحتی‌ها و دردهای آن آشنا هستید. خوشبختانه متخصصان گزینه‌های درمانی غیر جراحی را برای درمان دیسک کمر ارائه می‌دهند و علائم این بیماری با استفاده از روش‌های مختلف درمان می‌‌شوند. همچنین اگر جراحی لازم باشد، روش‌های کم‌تهاجمی زیادی برای درمان دیسک کمر وجود دارند.

روش‌های درمان دیسک کمر کدام‌اند؟

بیش از 85 درصد از افراد دارای علائم دیسک کمر خود به خود بهبود می‌یابند، اما شاید تا 12 هفته طول بکشد. در اکثر موارد، افراد می‌توانند علائم خود را با اجتناب از حرکاتی که باعث درد می‌شوند و پیروی از نکاتی که پزشک توصیه می‌کند، برطرف کنند. درمان دیسک کمر شامل روش‌های مختلف غیر جراحی و جراحی است که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم:

درمان دیسک کمر با استراحت

یک تا دو روز استراحت معمولاً به تسکین درد کمر و پا کمک می‌کند. با‌این‌حال، برای مدت طولانی بی‌حرکت نمانید و وقتی انجام فعالیتهای خود را از سر می‌گیرید، نکات زیر را رعایت کنید:

• در طول روز به استراحت بپردازید، اما از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید.
• تمام فعالیت بدنی خود را آهسته و کنترل‌شده انجام دهید، به‌خصوص فعالیت‌هایی مانند خم شدن و بلند کردن وسایل مختلف.
• فعالیت‌های روزانه خود را تغییر دهید تا از حرکاتی که باعث درد بیشتر می‌شوند، اجتناب کنید.

درمان دیسک کمر با دارو

هیچ دو نفری دیسک کمر را به یک شکل تجربه نمی‌کنند. شاید یکی به‌سختی متوجه علائم این بیماری شود، در‌حالی‌که فرد دیگر برای دردهای حاد کمر، نیاز به مصرف دارو داشته باشد. پزشک متخصص می‌تواند نوع داروی مورد نیازتان را بر اساس علائم شما تعیین کند. برای کاهش و مدیریت علائم دیسک کمر معمولاً‌ داروهای زیر تجویز می‌شوند:

1. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: برخی از دردهای مرتبط با دیسک کمر به‌دلیل التهاب اعصاب و بافت نرم اطراف دیسک آسیب‌دیده هستند. هنگامی که عصب ملتهب دچار تورم می‌شود، به دیسک بیرون‌زده فشار وارد می‌کند. تورم و درد ناشی از التهاب، با مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی قابل درمان هستند. رایج‌ترین این داروها شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین بوده که بدون نسخه نیز در دسترس هستند. اگر دیسک کمر باعث درد حادی شود که با داروهای بدون نسخه تسکین نمی‌یابد، پزشک باید ضد التهاب قوی‌تری تجویز ‌کند.
2. شل‌کننده‌های عضلانی: اگر دیسک از جای خود در بین مهره‌ها خارج شود و عصب را تحت فشار قرار دهد، سیگنال‌های الکتریکی که از عصب به بافت عضلانی مجاور حرکت می‌کنند، مختل شده و درنتیجه منجر به اسپاسم عضلانی دردناک می‌شوند. در این موارد داروهای شل‌کننده عضلانی می‌توانند اسپاسم را آرام کنند و درد را کاهش دهند تا شما بتوانید راحت‌تر حرکت کنید. پزشک این داروها را برای یک یا دو هفته تجویز می‌کند. با مصرف این داروها، درد ناشی از اسپاسم عضلانی اغلب خود به خود تسکین می‌یابد.
3. مسکن‌های تجویزی: اگر دیسکِ بیرون‌زده، عصب را فشار دهد، درد تشدید می‌شود. در این مواقع، داروهای بدون نسخه شاید برای تسکین درد مؤثر باشند، اما درصورتی که درد برطرف نشود، پزشک ممکن است دوره کوتاهی از مسکن‌های تجویزی را توصیه کند. این داروها حداکثر به‌مدت یک هفته و تا زمانی که شل‌کننده عضلانی یا داروهای ضد التهاب تأثیر بگذارند، باید استفاده شوند.
4. کورتیکواستروئیدها: اگر سایر داروها درد کمر را تسکین ندهند، پزشک کورتیکواستروئیدهای خوراکی را تجویز می‌کند. استروئیدها التهاب ناحیه نزدیک دیسک را کاهش می‌دهند و درنتیجه فشار از روی عصب آسیب‌دیده برداشته می‌شود و درد تسکین می‌یابد. استروئیدها که فقط با نسخه در دسترس هستند، معمولاً برای 7 تا 10 روز مصرف می‌شوند. در این مدت پزشک قبل از توصیه درمان دیگر، علائم شما را مجدداً ارزیابی می‌کند.

درمان دیسک کمر با ورزش

ورزش عمومی برای کاهش علائم دیسک بسیار مؤثر است. به عبارت دیگر،‌ ورزش برای دیسک کمر مفید بوده و می‌تواند با افزایش قدرت عضلات حمایت‌کننده از ستون فقرات، به کاهش درد کمک کند. با این حال مشخص نیست که آیا تمرینات خاص ستون فقرات بهتر از تمرینات حفظ تناسب اندام هستند یا برعکس؛ از این رو معمولا فیزیوتراپیست می‌تواند بهترین تمرینها را برای هر فرد ارائه دهد.

درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی

پزشک ممکن است برای درمان دیسک کمر ازطریق فیزیوتراپی با فیزیوتراپیست یا متخصص طب فیزیکی و توانبخشی همکاری نزدیک داشته باشد. اغلب فیزیوتراپی درد کمر را تسکین می‌دهد و از آسیب بیشتر به دیسک بیرون‌زده جلوگیری می‌کند.

تقویت بخش مرکزی، عضلات کمر، شکم، بالای ران و باسن بخش مهمی از فیزیوتراپی برای درمان علائم دیسک بیرون‌زده است. ضعف این عضلات باعث می‌شود ستون فقرات وزن بیشتری را تحمل کند. این فشار اضافه می‌تواند باعث بی‌ثباتی یا تشدید مشکل ستون فقرات شود. فیزیوتراپیست می‌تواند تمرینهای مختلفی را برای تقویت این گروه‌های عضلانی مرکزی به شما آموزش دهد. این تمرین‌ها می‌توانند وضعیت بدن را بهبود بخشند، فشار روی اعصاب تحت تأثیر دیسک را کاهش داده و درد را تسکین دهند. فیزیوتراپیست همچنین ممکن است تکنیک‌های مکملی را توصیه کند که برای بهبود عملکرد کلی و ایجاد حس بهتر در هنگام تقویت عضلات مرکزی طراحی شده‌اند.

درمان دیسک کمر با سلول‌های بنیادی

درمان دیسک کمر با استفاده از سلول‌های بنیادی، روشی کم‌تهاجمی و مؤثر برای بیمارانی است که به جراحی تهاجمی ستون فقرات تمایل ندارند. این روش شامل تزریق مستقیم سلول‌های بنیادی به دیسک بیرون‌زده کمر است. سلول‌های بنیادی می‌توانند دیسک‌های آسیب‌دیده را ترمیم کنند و باعث رشد مجدد غضروف شوند. درنتیجه درد مزمن ناشی از این بیماری را کاهش می‌دهند. بهبود بافت آسیب‌دیده با تزریق سلول های بنیادی، طی چند ماه علائم شما را به میزان قابل توجهی بهبود می‌بخشد.

درمان دیسک کمر با طب سوزنی

طب سوزنی یکی دیگر از روش‌های درمانی دیسک کمر است که در آن پزشک سوزن‌های بسیار نازکی را در نقاط مختلف سطح بدن وارد می‌کند. طب سوزنی نقاط خاصی را در سراسر مریدین‌ها که در مسیرهای عصبی، تحت تأثیر فتق دیسک هستند، هدف قرار می‌دهد و با افزایش جریان خون، بهبودی را تقویت می‌کند. طب سوزنی همچنین ترشح اندورفینها را که مسکن‌های طبیعی درد هستند، افزایش می‌دهد.

درمان دیسک کمر با تزریقات استروئید اپیدورال

تزریق استروئید اپیدورال یکی دیگر از روش‌های درمانی دیسک کمر محسوب می‌شود. در این روش، دارویی شبیه کورتیزون به فضای اطراف عصب تزریق می‌شود که ممکن است با کاهش التهاب، درد را برای مدت کوتاهی کاهش دهد. شواهد نشان می‌دهند که تزریق اپیدورال می‌تواند درد را در بسیاری از بیمارانی که به‌مدت 6 هفته یا بیشتر، از سایر روش‌های غیر جراحی نتیجه نگرفته‌اند، باموفقیت تسکین دهد.

درمان دیسک کمر با لیزردرمانی

لیزردرمانی نیز یکی از راه هایی است که می‌تواند برای درمان علائم دیسک کمر مورد استفاده قرار گیرد. انرژی لیزر مواد بیرون‌زده دیسک را هدف قرار می‌دهد و آن‌ها را بدون آسیب به ساختارهای حیاتی اطراف مانند اعصاب یا عروق خونی تبخیر می‌کند.

در این روش پزشک، پروب لیزر را ازطریق سوزن به ستون فقرات وارد می‌کند و نوک لیزر را در قسمت نرم دیسک قرار می‌دهد. وارد کردن سوزن و درنتیجه پروب لیزر با راهنمایی اشعه ایکس انجام می‌شود. پروب لیزر انرژی را به دیسک می‌رساند و بخش کوچکی از آن را تبخیر می‌کند. سپس دیسک باقی‌مانده وارد حفره ایجاد‌شده توسط پروب لیزر می‌شود و درنتیجه فشار روی اعصاب یا نخاع کاهش می‌یابد.

این فرایند با بی‌حسی موضعی و آرام‌بخش خفیف، بدون نیاز به ایجاد برش قابل انجام است. درمان دیسک کمر با لیزر، تقریباً 15 دقیقه طول می‌کشد و بیمار می‌تواند مدت کوتاهی پس از عمل حرکت کند و از یک روز بعد فعالیت های خود را از سر گیرد.

درمان دیسک کمر با اوزون‌تراپی

اوزون‌تراپی یا تزریق اوزون یکی از روش‌های غیر جراحی مورد استفاده برای درمان دیسک کمر است. در این تکنیک، ترکیبی از گاز اوزون و اکسیژن به عضلات پاراورتبرال یا مستقیماً به دیسک کمر تزریق می‌شود. اوزون گازی با سه مولکول اکسیژن است که پس از تزریق به دیسک آسیب‌دیده، فتق را کوچک می‌کند، التهاب را کاهش می‌دهد و سلول‌های ایمنی خاصی (ماکروفاژها) را تشکیل می‌دهد تا مواد بیرون‌زده دیسک را ببلعند. طبق مطالعات اخیر، اوزون تراپی به اندازه جراحی در درمان دیسک کمر مؤثر است و فواید بسیاری دارد.

درمان دیسک کمر از طریق جراحی

معمولا اکثر افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند، نیازی به جراحی ندارند. اگر استراحت و سایر روش‌های غیر جراحی طی 4 تا 6 هفته علائم شما را بهبود نبخشند، به انجام جراحی برای درمان دیسک کمر نیاز است.

اگر با مسکن‌ها، تزریق‌ها و فیزیوتراپی تسکین نمی‌یابید، رفته رفته علائم شما بدتر می‌شوند، در ایستادن یا راه رفتن مشکل دارید و نمی‌توانید روده یا مثانه خود را کنترل کنید،‌ باید درمورد جراحی دیسک کمر با پزشک خود صحبت کنید. در بیشتر مواقع، جراح فقط می‌تواند قسمتی از دیسک بیرون‌زده را جدا کند و احتمالاً نیازی به حذف کل دیسک نخواهید داشت.

به طور کلی جراحی دیسک کمر به روش‌های زیر انجام می‌شود:

دیسککتومی: در طی این روش، جراح دیسک آسیب‌دیده را برمی‌دارد تا فشار روی اعصاب کاهش یابد. جراحی دیسککتومی به دو روش قابل انجام است. در روش اول، جراح دیسککتومی باز را ازطریق ایجاد برش در کمر انجام می‌دهد. روش دوم که میکرودیسککتومی نام دارد، ازطریق برش بسیار کوچک‌تری انجام می‌شود. در این روش جراح لوله نازک دارای دوربین وارد می‌کند تا دیسک آسیب‌دیده را ببیند و آن را خارج کند.

لامینوتومی: گاهی جراح برای درمان دیسک کمر، نیاز دارد تا بخش کوچکی از استخوان را از مهره بر دارد. این استخوان که لامینا نام دارد، پوشش محافظی را روی نخاع شما ایجاد می‌کند. برداشتن بخشی از لامینا یا تمام آن به جراح کمک می‌کند تا به دیسک بیرون‌زده دسترسی پیدا کند. برداشتن لامینا همچنین می‌تواند فشار روی اعصاب را کاهش دهد و درد پا و سیاتیک را از بین ببرد. لامینا را می‌توان در طول دیسککتومی یا جراحی دیگری خارج کرد.

فیوژن ستون فقرات: پس از دیسککتومی یا لامینوتومی، جراح ممکن است دو مهره را در دو طرف دیسک به هم پیوند دهد تا ستون فقرات ثابت بماند. به این عمل فیوژن ستون فقرات گفته می‌شود. فیوژن یا جوش خوردن دو دیسک باعث توقف حرکت استخوان‌ها و جلوگیری از درد می‌شود.

جراحی دیسک مصنوعی: تعداد بسیار کمی از افراد کاندیدای مناسبی برای جراحی دیسک مصنوعی هستند؛ زیرا این روش فقط برای دیسک‌های خاصی در قسمت پایین کمر مؤثر است. اگر پزشک تشخیص دهد که این راه می‌تواند مفید باشد، دیسک آسیب‌دیده را با دیسک پلاستیکی یا فلزی جایگزین می‌کند. دیسک جدید به ثابت نگه داشتن ستون فقرات و حرکت آسان‌تر فرد کمک می‌کند.

بهترین راه درمان دیسک کمر چیست؟

بهترین راه درمان دیسک کمر ازطریق روش‌های غیر جراحی است. این روش‌ها شامل استراحت، مصرف دارو، فیزیوتراپی با تمرینات هدفمند برای تقویت عضلات مرکزی، ورزش، لیزردرمانی، استفاده از سلول‌های بنیادی، اوزون‌تراپی، طب سوزنی و تزریق استروئید اپیدورال هستند. استفاده و تأثیر هر یک از این درمان‌ها از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است. جراحی روش درمانی دیگری برای دیسک کمر است که معمولاً تنها در صورتی در نظر گرفته می‌شود که درمان‌های غیر جراحی نتوانند تأثیر قابل توجهی داشته و علائم در حال تشدید باشند.

جدیدترین روش درمان دیسک کمر

اوزون‌تراپی که به آن تزریق اوزون نیز می‌گویند، از جدیدترین روش‌های مدیریت و درمان دیسک کمر محسوب می‌شود. گاز اوزون می‌تواند دیسک آسیب‌دیده را ترمیم کند و با بازسازی بافت، درد و التهاب ناشی از دیسک کمر را تسکین دهد. استفاده از این روش می‌تواند هزینه بالایی داشته باشد، اما کم‌تهاجمی است و علائم دیسک کمر را در مدت‌زمان کوتاهی از بین می‌برد.

درمان قطعی دیسک کمر

دیسک کمر را می‌توان در ابتدا با استفاده از روش‌های غیر جراحی درمان کرد. به عبارت دیگر، استراحت، دارودرمانی،‌ ورزش و فیزیوتراپی از درمان‌های اولیه این بیماری هستند. درصورت مؤثر نبودن این روش ها، پزشک ممکن است روش‌های دیگر مانند تزریق دارو، طب سوزنی، استفاده از لیزر و سول‌های بنیادی را پیشنهاد دهد. اگر همچنان علائم ادامه داشته باشند یا تشدید شوند، ‌جراحی به‌عنوان گزینه درمانی نهایی در نظر گرفته می‌‌شود.

درمان دیسک کمر بدون جراحی امکان‌پذیر است؟

همه افراد به جراحی برای درمان دیسک کمر خود نیاز ندارند. درواقع، جراحی آخرین گزینه درمانی این بیماری است. خوشبختانه پزشکان برای درمان دیسک کمر بدون جراحی گزینه‌های زیادی دارند. این گزینه‌ها شامل استراحت و پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین، استفاده از دارو، ورزش برای تقویت عضلات کمر،‌ فیزیوتراپی، ‌لیزردرمانی، تزریق دارو به دیسک آسیب‌دیده، طب سوزنی و استفاده از سلول‌های بنیادی هستند.

اگر دیسک کمر درمان نشود، چه می‌شود؟

بیرون زدگی دیسک کمر یکی از بیماری‌های جدی است که بیمار در آن با آسیب ستون فقرات مواجه بوده و عدم درمان دیسک کمر می‌تواند او را در معرض خطر فلج دائمی یا درد مزمن طولانی‌مدت قرار دهد.

عدم درمان دیسک کمر همچنین می‌تواند منجر به آسیب عصبی مرتبط با مثانه یا روده فرد شود. درنتیجه بی‌اختیاری دائمی ادرار یا مدفوع رخ می‌دهد. به‌علاوه درصورت عدم درمان این بیماری، ممکن است وضعیتی به نام بی‌حسی زین اتفاق بیفتد که در آن احساس قسمت داخلی ران، اطراف راست روده و پشت پاها از بین میرود.

دوره و طول درمان دیسک کمر چقدر است؟

روش درمان دیسک کمر برای هر بیمار متفاوت است و از این رو طول درمان متفاوتی نیز دارد. عوامل مختلفی هستند که بر مدت ‌زمان بهبودی دیسک کمر تأثیر می‌گذارند. این عوامل شامل شدت دیسک آسیب‌دیده، محل بیرون‌زدگی دیسک، روش درمانی، سلامتی کلی، سن بیمار و رعایت دستورالعمل‌های پزشک می شوند.

در بیشتر موارد، علائم دیسک طی 2 تا 8 هفته کاهش می‌یابند. با‌این‌حال، در برخی موارد، ممکن است تا شش ماه یا بیشتر طول بکشد تا دیسک کمر به‌طور کامل بهبود یابد. توصیه می‌شود برای حمایت از سلامت کلی خود اقدامات پزشکی را انجام دهید و به بهبود بدن خود کمک کنید.

تغذیه مناسب بر درمان دیسک کمر مؤثر است؟

تغذیه نقش بسیار مهمی در سلامت ستون فقرات، بهبود دیسک‌ها و سطوح مفاصل ستون فقرات دارد. رژیم غذایی غنی از کلسیم، تغذیه‌ای سالم برای استخوان‌های ستون فقرات است. استخوان‌های خود را با غذاهایی ازجمله شیر، ماست کم‌چرب، پنیر (ادام، چدار و پارمزان)، سبزیجات (کلم پیچ، بامیه، لوبیا قرمز، لوبیای پخته‌شده)، آجیل (بادام، فندق، گردو، و کنجد)، ماهی (ساردین و سالمون)، انجیر، زردآلو، توفو، دانه سویا و تخم مرغ تقویت کنید.

علاوه بر درمان های پزشکی، پیروی از رژیم غذایی سالم نیز می‌تواند از روند بهبودی بیماران مبتلا به دیسک کمر حمایت کرده و به کاهش علائم این بیماری کمک کند. بنابراین توصیه می شود قبل از اینکه غذاهای جدید را در رژیم غذایی خود بگنجانید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

چه مواردی درمان دیسک کمر را به تأخیر می‌اندازند؟

گاهی تشخیص دقیق دیسک می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و منجر به تأخیر در درمان این بیماری شود. به‌علاوه، برخی از بیماران ممکن است به‌علت ترس یا هر دلیل دیگری، تصمیم برای درمان را به تعویق بیندازند. دسترسی محدود به متخصصان ستون فقرات در برخی مناطق جغرافیایی و محدودیت پوشش بیمه‌ای برای درمان‌های خاص نیز از مواردی هستند که می‌توانند درمان دیسک کمر را به تأخیر بیندازند.

برای درمان دیسک کمر به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

اگر از علائم بیماری دیسک کمر رنج می‌برید، باید به متخصص ارتوپد یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. این متخصصان درزمینه تشخیص و درمان بیماری‌های مرتبط با ستون فقرات مانند درمان دیسک کمر تبحر دارند و به شما در درمان و مدیریت آن کمک می‌کنند.