ورم بینی بعد از عمل
ورم بینی بعد از عمل، بخش طبیعی از روند بهبودی است. در طول جراحی، پوست بینی، استخوانها و غضروف بینی اصلاح میشوند که این عامل میتواند باعث آسیب زدن به بافتها و رگهای خونی شوند. تورم، پاسخ طبیعی بدن به این تغییرات است.
انواع ورم بعد از جراحی بینی
بهطورکلی انواع ورم بعد از جراحی بینی به سه دسته تقسیم میشوند؛
-
ورم پوست
این نوع از ورم بینی بعد از جراحی، ناشی از دستکاری و بلند شدن پوست از روی اسکلت بینی در حین عمل جراحی است. دلیل اصلی بروز این اتفاق، تجمع مایع بین سلولی است. این رویداد، واکنش التهابی بدن برای ترمیم ناحیههای آسیبدیده است. این التهاب کاملاً طبیعی بوده و پس از سه ماه بهطور کامل رفع میشود.
-
ورم کاذب
عملیاتی که برای تغییرات فرم بینی بر روی اسکلت یا پوست بینی انجام میشود، موجب ایجاد ورم ناشی از جراحی بینی میشود که به این نوع ورم، ورم کاذب گفته میشود. هرچه بینی بزرگتر باشد، شدت این ورم نیز بیشتر خواهد بود. این نوع ورم بینی پس از جراحی بهمدت طولانیتری باقی میماند.
-
ورم فیبرز
پس از جراحی بینی، پوست به منظور ترمیم بافتهای برشخورده خود، مادهای بهنام فیبروز تولید میکند. فیبروز اضافی که در این ناحیه تولید میشود، باعث تورم در بینی میشود که به آن ورم فیبرز گفته میشود. درصورتیکه ورم فیبروز اتفاق بیفتد، دکتر جراح بینی، بلافاصله از تزریق کورتون برای مهار آن استفاده خواهد کرد.
میزان ورم بینی بعد از عمل
میزان ورم بینی بعد از عمل ممکن است در بین جراحیهای مختلف بسته به فرد و نوع عمل انجام شده، متفاوت باشد. بهعنوانمثال درصورتیکه استخوانهای بینی شکسته شود، تورم بیشتری در اطراف گونهها و ناحیه چشم به وجود میآید. همچنین میزان تورم در جراحی بینیهای گوشتی بیشتر از بینیهای استخوانی است.
ورم صورت و پیشانی بعد از جراحی بینی
درحالیکه مشخصاً بینی، محل اصلی جراحی است، بهوجودآمدن تورم در نواحی اطراف صورت، دور از انتظار نیست. ممکن است در چند هفته اول پس از جراحی، اطراف چشمها، گونهها و لب بالایی، کبودی و پفکردگی داشته باشد، اما در اکثر بیماران این مشکل بهسرعت در هفته اول برطرف میشود. میزان تورم و کبودی صورت به پیچیدگی عمل و همچنین ویژگیهای فردی بستگی دارد.
تفاوت ورم بینی استخوانی و گوشتی بعد از عمل
پس از جراحی بینی، تورم و کبودی بینیهای گوشتی نسبت به بینیهای استخوانی بهدلیل ضخامت پوست، بیشتر است. بنابراین ورم بینیهای گوشتی نیازمند سپریشدن زمان بیشتری برای بهبودی هستند و دوره نقاهت بینیهای گوشتی کمی بیشتر از بینیهای استخوانی است.
عوامل تأثیرگذار در ورم بینی بعد از عمل بینی
عوامل بسیاری در ورم بینی بعد از عمل تاثیرگذار هستند و این تورم در هر فردی با توجه به این عوامل متفاوت است.
-
گوشتی بودن بینی
از آنجاییکه بینیهای گوشتی دارای ضخامت پوست بیشتری هستند، بنابراین تورم و کبودی بیشتری دارند و به طور معمول تورم بینی بعد از جراحی در بینیهای استخوانی بهدلیل پوست بینی نازک و بافت غضروفی قوی، کمتر از بینیهای گوشتی است.
-
اعمال تغییرات زیاد
هر اندازه که در جراحی بینی نیاز به تغییرات بیشتری باشد، ورم بینی پس از عمل بیشتر بوده و زمان بیشتری برای بهبود نیاز دارند. مانند بینیهایی که خیلی بزرگ هستند و بینیهایی که دچار انحرافهای شدید هستند.
-
عدم رعایت اقدامات قبل و مراقبت های بعد از عمل بینی
تورم ناشی از عمل بینی یک امر اجتنابناپذیر بوده و تنها میتوان با انجام اقداماتی نظیر بالا نگهداشتن سر، کمپرس سرد، نوشیدن آب زیاد و غیره میزان آن را کاهش داد و بهمرورزمان رفع نمود. توجه داشته باشید که تا دو هفته پیش از عمل، از خوردن مواد غذایی حاوی سدیم (نمک) و مصرف الکل خودداری شود.
-
تکنیک جراحی
بهطورکلی عمل بینی طی دو روش باز و بسته انجام میشود. در روش بسته میزان تورم و کبودی نسبت به عمل باز کمتر است.
مراحل بهبود ورم بعد از جراحی بینی
مرحله اولیه بهبود ورم بینی حدود ده روز است. درصورت رعایت تمامی دستورالعملهای مراقبتی، در مدتزمان کوتاهی بهبودی حاصل میشود. پس از ده روز، بسیاری از کبودیها و تورمها ازبین میروند و هرگونه اثرات ماندگار را میتوان با مواد آرایشی پنهان کرد. پس از حدود سه هفته، احتمالاً هیچ نشانه آشکاری از جراحی نخواهید داشت. در سه ماهگی، تقریباً تمام تورمها برای همیشه کاهش یافته است و شکل بینی به نتیجه نهایی خود نزدیک است. یک یا دو سال طول میکشد تا بینی کاملاً در ساختار جدید خود جا بیفتد، اما در سه ماهگی، اکثریت قریببهاتفاق ریکاوری بینی کامل میشود.
-
روز عمل زیبایی بینی
درحین انجام عمل جراحی، تحت بیهوشی عمومی خواهید بود. چند ساعت بعد از عمل، ترخیص میشوید. شب بعد از عمل جراحی و تا زمانیکه ورم بعد از جراحی زیبایی بینی ادامه دارد، بهتر است سعی کنید از تعدادی بالش استفاده کنید و در حالت نیمه خوابیده بخوابید.
-
یک هفته بعد از عمل بینی
یک هفته بعد از عمل بینی، هرگونه آتل یا پوشش محافظ برداشته میشوند. در این مرحله، ممکن است هنوز مقداری تورم وجود داشته باشد، اما هرگونه مشکل در تنفس از طریق بینی رفع میشود و میتوانید تغییر بسیار قابلتوجهی در شکل بینی خود مشاهده کنید. هرگونه کبودی در اطراف بینی و چشمها شروع به محوشدن میکند و به رنگ سبز یا زرد درمیآید و پنهان کردن آن با مواد آرایشی آسانتر میشود.
-
دو هفته پس از جراحی بینی
در این مرحله، احتمالاً کاهش چشمگیری در تورم بینی بعد از عمل تجربه خواهید کرد و هرگونه کبودی احتمالاً ازبین خواهد رفت. با کاهش تورم، شکل جدید بینی آشکارتر و قابل تشخیصتر میشود. پس از دو هفته، بهطورکلی نیازی به پیگیری در مطب نخواهید داشت.
-
3 تا 4 هفته بعد از عمل
تقریباً تمام علائم قابل مشاهده از جمله ورم بینی بعد از عمل، ناپدید میشوند. با کاهش تورم، شکل بینی شما بهخوبی مشخص خواهد شد. در سه هفته پس از عمل، بیمار واقعاً میتواند ببیند که نتیجه نهایی جراحی چه خواهد بود.
-
شش هفته بعد از عمل بینی
از آنجاییکه ساختار استخوان در هفته ششم پس از عمل، تنظیم و تثبیت شدهاست، میتوانید فعالیتهای روزانه معمول خود را از سر بگیرید. درصورت تمایل میتوانید از عینک استفاده کنید.
-
یک سال پس از جراحی بینی
روند بهبودی پس از یک سال، کامل شده است. ورم بینی بعد از عمل بهطورکامل ازبینرفته است.
راه های کاهش و رفع ورم بعد از جراحی بینی
تورم بینی پس از عمل، یک امر بسیارطبیعی بوده و بامرورزمان بهبود مییابد. اگرچه همه افراد با سرعتهای متفاوتی بهبود مییابند و نمیتوان سرعت کاهش ورم بینی بعد از جراحی را بهطور چشمگیری افزایش داد، ولیکن رعایت نکات زیر موجب کاهش احتمال خطر خونریزی و تورم شده و به بهبود بیماران کمک میکند؛
-
سر خود را بالا نگه دارید.
بالا نگهداشتن سر نسبت به بقیه بدن و اجتناب از دراز کشیدن به تخلیه مایعات لنفاوی و وریدی کمک میکند و موجب بهحداقل رسیدن سردردها و شدت ورم بینی بعد از عمل میشود. به پشت بخوابید و زمانیکه دراز میکشید از تعدادی بالش استفاده کنید. سعی کنید در حالت تکیه بخوابید تا از تجمع مایعات در اطراف محل جراحی در طول شب جلوگیری کنید. همچنین باید از خم شدن یا هر ورزش شدیدی که فشار خون شما را افزایش میدهد، خودداری کنید.
-
از کمپرس سرد استفاده کنید.
قرار دادن کمپرس سرد روی صورت پس از جراحی بینی به کاهش تورم پس از عمل زیبایی بینی و مدیریت درد کمک میکند. کمپرس سرد در 48 ساعت اول بعد از جراحی بینی، بیشترین تأثیر را دارد. یک روش استاندارد شامل استفاده از کمپرس بهمدت تقریباً 20 دقیقه و سپس یک استراحت 20 دقیقهای بدون کمپرس است. هرگز نباید یخ را مستقیماً روی پوست خود قرار دهید، زیرا میتواند بر جریان خون تأثیر بگذارد و باعث آسیب بافتی شود.
شما میتوانید کمپرس را تا 20 دقیقه روی پوست خود قرار دهید. بااینحال، آن را مستقیماً روی ناحیه بینی قرار ندهید، زیرا ممکن است فشار زیادی به بینی شما وارد کند و گچ را مرطوب کند. در عوض، کمپرس سرد را روی پیشانی یا گونههای خود قرار دهید.
-
نوشیدن مایعات زیاد
نوشیدن مایعات زیاد در کاهش ورم بینی پس از عمل اهمیت بسزایی دارد. این مورد به دفع سموم از بدن شما کمک زیادی میکند و تورم را بهطور مؤثرتری کاهش میدهد.
-
استراحت حیاتی است.
تا دو هفته بعد از جراحی بینی، استراحت کردن نقش بسیار مهمی در بهبودی ورم بعد از عمل زیبایی بینی دارد و بعد از این بازه زمانی میتوانید بهآرامی فعالیتهای اجتماعی را از سر بگیرید.
-
از مصرف الکل، دارهای خاص و مکمل ها خودداری کنید.
دو هفته قبل از جراحی بینی و همچنین پس از جراحی، پزشک از شما میخواهد مصرف مکملها یا سایر داروها را متوقف کنید، زیرا ممکن است بر فشار خون، گردش خون و بهبودی شما تأثیر بگذارد. از مصرف داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن برای کاهش درد خودداری کنید چراکه میتوانند اثرات نامطلوبی را در زمینه بهبود جراحی بینی ایجاد کنند. داروهای ضدالتهابی حاوی ویژگیهایی هستند که میتوانند روند لختهشدن طبیعی خون را مختل کنند که این موضوع میتواند خطر خونریزی بعد از عمل را افزایش داده و منجر به التهاب بیشتر شود. حداقل دو هفته قبل و بعد از جراحی باید از مصرف داروهای ضدالتهابی خودداری کرد.
-
از عطسه، سرفه، گرفتن بینی و گریه بپرهیزید
عطسه، سرفه، گرفتن بینی (فین کردن) و گریه میتواند باعث افزایش ورم بینی بعد از عمل و تحریک بخیهها شده و احتمال خونریزی را افزایش دهد. استفاده از یک دستگاه بخور میتواند به مرطوب نگهداشتن هوای اتاق کمک کرده و از سرفه جلوگیری کند.
-
از مصرف داروهای رقیق کننده خون خودداری کنید.
-
از یک رژیم غذایی سالم پر از مواد غذایی مغذی استفاده کنید.
-
هرگونه پاککننده، مرطوبکننده یا کرم را طبق توصیه پزشک خود استفاده کنید.
-
از قرار گرفتن در معرض گرما و آفتاب پرهیز کنید.
گرما میتواند تورم بینی پس از جراحی را افزایش داده و روند بهبودی را طولانیتر کند، بنابراین تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض گرما خودداری کنید. در چند هفته اول پس از جراحی از دوش آب گرم یا حمام، سونا و اتاق بخار استفاده نکنید. علاوهبراین، قرار نگرفتن در معرض نور مستقیم خورشید و استفاده از کرم ضدآفتاب بسیار مهم است.
برای کاهش ورم بینی چه بخوریم؟
برای کاهش ورم بینی بعد از عمل، خوردن غذاهای ضدالتهابی در دوران نقاهت بسیار توصیه شده است. این غذاها حاوی موادی هستند که از تورم بینی و کبودی زیاد جلوگیری میکنند. خوردن مقدار زیادی سبزیجات برگ سبز، سیب، مرکبات و پیاز قرمز از این موارد هستند. نوشیدن آب میوههای تازه غیراسیدی بعد از جراحی بینی بهخصوص آب کرفس و آناناس بسیار توصیه شده است. آناناس حاوی آنزیمی به نام بروملین است که به کاهش تورم بینی بعد از جراحی کمک میکند. همچنین بسیاری از پزشکان در کنار مصرف موارد ذکر شده، مصرف قرص آناهیل و یا قرص آناناس بهعنوان بهترین قرص کاهش ورم را تجویز میکنند.
موارد منع مصرف برای ورم بینی بعد از عمل
بعد از جراحی بینی از مصرف نوشیدنیهای کافئیندار و الکلی اجتناب کنید. الکل، رقیقکننده خون است و احتمال خطر خونریزی، تشکیل لخته خون و تجمع خون در زیر پوست و ورم بینی بعد از عمل را افزایش میدهد. کافئین، موجب افزایش فشار خون میشود. نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه و چای موجب کمآبی بدن شده و روند طبیعی بهبودی را کند میکنند. همچنین، نوشیدن الکل در زمانی که از داروهای ضددرد و مسکنها استفاده میکنید، میتواند بسیار خطرناک باشد و باعث ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی فرد شود. به همین دلیل است که معمولاً توصیه میشود تا 6 هفته بعد از عمل جراحی بینی از مصرف الکل خودداری شود. بسیاری از نوشابهها و نوشیدنیهای گازدار، حاوی سدیم هستند که باعث بدتر شدن تورم بینی بعد از عمل میشوند. نمک با احتباس آب بدن موجب ایجاد ورم میشود، بههمیندلیل است که برای داشتن یک دوره نقاهت راحت، باید از مصرف غذاهای شور اجتناب کرد.
آیا ورم بینی می تواند خطرناک باشد؟
ورم بینی بعد از عمل تا حدی طبیعی است، اما درصورتیکه با موارد زیر مواجه شدید به پزشک خود اطلاع دهید:
-
تورم شدید باشد و با گذشت زمان هیچ نشانهای از بهبودی حاصل نشده باشد.
-
تورم باعث درد یا تب قابلتوجهی شده باشد.
-
ترشحات زیاد و غیرطبیعی از بینی داشته باشید.
-
تورم نفس کشیدن با بینی را با مشکل مواجه کند.
آیا ورم نوک بینی طبیعی است؟
بعد از عمل بینی، نوک بینی بیشتر از سایر قسمتهای صورت متورم میشود. این مورد به این دلیل اتفاق میافتد که نوک بینی روی یک بافت غضروفی قرار دارد و از بافت نرم و پوست ضخیم تشکیل شده است. بنابراین پوست آن کندتر با ساختار جدید منطبق میشود و باعث ایجاد تورم میشود. نوک بینی پیازی شکل یا رو به بالا که در روزهای اول پس از عمل مشاهده میکنید، شکل واقعی بینی شما نیست. با گذشت زمان، ورم بینی کاهش مییابد و نوک بینی به حالت طبیعی خود باز میگردد. بهطورکلی نوک بینی اغلب آخرین قسمتی است که بهطورکامل بهبود مییابد.
ورم بینی بعد از عمل چقدر طول می کشد؟
زمان بهبود ورم بینی بعد از عمل بسته به ویژگیهای فردی و جنسیتی هر بیمار متفاوت است. مردان بهدلیل اینکه معمولاً پوست ضخیمتری در مقایسه با زنان دارند، ورم بینی بیشتری نسبت به زنان داشته و در نتیجه دوره نقاهت طولانیتری خواهند داشت.
انتظار میرود که تورم اولیه که پس از جراحی بینی ایجاد میشود، حدود دو هفته طول بکشد. پس از پایان دو هفته، بهطورکلی میتوانید تا حدودی شکل واقعی بینی خود را مشاهده کنید، اما هنوز فرم واقعی بینی شما نیست. معمولاً در آستانه دو هفته بسیاری از بیماران آماده بازگشت به سر کار هستند. همچنین پس از دو هفته بهراحتی میتوان هرگونه تورم و یا کبودی را با مواد آرایشی استتار کرد.
پزشکان معتقدند که بهطورکلی میتوان انتظار داشت که 90 تا 95 درصد تورم بینی ناشی از جراحی پس از 3 تا 4 ماه کاهش یابد. 5 تا 10 درصد باقیمانده تورم معمولاً بین 9 تا 12 ماه برطرف میشود، در بسیاری از بیماران، بهویژه آنهایی که پوست ضخیمتری دارند، رفع کامل این ورم میتواند تا 18 ماه طول بکشد و نتیجه نهایی بهطورکامل بعد از یک سال قابل مشاهده است.
اگر بعد از یک سال ورم بینی از بین نرود، چه اقداماتی باید انجام شود؟
سوالی که همیشه در رابطه با ورم بینی بعد از عمل بهذهن میرسد، این است که آیا یک سال برای دیدن نتیجه نهایی بعد از جراحی بینی کافی است؟ اگرچه بیشتر تورم بعد از جراحی بینی تا یک سال پس از جراحی، برطرف میشود، اما تقریباً همیشه مقداری تورم در نوک بینی و ناحیه میانی بینی وجود خواهد داشت. هر جراح بینی با تجربه، نتایج جراحی بینی خود را در طی 3 تا 5 سال پس از جراحی مورد بررسی قرار میدهد. تا یک سال بعد از عمل، اکثر بیماران همچنان سفتی و تورم در نوک و برخی در ناحیه میانی بینی مشاهده میکنند. اما 3 تا 4 سال پس از جراحی بینی، تقریباً تمام تورم در نوک و ناحیه میانی بینی از بین میرود.
نکته مهمی که همیشه باید مدنظر قرار بگیرد این است که یک سال یک معیار عمومی است، در برخی از موارد ممکن است دوره درمان یکسالونیم تا 2 سال و حتی بیشتر طول بکشد. در طول دوره درمان با پزشک خود در ارتباط باشید تا روند بهبودی خود را بدون نگرانی طی کنید.