درمان بی حسی پا بعد از سکته مغزی
نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟
اختلال حسی یکی از مشکلات رایج پس از سکته مغزی است که تقریبا 89 درصد از بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تحقیقات نشان داده‌‌اند که طی این سکته، اعصاب در پاها نسبت به بازوها و دست‌ها بیشتر دچار آسیب می‌شود. این اختلال می‌تواند بر مدت اقامت بیمار در بیمارستان تاثیر گذاشته و احتمال ترخیص به منزل را کاهش دهد.
بی حسی پا پس از سکته مغزی می‌تواند بر تعادل و توانایی راه رفتن فرد تاثیر منفی بگذارد. کاهش حس لامسه در کف پا با مشکلاتی مانند کاهش نمره تعادل و افزایش نوسانات وضعیتی در هنگام ایستادن همراه است. بازخورد لمسی و حس عمقی نقش مهمی در درک میزان وزن وارد شده بر اندام‌ها دارند. در نتیجه، کاهش این حس‌ها ممکن است مانع از تحمل مناسب وزن بر روی پا شود و در نهایت به ضعف عضلانی و کاهش توانایی تشخیص وزن اندام ها منجر شود.
روش های درمان بی حسی پا بعد از سکته مغزی
روش‌های درمانی مختلفی برای کاهش بی حسی پا، پس از سکته مغزی وجود دارد و هر کدام بسته به وضعیت سلامتی بیمار، نتیجه متفاوتی خواهد داشت. در ادامه نحوه انجام این روش های درمانی را ذکر خواهیم کرد.
تحریک الکتریکی و اثرات آن بر بی‌حسی پا
تحریک الکتریکی عملکردی (FES) یکی از روش های مورد استفاده برای بازتوانی بیماران مبتلا به بی حسی پا پس از سکته مغزی است. این روش با ارسال پالس های الکتریکی به عضلات، باعث تحریک اعصاب محیطی شده و می تواند به بازآموزی حس و حرکت در اندام های تحتانی کمک کند.
اگرچه تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه انجام نشده است، اما برخی درمانگران نتایج مثبتی از به‌کارگیری این روش در بیماران خود گزارش کرده اند.
آینه تراپی و تاثیر آن بر بهبود حس پا
آینه تراپی به عنوان یک روش توانبخشی عصبی، برای درمان بی حسی پا در بیماران سکته مغزی استفاده می شود. این روش شامل قرار دادن آینه ای در مقابل اندام سالم و انجام حرکات تکراری با آن است، به طوری که بیمار تصور می کند اندام آسیب دیده در حال حرکت است.
این تکنیک با تحریک قشر حسی-حرکتی مغز، به بازسازی مسیرهای عصبی و بهبود حس و عملکرد اندام بی حس کمک می کند.
تمرینات حسی برای بهبود بی حسی پا
تمرینات حسی شامل تحریکات لمسی، تمرینات تعادلی، فعالیت هایی برای تشخیص سطوح و فشارهای مختلف هستند که می توانند به بهبود حس پا کمک کنند. این تمرینات اغلب شامل لمس سبک، تمایز دو نقطه ای و حس موقعیت مفصل بوده و با تمرینات مکرر و بازخورد حسی ترکیب می شوند تا مغز را برای پردازش مجدد اطلاعات حسی آموزش دهند.
تحریک حسی برای کاهش بی حسی پا
تحریکات حسی نظیر استفاده از ویبراتورها، ماساژ و تحریکات حرارتی به عنوان راهکارهایی برای افزایش ورودی های حسی به مغز و بازآموزی حس پا پس از سکته مغزی استفاده می شوند. این روش ها می توانند به مرور زمان، حس درون اندام ها را بهبود بخشیده و میزان بی حسی را کاهش دهند.
ارزیابی و پایش درمان های بی‌حسی پا
برای ارزیابی اثربخشی روش های درمانی مختلف، از معیارهایی نظیر ارزیابی حسی ناتینگهام (NSA) و مقیاس Fugl-Meyer استفاده می شود. این ابزارها میزان بهبود حس و عملکرد پا را بررسی کرده و به متخصصان کمک می کنند تا استراتژی های درمانی را بهینه‌سازی کنند.
تمرینات خانگی جهت بهبود بی حسی پا بعد از سکته مغزی
برای مقابله با بی حسی پا بعد از سکته مغزی، بازآموزی مغز از طریق نوروپلاستیسیته نقش کلیدی دارد. نوروپلاستیسیته از طریق تمرینات مکرر به توانایی های مغز در ایجاد مسیرهای عصبی جدید اشاره دارد. بنابراین، شروع توانبخشی در سریع ترین زمان ممکن، می تواند تاثیر قابل توجهی بر روند بهبودی داشته باشد.
تمرینات خانگی خاصی برای این توانبخشی وجود دارد که می تواند بدون نیاز به حضور فیزیوتراپیست انجام شود. ما در ادامه، روش انجام این تمرینات را ذکر خواهیم کرد.
تمرینات تشخیص لمس
از یک فرد کمک بگیرید تا چشمانتان را ببندد و سپس روی بخش های مختلف پای شما ضربه بزند. شما باید تشخیص دهید که ضربه به کجا برخورد کرده است. اگر اشتباه پاسخ دهید، مکان درست به شما نشان داده می شود تا مغز به تدریج بتواند مسیرهای عصبی جدیدی را ایجاد کند.
تمرین با اشیای مخفی
یک ظرف را با برنج نپخته پر کنید و داخل آن چندین شیء مختلف مانند سنگ مرمر، اسباب بازی کوچک، خودکار یا گیره قرار دهید. سپس سعی کنید بدون نگاه کردن، تنها با لمس کردن، شیء موردنظر را شناسایی کنید. انجام مداوم این تمرین باعث تقویت حس لامسه می شود.
تشخیص دما
اگر در تمایز بین گرما و سرما مشکل دارید، یک پارچه مرطوب و سرد را روی پای آسیب دیده خود قرار دهید و سعی کنید احساس آن را تشخیص دهید. سپس همین کار را با پارچه ای گرم انجام دهید و تفاوت بین دو حس را مقایسه کنید. تکرار این تمرین به مغز کمک می کند تا تفاوت میان احساسات دمایی را دوباره تشخیص دهد.
نکته مهم این است که تمرینات باید به‌طور مداوم انجام شوند تا مغز بتواند خود را بازسازی کند. استمرار و پشتکار در این مسیر، کلید اصلی بازیابی حس پا پس از سکته مغزی است.
