رابطه فشار خون بالا با سکته مغزی

فشار خون بالا یکی از عوامل خطر اصلی سکته مغزی محسوب می شود. زمانی که فشار خون بیش از حد بالا می رود، می تواند به دیواره رگ های خونی آسیب برساند و احتمال انسداد یا پارگی عروق مغزی را افزایش دهد. در مواردی که فشار خون به 180/120 میلی‌متر جیوه یا بیشتر برسد، نیاز به مراقبت پزشکی فوری وجود دارد.

به طور کلی، فشار خون نشان ‌دهنده میزان فشاری است که خون به دیواره رگ ها وارد می کند. افزایش این فشار می تواند ساختار عروق را ضعیف کرده و زمینه ‌ساز بروز سکته مغزی ایسکمیک (به دلیل انسداد) یا هموراژیک (به دلیل خونریزی) شود. کنترل و مدیریت فشار خون نقش مهمی در کاهش خطر سکته مغزی دارد. در ادامه این مقاله، رابطه فشار خون بالا با سکته مغزی بررسی شده و اقدامات مؤثری که می توان برای کاهش این خطر انجام داد، توضیح داده می شود.

آیا فشار خون بالا باعث سکته مغزی می شود؟

بر اساس گزارش انجمن سکته مغزی آمریکا، فشار خون بالا یکی از مهم‌ ترین عوامل خطر برای سکته مغزی محسوب می شود. این وضعیت می تواند به‌طور مستقیم بر مغز تاثیر بگذارد و احتمال بروز سکته را افزایش دهد.

فشار خون شامل دو عدد سیستولیک و دیاستولیک است؛ عدد سیستولیک نشان‌ دهنده فشاری است که هنگام تپش قلب به شریان ها وارد می شود، درحالی‌که عدد دیاستولیک فشار خون در زمان استراحت قلب بین ضربان ها را نشان می دهد. اگر فردی دچار بحران فشار خون بالا شود، باید فورا با اورژانس تماس بگیرد.

انواع سکته مغزی ناشی از فشار خون بالا

سکته مغزی ناشی از فشار خون بالا انواع مختلفی دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد:

سکته مغزی ایسکمیک

فشار خون بالا می تواند باعث باریک و سفت شدن رگ های خونی شود و زمینه را برای تشکیل پلاک های چربی فراهم کند. این وضعیت که به آترواسکلروز معروف است، می تواند منجر به ایجاد لخته های خونی شود که با انسداد عروق، سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا (TIA) را به دنبال دارد.

سکته مغزی هموراژیک

این نوع سکته در اثر پارگی یک رگ خونی ضعیف در مغز رخ می دهد که معمولا ناشی از آنوریسم (برآمدگی دیواره شریان) است. فشار خون بالا احتمال پارگی این رگ ها را افزایش داده و سکته هموراژیک را به یک وضعیت بسیار خطرناک و کشنده تبدیل می کند.

بیماری عروق کوچک مغز

فشار خون بالا می تواند به رگ های خونی ریز در عمق مغز آسیب برساند که این امر نه ‌تنها خطر سکته را افزایش می دهد، بلکه می تواند عملکرد شناختی فرد را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

فشار خون بالا چگونه باعث سکته مغزی می شود؟

فشار خون بالا باعث می شود دیواره های شریان ها تحت فشار مداوم قرار بگیرند. این وضعیت، مشابه باد شدن بیش ‌از حد لاستیک است و می تواند به رگ های خونی آسیب برساند و آن ها را ضعیف ‌تر یا پاره کند. در نتیجه، با افزایش فشار روی این رگ ها، احتمال هر دو نوع سکته مغزی، یعنی ایسکمیک و هموراژیک را افزایش می دهد.

روش های مدیریت فشار خون جهت جلوگیری از سکته مغزی

مدیریت صحیح فشار خون، نقش اساسی در پیشگیری از سکته مغزی دارد. در ادامه اقداماتی که باید جهت کاهش فشار خون و در نتیجه، جلوگیری از وقوع سکته انجام شود را ذکر خواهیم کرد:

اقدامات پزشکی

کنترل فشار خون از طریق دارودرمانی می تواند پیچیده باشد، زیرا کاهش بیش ‌از حد فشار خون نیز ممکن است برای سلامتی مضر باشد. به طور کلی، دستورالعمل های پزشکی توصیه می کنند که فشار خون باید به سطح 130/80 میلی‌متر جیوه برسد، اما کاهش بیش ‌از حد سریع آن می تواند خطرناک باشد.

جالب اینجاست که تحقیقات سال 2022 نشان داده‌اند که کاهش فشار خون به کمتر از 140/90 میلی ‌متر جیوه در افرادی که مشکلات شدید عروقی مغزی دارند، می تواند خطر سکته مغزی ایسکمیک را افزایش دهد. بنابراین، پزشکان باید یک رویکرد فردی برای هر بیمار در نظر بگیرند و کاهش فشار خون را با احتیاط انجام دهند.

اقدامات خانگی

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، چندین روش را برای کاهش خطر سکته مغزی توصیه می کند که با انجام آن ها، خطر افزایش فشار خون و سکته مغزی را کاهش خواهید داد:

• ترک سیگار برای بهبود سلامت عروق خونی
• کاهش مصرف چربی های مضر مانند چربی های ترانس
• حفظ وزن متعادل که به کاهش فشار خون کمک می کند
• مدیریت بیماری های زمینه‌ ای مانند دیابت و بیماری های قلبی
• محدود کردن مصرف الکل که می تواند فشار خون را افزایش دهد
• پیروی از یک رژیم غذایی سالم شامل سبزیجات و میوه های غنی از فیبر
• انجام فعالیت های بدنی منظم، حداقل 2 ساعت و 30 دقیقه ورزش متوسط در هفته

مشورت با پزشک راجع به داروهای مصرفی

افرادی که داروهای زیر را مصرف می کنند، جهت کاهش فشار خون و خطر سکته مغزی، حتما باید با پزشک مشورت کنند:

• داروهای دیابت برای کنترل سطح قند خون
• داروهای فشار خون برای کاهش خطر سکته
• داروهای کنترل کلسترول برای جلوگیری از انسداد شریان ها
• داروهای قلبی برای بهبود عملکرد قلب و کاهش لخته های خونی

نکته مهم: مصرف داروها باید طبق دستور پزشک انجام شود، زیرا تغییر خودسرانه آن ها ممکن است عوارض جدی ایجاد کند.