

عوارض جراحی تومور نخاعی

جراحی تومور نخاعی مانند هر جراحی دیگری با خطراتی همراه است؛ عوارض جراحی تومور نخاع برای هر بیمار با توجه به نوع، اندازه، موقعیت تومور و همچنین سن و سازگاری بدن بیمار متفاوت است، اما بیمار تومور نخاعی با مشاوره پزشک متخصص، رعایت توصیهها، آمادگیهای قبل و مراقبتهای بعد از عمل جراحی میتواند میزان این خطرات را تا حد امکان کاهش دهد. در این مقاله بیشتر در مورد خطرات و عوارض ناشی از جراحی تومور نخاعی صحبت میکنیم.
عوارض جراحی تومور نخاعی شامل چه مواردی است؟
همانطور که میدانید جراحی تومور نخاعی جزو حساسترین عمل های جراحی است و به طبع فرد تا مدتی دچار عوارض این عمل جراحی قرار میگیرد. تومور نخاعی، توده ای است که روی طناب نخاعی و ریشه های عصبی ستون فقرات تشکیل میشود و ممکن است بدخیم یا خوشخیم باشد. یکی از روش های درمانی که پزشک متخصص در نظر میگیرد جراحی و تخلیه تومور میباشد. عوارض ناشی از عمل تومور نخاعی برای هر فرد با توجه به محل تشکیل و اندازه تومور و همچنین شرایط کلی بیمار متغیر است ولی بطور کلی در مورد این خطرات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خونریزی حین و پس از عمل جراحی
هنگام جراحی تومور نخاعی یا بعد از آن ممکن است بیمار دچار خونریزی در ناحیه تومور و بافتهای مجاور شود و به تزریق خون نیاز باشد.
عفونت محل زخم
در اثر مراقبت نکردن ممکن است محل جراحت دچار عفونت شود . این عارضه با کبودی، تورم و درد زخم جراحی همراه است.
فلج عصبی
آسیب دیدن اعصاب نخاعی و اختلال در تعادل حرکتی یکی دیگر از خطرات جراحی تومور نخاعی است. گاهی منجر به بی حسی، ضعف و فلج اندامهای حرکتی بیمار میشود.
نشت مایع مغزی - نخاعی
مایع مغزی - نخاعی (دورال) غشایی است که نخاع را احاطه و از آن محافظت می کند. پارگی و آسیب محفظه دورال از دیگر خطرات احتمالی این جراحی می باشد.
ناپایداری ستون فقرات
فشار ناشی از تومور و تخلیه آن احتمالاً باعث میشود مهره های ستون فقرات دچار فشردگی، جابجایی و ناپایداری شود. برای بهبود این شرایط و بازسازی ستون فقرات گاهاً به جراحی دوم نیاز است.
عوارض عمومی
مشکلات احتمالی ناشی از بیهوشی، اختلال در تنفس و لخته شدن خون از جمله عوارض و خطرات این جراحی میباشد.
عود بیماری
علیرغم تخلیه توده سرطانی، بازگشت تومور پس از چندین سال از دیگر عوارض ناشی از جراحی تومور نخاعی است.
خطرات برداشتن تومور نخاع و ستون فقرات خوش خیم
برداشتن تومور نخاع و ستون فقرات، حتی اگر خوشخیم باشد نیز ممکن است فرد را دچار خطرات و آسیبهایی کند. میزان و شدت این عوارض در افراد مختلف متفاوت است و به محل قرارگیری تومور نخاعی بستگی دارد. همانطور که پیش از این گفته شد تخلیه تومور نخاعی از طریق عمل جراحی برای بیمار عوارضی مانند خونریزی، عفونت، عدم تعادل حرکتی و احساس ضعف عضلانی را در پی دارد. لازم به ذکر است که بیمار با انجام مراقبتهای توصیه شده جراح، میتواند شدت این عوارض را کنترل و دوران نقاهت را سپری کند.
خطرات برداشتن تومور نخاع و ستون فقرات بدخیم
برداشتن تومور نخاعی و ستون فقرات بدخیم مانند سایر عمل های جراحی، عوارضی را به همراه دارد. زمانیکه یک توده ی سرطانی بدخیم در نخاع و ریشه های عصبی اطراف آن تشکیل میشود، قطعاً در سیستم عصبی - مرکزی (CNS) اختلال ایجاد میکند. عمل جراحی این تومور بدخیم اگرچه این فشار را کاهش میدهد ولی باز هم عوارضی را مانند فشردگی و دستکاری شدن مهره های ستون فقرات، احتمال فلج در اثر آسیب رسیدن به عصبهای نخاع و همچنین متاستاز شدن آن به بافتهای مجاور را به همراه دارد.
آیا می توانیم عوارض بعد از عمل تومور نخاع را کاهش دهیم؟
بیمارانی که نیاز به انجام عمل تومور نخاعی دارند باید با صبوری دوران نقاهت را سپری کنند و به موفقیت نتیجه عمل جراحی خود امیدوار باشند. جراحی تومور نخاعی عملی حساس است و نیاز به مراقبتهایی دارد تا از شدت عوارض احتمالی آن کم کند.
بیمار باید به توصیه های پزشک جراح خود مانند استراحت مطلق، رانندگی نکردن، عدم برقراری رابطه جنسی، رعایت رژیم دارویی- غذایی مناسب و گذراندن جلسات فیزیوتراپی عمل کرده و به روند بهبودی خود کمک کند. پزشک متخصص تشخیص میدهد که تا چه زمانی بیمار تحت نظر باشد و برای انجام معاینات مد نظر و نظارت بر روند بهبودی به او مراجعه کند.
در طول درمان و بعد از جراحی تومور نخاعی باید نگران چه عوارضی باشیم؟
جراحی تومور نخاعی مانند جراحی تومور مغزی به این دلیل که روی سیستم عصبی- مرکزی بدن صورت میگیرد جزو حساسترین عمل های جراحی است؛ از این رو باید بیمار مراقبتهای ویژه ای را با مشورت متخصص برای قبل و بعد از جراحی در نظر بگیرد.
یکی از مهم ترین نگرانی های این جراحی همان پایداری و بازسازی ستون فقرات است. مهره های ستون فقرات به دلیل فشاری که توده روی آن میآورد و همچنین بابت جراحتی که حین عمل جراحی بر میدارد ممکن است دچار جابجایی و لغزش شوند. با دستورالعملی که جراح بابت استراحت مطلق، رانندگی نکردن و جلسات فیزیوتراپی تجویز میکند، این عوارض قابل کنترل است.
آیا تومور نخاع کشنده است؟
از آنجا که تومور نخاعی توموری است که در ناحیه ی حساسی بوجود می آید در صورت اینکه دیر تشخیص داده شود و پروسه درمانی نا مناسبی برای آن در نظر گرفته شود میتواند بسیار خطرناک باشد، عوارض جبران ناپذیری را مانند فلجی یا حتی مرگ را در پی داشته باشد. در میزان خطرناک بودن این بیماری عوامل مختلفی دخیل است که در زیر به آنها میپردازیم
انتخاب پزشک متخصص: پزشک با تجربه و ماهر میتواند نقش بسزایی در تشخیص درست و تعیین پروسه درمانی موفق داشته باشد.
سن بیمار: بیماران جوانتر شانس بیشتری برای مقابله با بیماری تومور نخاعی دارند. مقاومت سیستم ایمنی افرادی که سن پایینتری دارند بیشتر است.
موقعیت تومور: اندازه، محل رشد، نوع، گرید تومور و توده سرطانی در شدت عوارض این بیماری موثر است. به عنوان مثال تومور بدخیمی که به بافتهای مجاور متاستاز شده است میتواند شرایط را سخت تر کند.
شرایط کلی بیمار: عوارض ناشی از تومور نخاعی و ستون فقرات با توجه به سن،میزان سلامت بدنی، بیماری زمینهای، سازگاری فیزیولوژیک بدن شخص به روشهای درمانی و حتی چگونگی روحیه و امیدواری بیمار، در افراد مختلف متغیر است.
چگونه به کاهش عوارض عمل تومور نخاع کمک کنیم؟
تومور نخاعی برای بیماران مختلف متفاوت است. همانطور که میدانید عواملی مانند موقعیت و اندازه تومور، سن، شرایط بدنی و سوابق پزشکی بیمار در شدت این عارضه موثر است. جراح و تیم پزشکی با ارزیابی و علم به مجموع این شرایط، ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد. جراحی تومور نخاعی مانند هر عمل جراحی دیگر شامل عوارض و خطراتی باشد که با رعایت نکات، توصیههای جراح و انجام مراقبتهای بعد از عمل میتواند کنترل شود. با انجام اقداماتی مانند استراحت مطلق 2 الی 4 هفتهای، پشت سر گذاشتن جلسات فیزیوتراپی، عدم برقراری رابطه جنسی بیمار میتواند دوران نقاهت را با موفقیت پشت سر بگذارد و به شرایط نرمال زندگی بازگردد. باید تاکید کرد که انجام عمل جراحی پایان درمان نیست و لازم است که بیمار هر تعداد جلسه ای که متخصص تعیین میکند را برای نظارت بر روند درمان و بهبودی خود به پزشک مراجعه کند.
تاثیر انتخاب بهترین دکتر تومور نخاع و ستون فقرات در کاهش عوارض
انتخاب بهترین جراح تومور نخاعی و ستون فقرات میتواند به میزان قابل توجهی عوارض و خطرات در طول درمان این بیماری را کاهش دهد؛ همچنین این امر میتواند منجر به تشخیص صحیح و تعیین پروسه درمانی مناسب شود. از این رو لازم است بیمار با تحقیق و مشورت، در انتخاب جراحی با تجربه و علم کافی اقدام کند تا بتواند با خیال راحت به روند درمانی که او در نظر میگیرد، اعتماد کند.