

جراحی کایفوپلاستی چیست؟

کایفوپلاستی یا کایفوپلاستی بالونی (Kyphoplasty) روشی کمتهاجمی است که برای درمان شکستگیهای فشاری در ستون فقرات به کار میرود. شکستگیهای فشاری به شکستگیهای دردناک در مهرهها (استخوانهای تشکیلدهنده ستون فقرات) گفته میشود. این شکستگیها میتوانند باعث فروپاشی استخوانهای ستون فقرات و در نتیجه کیفوز یا انحنای ستون فقرات شوند.
انحنای ستون فقرات میتواند شما را خمیده کرده یا تنفس یا عملکرد اندامهای شکمی شما را محدود کند. کایفوپلاستی از ایجاد انحنای ستون فقرات جلوگیری میکند. با ما در این مقاله همراه باشید تا بهطور کامل با نحوه انجام جراحی کایفوپلاستی، کاندیدای مناسب، مزایا، هدف، عوارض، دوره نقاهت، نحوه آمادهسازی و مراقبتهای بعد از آن آشنا شوید.
عمل کایفوپلاستی با چه هدفی انجام میشود؟
کایفوپلاستی با هدف درمان شکستگیهای فشاری مهرههای کمر انجام میشود. شایعترین علت این شکستگیها، نازک و ضعیف شدن استخوانها (پوکی استخوان) یا آسیب به ستون فقرات است. هدف این روش همچنین میتواند درمان شکستگیهای پاتولوژیک (شکستگی استخوان ناشی از بیماری زمینهای) مرتبط با تومورهای ستون فقرات یا مولتیپل میلوما باشد.
نحوه و مراحل انجام عمل کایفوپلاستی
عمل کایفوپلاستی در ۵ مرحله انجام میشود که در ادامه آنها را توضیح میدهیم:
آمادهسازی بیمار
در مرحله اول، روی تخت عمل دراز میکشید و آرامبخش ملایم به شما داده میشود. پس از تأثیر داروی آرام بخش، روی شکم خود قرار میگیرید و کنار قفسه سینه و پهلوهای شما بالش گذاشته میشود. بسته به ناحیهای از ستون فقرات (مهرههای گردن، قفسه سینه یا پایین کمر) که مهره فشردهشده در آن قرار دارد (بسته به ناحیه مهره فشردهشده در ستون فقرات)، کمر یا گردن شما تمیز و آماده میشود.
وارد کردن سوزن
در مرحله دوم، بیحسی موضعی در ناحیهای که قرار است برش کوچک و نیماینچی روی استخوان شکسته ایجاد شود، تزریق میشود. با کمک فلوروسکوپ (اشعه ایکس ویژه)، دو سوزن با قطر بزرگ از تیغه پشت جسم مهره (پدیکل) وارد جسم مهره میشوند.
جراح ازطریق فلوروسکوپی میتواند محل دقیق قرارگیری سوزنها و عمق آنها را مشاهده کند. سوزنها با استفاده از حرکت چرخشی یا ضربهای وارد استخوان میشوند. سوزنها برای جلوگیری از آسیب به نخاع (دور شدن) زاویهدار هستند. بسته به سطح مهره ممکن است از یک سوزن استفاده شود.
بازیابی ارتفاع مهره
اگر مهره بهطور قابل توجهی بهشکل گوه باشد، جراح بالنهای بادکردنی را از طریق سوزنها وارد مهره میکند. او برای وارد دادن پمپ بالون ابتدا از مته برای ایجاد کانال استفاده میکند. سپس با دقت بالنها را باد میکند و در نتیجه مهره را به ارتفاع طبیعی خود برمیگرداند. میزان بازیابی ارتفاع مهره به سن شکستگی بستگی دارد. بالنها تخلیه شده و بیرون کشیده میشوند و فضایی را در وسط مهره باقی میگذارند. این روش کایفوپلاستی نامیده میشود؛ زیرا کیفوز ناخواسته یا انحنای رو به جلو را قبل از تثبیت استخوان کاهش میدهد.
تزریق سیمان استخوانی
در مرحله چهارم، سیمان استخوانی با فشار آرام تزریق میشود. سیمان استخوانی ابتدا عمیقترین ناحیه را پر میکند، سپس سوزن کمی بیرون کشیده میشود تا نواحی بالایی نیز پر شوند. فشار و مقدار سیمان تزریقشده بهدقت کنترل میشود تا از نشت به نواحی دیگر جلوگیری شود. با اینکه پر کردن کامل جسم مهره ایدهآل است، همیشه برای تسکین درد قابل انجام یا ضروری نیست.
بستن برش جراحی
در مرحله آخر، سوزنها بهسرعت قبل از سفت شدن سیمان بیرون کشیده میشوند. برش کوچک جراحی با چسب بخیه بسته میشود. تا زمانی که سیمان باقیمانده در کاسه همزن سفت نشود، از روی تخت عمل جابهجا نمیشوید.
جراحی کایفوپلاستی برای چه کسانی مناسب است؟
افرادی که دارای کمردرد دردناک و شدید ناشی از شکستگی فشاری هستند، کاندیدای مناسب عمل کایفوپلاستی در نظر گرفته میشوند. آنها ممکن است بهدلیل شکستگی نتوانند مانند گذشته حرکت کنند یا عملکرد خوبی داشته باشند.
اگر درد شما مربوط به شکستگی فشاری باشد و نه بیماریهای دیگری مانند فتق دیسک، آرتریت یا تنگی، کاندیدای مناسب کایفوپلاستی هستید. پزشک متخصص، آزمایشهای تصویربرداری را برای تأیید وجود شکستگی مهره انجام میدهد. اگر پوکی استخوان داشته باشید، او سنجش تراکم استخوان با انرژی دوگانه (DXA) را تجویز میکند.
مزایا و معایب عمل کایفوپلاستی
- از مزایای عمل کایفوپلاستی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد را کاهش میدهد یا از بین میبرد.
- از کیفوز جلوگیری میکند.
- کمتهاجمی است و در مدتزمان کوتاهی انجام میشود.
- به فیزیوتراپی یا توانبخشی بعد از آن نیازی ندارد.
عوارض احتمالی کایفوپلاستی از معایب این روش محسوب میشوند که در بخش بعدی آنها را بررسی میکنیم.
عوارض و خطرات عمل کایفوپلاستی
بهطور کلی، جراحی کایفوپلاستی بیخطر است، اما شاید با عوارض زیر همراه باشد:
- خونریزی
- عفونت
- واکنشهای آلرژیک به داروها
- افزایش درد
- بیحسی یا گزگز
- مشکلات تنفسی یا قلبی در صورت بیهوشی عمومی
- آسیبهای عصبی
- نشت سیمان استخوانی به ناحیه اطراف (اگر بر نخاع یا اعصاب تأثیر بگذارد، باعث ایجاد درد میشود). نشت میتواند منجر به درمانهای دیگر مانند جراحی برای برداشتن سیمان استخوانی شود.
اقدامات قبل از عمل کایفوپلاستی
در روزهای قبل از جراحی با انجام اقدامات زیر برای آن آماده شوید:
- اگر ممکن است باردار باشید یا مقدار زیادی الکل مصرف کردهاید، باید جراح خود را مطلع کنید. همچنین باید لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار او قرار دهید.
- مصرف آسپرین، ایبوپروفن، کومادین (وارفارین) و سایر داروهایی را که لخته شدن خون شما را دشوار میکنند، با دستور جراح متوقف کنید.
- داروهای خاصی را که جراح شما تجویز کرده است، قبل از تاریخ جراحی خود مصرف کنید.
- داروهایی تجویزی جراح را با کمی آب مصرف کنید.
- تا سه ساعت قبل از عمل چیزی نخورید یا ننوشید.
- در روز عمل از زیورآلات استفاده نکنید و لباسهای گشاد و راحت بپوشید.
- مصرف دخانیات را کاهش دهید یا متوقف کنید.
مراقبتهای بعد از عمل کایفوپلاستی
پس از اتمام عمل، به اتاق ریکاوری باز خواهید گشت. فشار خون، ضربان قلب و تنفس شما کنترل شده و به دردتان رسیدگی میشود. تا یک ساعت اول بعد از عمل به همان حالت دمر باقی خواهید ماند. بعد از 1 ساعت میتوانید بنشینید. بعد از 2 ساعت میتوانید بلند شوید و راه بروید. اکثر بیماران یک شب در بیمارستان میمانند و صبح روز بعد مرخص میشوند. برخی از بیماران میتوانند در همان روز مرخص شوند و به خانه بروند.
حتماً یک نفر در خانه داشته باشید که در 24 تا 48 ساعت اول در انجام کارهای خانه به شما کمک کند. دستورالعملهای مراقبتی جراح را بهمدت 2 هفته پس از جراحی یا تا زمان ویزیت بعدی خود دنبال کنید. این دستورالعملها شامل موارد زیر میشوند:
- از خم شدن یا چرخاندن کمر خودداری کنید.
- وسیلهای سنگینتر از ۲ کیلوگرم بلند نکنید.
- از داشتن فعالیت های شدید خودداری کنید
- دو هفته اول بعد از عمل از رابطه جنسی خودداری فرمایید.
- تا ۲-۳ روز اول یا هنگام مصرف داروهای مسکن یا شلکنندههای عضلانی رانندگی نکنید. اگر درد شما بهخوبی کنترل شود، میتوانید رانندگی کنید.
- مشروبات الکلی ننوشید؛ زیرا خون را رقیق میکنند و خطر خونریزی را افزایش میدهند.
- همچنین الکل را با داروهای مسکن ترکیب نکنید.
- هر 3-4 ساعت یکبار بهمدت 10-5 دقیقه بلند شوید و راه بروید. تا جایی که میتوانید بهتدریج زمان راه رفتن را افزایش دهید.
- قبل و بعد از تمیز کردن محل برش، دستهای خود را کاملاً بشویید تا از بروز عفونت جلوگیری کنید.
- میتوانید روز بعد از جراحی دوش بگیرید.
- اگر روی محل جراحی چسب زخم دارید، یک روز پس از جراحی آن را بردارید.
- در صورت وجود ترشح، محل برش را با گاز استریل خشک بپوشانید. اگر ترشح دو یا چند پانسمان را روزانه خیس میکند، با جراح خود تماس بگیرید.
- ناحیه جراحی را در حمام یا استخر خیس نکنید.
- روی محل برش لوسیون یا پماد نزنید.
- داروهای مسکن را طبق دستور جراح خود مصرف کنید. اگر درد شما کمتر شده است، مقدار و دفعات مصرف مسکن را کاهش دهید. اگر به مسکن نیاز ندارید، آن را مصرف نکنید.
- مصرف مسکن میتواند باعث یبوست شود. بنابراین آب زیادی بنوشید و غذاهای سرشار از فیبر بخورید. ملینهای مدفوع میتوانند به حرکت رودهها کمک کنند.
- اگر دارای تب بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد، باز شدن برش جراحی یا علائم عفونت مانند قرمزی، تورم، درد یا ترشح هستید، به جراح اطلاع دهید.
- اگر دچار مشکل در راه رفتن یا مشکلات روده یا مثانه هستید، با جراح خود تماس بگیرید.
تفاوت کایفوپلاستی با ورتبروپلاستی چیست؟
کایفوپلاستی کاملاً شبیه به ورتبروپلاستی است. هر دو روش مشکل شکستگی فشاری ستون فقرات را حل میکنند و درد را در 80 تا 90 درصد بیماران تسکین میدهند. تفاوت بین کایفوپلاستی و ورتبروپلاستی در فرآیندهای مورد استفاده در آنها است.
همانطور که اشاره شد، در جراحی کایفوپلاستی، بالونهای کوچکی بین مهرههای ستون فقرات وارد و باد میشوند. آنها پس از ایجاد فضای بیشتر برداشته شده و سیمان استخوانی تزریق میشود. این امر فشار را از بین میبرد و درد را تسکین میدهد.
روش ورتبروپلاستی بسیار شبیه کایفوپلاستی است، اما از بالون استفاده نمیکند. در طول عمل جراحی ورتبروپلاستی، جراح مقدار کمی سیمان استخوانی را مستقیماً به مهرههای شکسته تزریق میکند. سیمان، استخوان شکسته را تقویت میکند و درد را تسکین میدهد.
عمل کایفوپلاستی چقدر طول میکشد؟
عمل کایفوپلاستی یکی از عمل های کم تهاجمی است که زمان کمی نیاز دارد. جراحی کایفوپلاستی برای یکی از بخشهای ستون فقرات می باشد که مدت زمان عمل کمتر از یک ساعت طول میکشد.
بهترین زمان انجام عمل کایفوپلاستی
بهترین زمان انجام جراحی کایفوپلاستی، هشت هفته اول پس از شکستگی است. این زمان میتواند کسب بهترین نتایج را تضمین کند. به تعویق انداختن بیشتر جراحی، میتواند اثربخشی آن را محدود کند؛ زیرا استخوان از قبل شروع به بهبودی کرده است.
دوره نقاهت کایفوپلاستی ستون فقرات چقدر است؟
کایفوپلاستی معمولاً در عرض 48 ساعت پس از عمل باعث تسکین درد و بهبود تحرک میشود. در برخی موارد، ممکن است بلافاصله درد شما تسکین یابد. درد ناشی از خود عمل باید در عرض دو تا سه روز از بین برود.
آیا کایفوپلاستی دردناک است؟
کایفوپلاستی با بیحسی موضعی و آرامبخش انجام میشود، بنابراین در حین عمل دردی را احساس نمیکنید. ممکن است با از بین رفتن داروی بیهوشی احساس درد کنید، اما معمولاً ظرف چند روز برطرف میشود. استفاده از کمپرس سرد روی ناحیه جراحی میتواند به تسکین هرگونه درد کمک کند.
برای انجام عمل کایفوپلاستی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای انجام جراحی کایفوپلاستی، باید به جراح مغز و اعصاب، جراح ارتوپد یا رادیولوژیست مداخلهای مراجعه کنید. بسیاری از جراحان ستون فقرات در زمینه جراحی کمتهاجمی ستون فقرات بهصورت تخصصی تحت آموزش قرار گرفتهاند. از جراح خود در مورد میزان آموزش و موفقیت او در این عمل بپرسید.