عمل فیوژن ستون فقرات و کمر چیست؟

عمل فیوژن ستون فقرات و کمر نوعی از جراحی است که دو یا چند مهره را در ستون فقرات به هم متصل می کند. مهره ها استخوان های حلقه ای شکلی هستند که یک ستون به هم پیوسته را تشکیل می‌ دهند که بدن را صاف نگه می‌ دارد.

ترکیب آنها با هم ساختار کمر را شکل می دهد. گزینه های زیادی برای درمان کمردرد و مشکلات ستون فقرات وجود دارد. گاهی اوقات، درمان های غیر جراحی موثرتر و ایمن تر هستند و احتمال کمتری برای ایجاد عوارض نیز وجود دارد. اما برای برخی افراد، جراحی همجوشی ستون فقرات ممکن است بهترین انتخاب باشد.

هدف از انجام فیوژن ستون فقرات چیست؟

هدف از فیوژن ستون فقرات درمان درد، بی حسی، ضعف عضلانی و موارد دیگر است. ضعف در هر نقطه از ستون فقرات می تواند به نخاع یا اعصاب نخاعی که از آن منشعب می شوند فشار وارد کند. فشار بر روی نخاع یا اعصاب می تواند سیگنال هایی را که از طریق آن ها عبور می کنند مختل کند.

جراحی فیوژن ستون فقرات، به درمان وضعیتی می پردازد که می‌تواند بر مهره‌ها یا مفاصل و بافت نرمی که مهره‌ها را پشتیبانی و متصل می‌کنند، تأثیر بگذارد. چند نمونه از شرایطی که جراحی فیوژن ستون فقرات به هدف رفع آنها انجام می شود به شرح زیر است:

• شرایط نامطلوب مادرزادی ستون فقرات
• لغزش، پارگی و برآمدگی دیسک یا فتق
• عفونت در استخوان ها یا بافت نرم ستون فقرات
• گرفتگی اعصاب در گردن ( رادیکولوپاتی گردن ) و کمر که می تواند باعث سیاتیک شود.
• اسکولیوز در بزرگسالان و کودکان (انحراف جانبی ستون مهره‌ها به راست یا چپ)
• اسپوندیلولیستزیس(بی ثباتی ستون فقرات)
• اسپوندیلوز(انحطاط ستون فقرات کمری)
• تنگی کانال نخاعی و تنگی روزنه
• شکستگی ها و آسیب های ستون فقرات
• تومورهایی که استخوان‌ها، بافت‌های نرم یا بافت عصبی (طناب نخاعی یا اعصاب) را در داخل و اطراف ستون فقرات شما تحت تأثیر قرار می‌دهند.

عمل فیوژن ستون فقرات برای چه کسانی مناسب است؟

جراحی فیوژن ستون فقرات روشی تخصصی برای تثبیت مهره‌های کمری است که از حرکت غیرطبیعی و ساییدگی بین مهره‌ها جلوگیری کرده و موجب کاهش درد مزمن بیماران می‌شود. در این فرآیند، دو مهره مجاور با استفاده از پیوند استخوانی به یکدیگر متصل شده و واکنش‌های بیولوژیکی مناسب برای تسهیل ادغام آن‌ها تحریک می‌شود.

این جراحی که معمولاً به‌عنوان آخرین گزینه درمانی در نظر گرفته می‌شود، برای بیمارانی که به مشکلاتی مانند اسپوندیلولیستزیس کمری، بیماری دژنراتیو دیسک، اسکولیوز، ناپایداری یا ضعف ستون فقرات، شکستگی‌های مهره‌ای و ناهنجاری‌های ساختاری مبتلا هستند، توصیه می‌شود. هدف نهایی این روش، حذف کامل درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران از طریق توقف حرکت در مفاصل آسیب‌دیده است.

بنابراین بهترین کاندیداهای جراحی فیوژن ستون فقرات افرادی هستند که با موارد زیر دست و پنجه نرم می کنند.

• اسپوندیلولیستزیس کمری یا سرخوردگی مهره کمر
• بیماری دژنراتیو دیسک کمر یا فرسودگی دیسک ها
• اسکولیوز یا کژپشتی
• ستون فقرات ناپایدار یا ضعیف
• شکستگی ستون فقرات
• بدشکلی های ستون فقرات

انواع روش های فیوژن ستون فقرات

جراحی فیوژن ستون فقرات با روش های مختلفی قابل انجام است. برای تشخیص آن که کدام نوع جراحی مناسب هر بیمار است، پس از برخی معاینه ها پزشک تصمیم گیری خواهد کرد. در ادامه برخی از تکنیک ها که برای انجام عمل فیوژن ستون فقرات و کمر مورد استفاده قرار داده می شود، را شرح داده ایم.

فیوژن قدامی گردن (ACDF)

این روش بیشتر برای مشکلات مهره‌های گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد و به درمان بیماری‌هایی مانند تخریب دیسک و فتق دیسک گردن کمک می‌کند. بیمارانی که به دلیل تصادفات رانندگی دچار آسیب‌های گردنی شده‌اند، ممکن است از این روش کم‌تهاجمی برای برداشتن دیسک آسیب‌دیده و تثبیت ستون فقرات بهره ببرند.

فیوژن داخلی کمری قدامی (ALIF)

جراحی ALIF یکی از روش‌های کم‌تهاجمی است که پزشکان برای درمان بیماران پس از ضربات سنگین استفاده می‌کنند. در این روش، جراح از طریق شکم به ستون فقرات دسترسی پیدا کرده و دیسک‌های آسیب‌دیده را حذف می‌کند. این روش علاوه بر درمان آسیب‌های ناشی از تصادف، برای مشکلاتی مانند تخریب دیسک کمری نیز کاربرد دارد.

فیوژن میانی کمری جانبی (LLIF)

این روش یکی از محبوب‌ترین روش‌های جراحی کم‌تهاجمی برای صدمات ناحیه کمری است. در این تکنیک، جراح از طریق پهلو به ستون فقرات دسترسی پیدا می‌کند که باعث کاهش آسیب به عضلات و تاندون‌ها در مقایسه با سایر روش‌ها می‌شود.

فیوژن میانی کمری خلفی (PLIF)

جراحی PLIF یکی از روش‌هایی است که می‌تواند به بیمارانی که دچار آسیب‌های شدید نخاعی شده‌اند، کمک کند. این روش همچنین برای بیمارانی که از مشکلاتی مانند اسکولیوز، سیاتیک و درد شدید پا رنج می‌برند نیز کاربرد دارد. در این روش، جراح از طریق پشت بدن به ستون فقرات دسترسی پیدا می‌کند و بسته به شرایط بیمار، می‌تواند این عمل را به صورت کم‌تهاجمی یا جراحی باز انجام دهد.

فیوژن بین‌بدنی کمری ترانسفورامینال (TLIF)

این روش برای درمان آسیب‌های جدی ستون فقرات در قسمت پایین کمر به کار می‌رود. در این نوع جراحی، پزشک بخش‌های جلویی و پشتی ستون فقرات را جوش داده و از میله‌ها، پیچ‌ ها و پیوندهای استخوانی برای تثبیت آن استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به صورت جراحی باز یا کم‌ تهاجمی انجام شود.

نحوه انجام عمل فیوژن ستون فقرات

عمل فیوژن ستون فقرات یکی از جراحی‌های مهم است که طی مراحل متعدد برای درمان مشکلات ستون فقرات به کار می رود و در آن، مهره‌های آسیب‌دیده به یکدیگر جوش داده می‌شوند. این جراحی نیاز به آمادگی ویژه‌ای دارد و مراحل آن به دقت برنامه‌ریزی می‌شود. هر یک از مراحل این جراحی در ادامه شرح داده شده است.

آمادگی قبل از جراحی

در ابتدای کار، بیمار برای جراحی آماده می‌شود. پزشک یک مسیر وریدی (سرم) در بازو یا دست بیمار قرار می‌دهد تا در طول جراحی بتواند داروها و مایعات مورد نیاز را به بدن بیمار تزریق کند. سپس بیمار به اتاق عمل منتقل می‌شود.

ورود به اتاق عمل

در اتاق عمل، تیم جراحی شامل پزشکان، متخصص بیهوشی، پرستاران و تکنسین‌ها حضور دارند. ممکن است تعداد افراد تیم جراحی بیشتر از انتظار بیمار باشد، زیرا هر کدام وظایف مشخصی برای تضمین ایمنی بیمار دارند. قبل از شروع جراحی، یک بررسی ایمنی انجام می‌شود تا همه چیز مطابق برنامه پیش برود. سپس بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد تا در طول جراحی دردی احساس نکند.

انجام جراحی فیوژن ستون فقرات

نوع و روش انجام جراحی فیوژن بستگی به شرایط بیمار دارد. برخی از مواردی که در این جراحی بر اساس شرایط تعیین می گردد شامل نحوه دسترسی به ستون فقرات به روش خلفی، روش قدامی یا روش جانبی است. نوع جراحی که آیا باز یا کم تهاجمی و بسته است و مواد مورد استفاده در فیوژن است که ممکن است بافت استخوانی بدن خود بیمار (برداشت از بخش دیگر بدن) و یا استخوان اهدایی یا مواد مصنوعی باشد.

جراحی‌های تکمیلی (در صورت نیاز)

گاهی اوقات، علاوه بر فیوژن، جراحی‌هایی برای کاهش فشار روی اعصاب یا اصلاح مشکلات دیگر ستون فقرات انجام می‌شود.

بستن محل جراحی و پایان عمل

پس از اتمام جراحی، محل برش‌ها با بخیه، منگنه‌های جراحی یا چسب‌های مخصوص بسته می‌شود. برخی از بخیه‌ها جذب‌شدنی هستند و نیازی به کشیدن ندارند، اما در برخی موارد بیمار باید در جلسه‌ی بعدی برای کشیدن بخیه مراجعه کند.

مراقبت‌های بعد از جراحی

پس از پایان جراحی، بیمار به بخش ریکاوری منتقل می‌شود. در این مرحله بیمار به‌ آرامی به هوش می آید، داروهای ضد درد برای کنترل درد تجویز می‌شود و تیم پزشکی شرایط بیمار را بررسی می‌کند تا از ایمنی او اطمینان حاصل شود.

بیمار پس از بهبودی نسبی می‌تواند با خانواده خود ملاقات کند. ممکن است در ابتدا چندان هوشیار نباشد و برخی از اتفاقات را به یاد نیاورد. همچنین، ممکن است لوله‌های وریدی برای تزریق دارو و مایعات در بدن بیمار قرار داده شود.

مزایا و معایب عمل فیوژن ستون فقرات

مزایای جراحی فیوژن ستون فقرات آن است که می تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند. این می تواند به کاهش درد و علائم مرتبط مانند سوزن سوزن شدن یا بی حسی در بازوها یا پاها کمک شایانی داشته باشد. درد کمتر به این معنی است که می توانید زمان بیشتری را صرف کارهایی کنید که از آن لذت می برید.

اکثر افرادی که جراحی فیوژن ستون فقرات انجام می دهند از نتایج آن راضی هستند. همچنین برخی از معایب برای جراحی فیوژن ستون فقرات عبارتند از بهبودی طولانی جراحی فیوژن ستون فقرات که ممکن است چندین ماه طول بکشد و در طول این مدت، ممکن است برای فعالیت های روزمره زندگی به کمک نیاز داشته باشید.

عوارض عمل فیوژن ستون فقرات

جراحی فیوژن ستون فقرات نیز مانند سایر جراحی ها شامل برخی از عوارض می باشد. از جمله رایج ترین عوارض جراحی فیوژن ستون فقرات می توان به عفونت ها، خونریزی، درد، مشکلات پزشکی یا بیهوشی، مسائل زخم اشاره کرد.

همچنین جراحی فیوژن ستون فقرات نزدیک به نخاع و ریشه های عصبی بوده و شامل کاهش حرکت بین استخوان های خاصی در ستون فقرات می شود. در حالی که این موارد از عوارض نادر محسوب می شوند است، اما ممکن است درد شدید عصب، ضعف عضلانی، فلج و کاهش توانایی حرکتی به دلیل از بین رفتن برخی از مهره ها نیز وجود داشته باشد.

اقدامات قبل و مراقبت های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات

عمل فیوژن ستون فقرات و کمر از دسته جراحی هایی است که در صورت رعایت نکاتی قبل از انجام آن، ممکن است عوارض کمتری را به دنبال داشته باشد و از طرفی رعایت تمامی مراقبت های توصیه شده توسط پزشک پس از این جراحی دوره نقاهت را کوتاه تر می کند.

اقدامات قبل از عمل فیوژن ستون فقرات

قبل از انجام عمل فیوژن ستون فقرات، رعایت برخی نکات ضروری است. اگر بیمار از مکمل‌ها، ویتامین‌ها، گیاهان دارویی یا روغن ماهی استفاده می‌کند، باید مصرف این موارد را حداقل 10 روز قبل از عمل متوقف کند. همچنین اگر داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین مصرف می‌ شود، جراح می خواهد که مصرف این داروها متوقف شود.

در این مورد، حتماً باید با پزشک معالج که داروها را تجویز کرده صحبت کنید و از او در مورد زمان دقیق قطع مصرف داروها مشورت بگیرید. علاوه بر این برخی آزمایشات پزشکی مانند آزمایش خون و تصویربرداری مثل MRI یا سی‌تی‌اسکن ممکن است نیاز باشد. توقف مصرف سیگار و الکل از موارد مهمی است که بهتر است حداقل دو هفته قبل از جراحی مصرف آن‌ها متوقف شوند.

مراقبت‌های بعد از جراحی فیوژن ستون فقرات

مراقبت‌های بعد از جراحی بستگی به نوع جراحی و شرایط بیمار دارد. اگر جراحی به صورت سرپایی انجام شود، معمولاً بیمار پس از یک یا دو روز بستری به خانه باز می‌گردد، اما در جراحی‌های باز، ممکن است بیمار چند روز در بیمارستان بستری شود تا تحت مراقبت‌های ویژه قرار گیرد. بعد از جراحی، مراقبت‌های خاصی شامل تغییراتی در نحوه نشستن، ایستادن، راه رفتن و حرکت کردن باشد.

در بعضی موارد، نیاز به استفاده از بند یا تکیه‌ گاه برای مواظبت از ناحیه عمل‌شده نیاز است. در دوره بهبودی، پزشک از فرد می‌خواهد که از برخی فعالیت‌ها و حرکات پرهیز کنید. این بدین معناست که در بسیاری از کارها حتی کارهای ساده نیزممکن است به کمک نیاز شود. مهم است که در این دوره تمام دستورالعمل‌های پزشک به دقت دنبال شوند و سوالاتی که در این زمینه پیش می آید از پزشک پرسیده شود تا از انجام کارهایی که می‌تواند روند بهبودی را مختل کند، جلوگیری شود.

علاوه بر این، ممکن است پزشک توصیه کند که برای تسریع روند بهبودی بیمار تحت فیزیوتراپی قرار گیرد. این درمان معمولاً چند هفته پس از جراحی شروع می‌شود و می‌تواند به فرد در بازسازی قدرت بدن و سازگاری با تغییرات در نحوه حرکت کمر کمک کند.

مدت زمان انجام عمل فیوژن ستون فقرات چقدر است؟

مدت زمان حضور بیمار در اتاق عمل علاوه بر زمان واقعی برای جراحی شامل مراحل بسیاری نیز می شود. همجوشی واقعی ستون فقرات می تواند از یک تا پنج ساعت طول بکشد. زمان مورد نیاز برای جراحی بسته به نیازها و شرایط خاص می تواند متفاوت باشد، بنابراین پزشک بهترین فردی است که می تواند تعیین کند جراحی هر فرد چقدر طول می کشد.

برای جراحی فیوژن ستون فقرات به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

جراحی ستون فقرات توسط جراحانی که متخصص مغز و اعصاب یا جراحی ارتوپد هستند، بسته به شرایط زمینه ای و نیازهای خاص بیمار می توانند آن را انجام دهند. این پزشکان با استفاده از ابزارهای موجود برای ارزیابی کمردرد مانند رادیوگرافی و ام آر آی به بررسی بخش آسیب دیده می پردازند.