اقدامات قبل، دوره نقاهت و مراقبت های بعد از عمل سندروم تونل کارپال

برای آماده سازی بیمار و جلوگیری از عوارض جبران ناپذیر پس از جراحی، انجام برخی اقدامات قبل از عمل تونل کارپال و رعایت دستورالعمل های پزشک بعد از آن ضروری است. رعایت نکات و انجام مراقبت های بعد از عمل سندروم تونل کارپال، باعث کاهش دوره نقاهت و تسریع روند بهبودی می شود. این اقدامات جراحی را با نتیج موفقیت آمیزی روبرو کرده و به بیمار برای بازگشت سریع تر به زندگی عادی کمک می کنند. در این مقاله به صورت گسترده هر یک از اقدامات مورد نیاز قبل و بعد از جراحی سندروم تونل کارپال را برای شما عزیزان شرح داده ایم؛ با ما همراه باشید.

اقدامات قبل از عمل سندروم تونل کارپال شامل چه مواردی است؟

قبل از جراحی آزادسازی تونل کارپال، انجام برخی از اقدامات به صورت مرحله ای باعث می شود فرآیند جراحی به بهترین شکل پیش رفته و پس از جراحی بیمار احساس درد کمتری را تجربه کند.

این مراحل به شرح زیر هستند:

اطلاع‌رسانی درباره داروهای مصرفی به پزشک: قبل از جراحی، بیمار باید تمام داروهایی را که مصرف می کند، به پزشک خود اطلاع دهد. داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، ویتامین ها، گیاهان دارویی و مکمل ها از دسته داروهایی هستند که پزشک حتما باید از مصرف آن ها مطلع باشد .

داروهای مصرفی برای مشکلات مختلف سلامتی، حتی داروهای گیاهی که گاها تصور می شود در روند جراحی تاثیر چندانی ندارند، در پروسه درمان تاثیر زیادی گذاشته و مصرف آن ها باید با مشورت پزشک، مدتی قبل از جراحی قطع شود.

قطع داروهای رقیق‌کننده خون: گاها جراح سندروم تونل کارپال، توصیه می کند مصرف داروهایی که باعث رقیق شدن خون می شوند؛ مانند ایبوپروفن، آسپرین یا ناپروکسن، قبل از عمل سندروم تونل کارپال متوقف شود. مصرف این داروها خطر خونریزی حین جراحی را افزایش داده و باعث هماتوم می شوند. بنابراین قبل از جراحی بهتر است در این زمینه، مشورت لازم با پزشک صورت گیرد.

ترک سیگار: ترک سیگار، قبل از جراحی، برای افراد سیگاری، یکی از مهم‌ ترین اقداماتی است که باید انجام شود. سیگار کشیدن می تواند فرایند بهبودی را به تاخیر بیاندازد. از طرفی نیکوتین باعث کاهش جریان خون به بافت ها شده و درنتیجه ترمیم زخم در افراد سیگاری کندتر خواهد بود.

آزمایشات پیش از جراحی: قبل از انجام عمل انجام آزمایشاتی از جمله آزمایش خون یا الکتروکاردیوگرام ضروری است. این آزمایشات برای ارزیابی وضعیت سلامت عمومی افراد و جلوگیری از هر گونه مشکل در حین جراحی انجام می شود.

رعایت دستورالعمل های پیش از جراحی: یکی از مهم‌ ترین مواردی که باید رعایت شود، دستورالعمل های پزشک درباره نخوردن و ننوشیدن قبل از جراحی و مراجعه ناشتا برای جراحی است. ممکن است از بیمار خواسته شود حداقل 8 ساعت قبل از عمل چیزی نخورده و ننوشد.

مراقبت های بعد از عمل سندروم تونل کارپال

پس از جراحی تونل کارپال نیز به مراقبت های خاصی نیاز است تا بهبودی افراد سریع‌ تر و با کمترین عوارض پیش برود. توصیه می شود یک تا دو روز پس از جراحی، برای انجام مراقبت های لازم و جلوگیری از آسیب به اعصاب حساس شده، یک مراقب از بیمار نگهداری کند. برای آگاهی از اقدامات جزئی در دوران نقاهت جراحی تونل کارپال، تا انتهای این مطلب، با ما همراه باشید.

استراحت و مراقبت از بانداژ: به مدت 1 تا 2 هفته بعد از جراحی، دست جراحی شده در یک بانداژ سنگین یا آتل قرار می گیرد. این بانداژ همواره باید خشک و تمیز نگه داشته شود. برای برداشتن باند یا آتل، مراجعه مجدد به پزشک نیاز است. در این مدت، پزشکان معمولا توصیه می کنند که انگشتان به صورت ملایم حرکت داده شوند تا از سفتی مچ دست جلوگیری شده و دامنه حرکتی دست حفظ شود.

کنترل درد: پس از عمل، معمولا درد در ناحیه دست و مچ دست احساس خواهد شد. در این شرایط اصولا پزشک داروهای ضد درد تجویز می کند که به طور خوراکی مصرف شوند و درد را کاهش دهند. علاوه بر این، پزشک ممکن است از شما بخواهد که هنگام خواب دست خود را بالاتر از سطح قلب نگه دارید تا از تورم و تجمع مایعات در ناحیه آسیب ‌دیده جلوگیری شود.

فیزیوتراپی: پس از برداشتن آتل، پزشک معمولا برنامه‌ ای منظم برای فیزیوتراپی بیمار تجویز می کند. فیزیوتراپ تمریناتی را برای بهبود حرکت مچ دست و تقویت دست به بیمار آموزش می دهد. انجام این تمرینات برای تسریع روند بهبودی و بازگشت قدرت و انعطاف‌پذیری دست، ضروری و مفید است.

محدودیت فعالیت ها: در روز های ابتدایی پس از جراحی تونل کارپال، باید از انجام فعالیت هایی مانند بلند کردن اشیاء سنگین یا انجام حرکات مکرر با دست و بازو خودداری شود. این فعالیت ها ممکن است به آسیب مجدد یا تورم بیشتر منجر شوند. به عنوان مثال، تایپ کردن، استفاده از موس کامپیوتر، جاروبرقی یا نظافت منزل، از جمله اقداماتی است که باید به مدت دو هفته از آن ها پرهیز شود.

پیاده‌روی: برای بهبود خون ‌رسانی و کاهش تورم، پیاده‌ روی روزانه مفید است. شروع به پیاده‌روی و افزایش تدریجی بازه زمانی آن، در درمان و بهبودی بعد از جراحی تونل کارپال، تاثیر فراوانی دارد. پیاده‌ روی روزانه نه تنها به کاهش تورم کمک می کند بلکه در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز نقش دارد.

دوش گرفتن: اصولا پس از گذشت 24 تا 48 ساعت از جراحی، دوش گرفتن مشکلی ندارد. با این حال بهتر است قبل از استحمام، با پزشک مشورت شود، زیرا تا زمانیکه پزشک اجازه نداده، نباید حمام کرد. خشک نگه داشتن بانداژ و آتل در طول استحمام از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا برای جلوگیری از خیس شدن بانداژ، می توان از کاورهای پلاستیکی استفاده کرد.

رژیم غذایی: پس از جراحی تونل کارپال، استفاده از رژیم غذایی معمول مانعی ندارد. به دلیل نداشتن فعالیت زیاد پس از جراحی، در صورت ناراحتی معده، بهتر است از غذاهای ملایم و کم چرب ، استفاده شود.

مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C در دوران نقاهت، می تواند به ترمیم بافت ها و تقویت سیستم ایمنی کمک کند.

داروها: داروهای ضد درد باید طبق تجویز و دستور پزشک مصرف شوند. همچنین مصرف مجدد داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین نیز باید طبق دستور پزشک آغاز شوند.

مراقبت از برش: خشک و تمیز نگه داشتن بانداژ از موارد ضروری بعد از جراحی سندروم تونل کارپال است. نباید بانداژ را بدون مشورت با پزشک تعویض کرد؛ اما اگر باند کثیف شد، تعویض آن بلامانع است.

استفاده از آتل: در صورتی که پزشک آتل تجویز کرده باشد، بیمار باید طبق دستور او از آن استفاده کند. آتل به ثابت نگه داشتن دست کمک کرده و از حرکت های اضافی جلوگیری می کند تا محل جراحی به درستی ترمیم شود.

توانبخشی: توانبخشی شامل یک سری تمرینات فیزیکی است که بعد از جراحی و برای بازگرداندن دامنه حرکتی و قدرت به مچ و دست انجام می شود. این تمرینات به افراد کمک می کند که پس از جراحی، قدرت و انعطاف‌ پذیری دست خود را بازیابی کنند. پس از جراحی سندروم تونل کارپال، پزشک و فیزیوتراپیست برنامه‌ ای برای انجام این تمرینات تدوین می کنند.

کمپرس یخ: برای کاهش تورم و تسکین درد، می توان از کیسه یخ یا کمپرس سرد استفاده کرد. بیمار یا مراقب او، باید هر بار به مدت 10 تا 20 دقیقه یخ را روی مچ دست قرار داده و این کار را هر 1 تا 2 ساعت برای 3 روز اول یا تا زمانی که تورم کاهش یابد، تکرار کند. همچنین بهتر است در هنگام استراحت یا نشستن، مچ دست را روی یک بالش بگذارد تا بالاتر از سطح قلب قرار گیرد. این کار نیز به کاهش تورم کمک می کند.

دوره نقاهت عمل سندروم تونل کارپال چقدر است؟

اگرچه دوره نقاهت و زمان بهبودی برای جراحی تونل کارپال می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد، اما معمولا بین سه تا چهار ماه طول می‌کشد تا بیمار به طور تقریبی بهبود یافته و دامنه ای از حرکات را انجام دهد. برای بهبودی کامل و بازگشت کامل قدرت دست، تا حدود یک سال زمان لازم است. به طور کلی، نوع جراحی تونل کارپال (جراحی باز یا جراحی آندوسکوپی)، شدت عارضه و شرایط سلامت عمومی هر بیمار از عوامل موثر بر طول دوره نقاهت پس از این جراحی هستند.

چه مدت بعد از انجام عمل سندروم تونل کارپال، می توانیم به فعالیت های روزانه بازگردیم؟

پس از جراحی تونل کارپال برای اینکه بیمار بتواند فعالیت های روزانه خود را از سر گیرد، مدت زمان نامشخصی لازم است. این بازه زمانی برای هر فرد با توجه به جراحی انجام شده متفاوت بوده اما معمولا سه تا شش ماه طول می کشد. در این بازه زمانی، اکثر افراد بهبودی قابل توجهی در عملکرد دست و تسکین علائم خود مشاهده می کنند. زمانی که فرد بهبودی کامل را به دست آورد و به فعالیت های روزانه خود بدون محدودیت بازگردد، می تواند کار های خود را در دامنه حرکتی گسترده انجام دهد.

برای جلوگیری از عود سندرم تونل کارپال، مراقبت از دست و مچ باید ادامه داشته باشد. اگر عصب برای مدت طولانی تحت فشار قرار گرفته باشد، بهبودی ممکن است بیشتر از بازه زمانی مشخص شده طول بکشد. در این صورت آتل بستن به مچ دست و انجام فیزیوتراپی برای تقویت و التیام مچ و دست، در فرایند بهبودی و بازگشت فرد به فعالیت های روزانه خود، کمک کننده خواهد بود.

بهبودی کامل بعد از عمل سندروم تونل کارپال چقدر زمان می برد؟

بهبودی کامل پس از جراحی تونل کارپال طبق یک جدول زمانی و با مراقبت های اصولی صورت می گیرد. پس از جراحی تونل کارپال، ناحیه مورد نظر به مدت 24 تا 48 ساعت بانداژ می شود. برای کاهش تورم و خون رسانی بهتر، باید دست بالا نگه داشته شود. در این بازه، بیمار بیشترین درد را احساس می کند و به مراقبت نیاز دارد.

این روند تا دو هفته اول ادامه داشته و در 14 روز اول پس از جراحی، باید از دستورالعمل های جراح در مورد مراقبت از زخم، داروهای ضد درد و حرکت دست پیروی شود. دو تا شش هفته بعد از جراحی، تورم و ناراحتی به تدریج کاهش می یابد. در این مرحله باید استفاده از مچ و دست به طور معمول ادامه داده شده تا قدرت و تحرک آن تقویت شود.

پس از گذشت شش تا دوازده هفته، بیمارانی که مشاغل یدی دارند باید بتوانند با توجه به توصیه جراح خود، به سر کار بازگردند. بنابراین سه تا شش ماه بازه زمانی مفیدی برای درمان کامل است. در این زمان، اکثر بیماران بهبودی قابل توجهی در عملکرد دست و تسکین علائم مشاهده کرده و فعالیت های کامل خود را بدون محدودیت از سر می گیرند.

ورزش برای بهبودی بعد از عمل سندروم تونل کارپال

شروع ورزش و نرمش های سبک دست، پس از جراحی تونل کارپال، از اهمیت بالایی برخوردار است. توصیه می شود چند روز پس از جراحی، با مشورت پزشک، این تمرینات آغاز شود. تمرینات اساسی و ورزش ملایم مچ و دست، به تحرک و بازگشت دوباره قدرت دست کمک کرده و سریعترین راه برای ریکاوری تونل کارپال است.

منظور از ورزش دست در دوران نقاهت، در واقع مشت و باز کردن دست به آرامی و مداوم است که باید در بازه های معینی انجام گیرد. پس از گذشت مدتی، این حرکات تاثیر مثبتی بر بازگشت دامنه حرکتی دست می گذارند.

خم کردن انگشتان به صورت جداگانه نیز یکی از تمرینات مهم برای کمک به بهبودی دست پس از جراحی تونل کارپال است. خم کردن انگشتان، به حفظ سلامت، انعطاف پذیری، تحرک مفاصل دست، کشش و تقویت عضلات و تاندون های دست کمک می کند.

چه مدت بعد از عمل سندروم تونل کارپال مچ دست می توانیم ورزش کنیم؟

بازگشت به ورزش بعد از جراحی تونل کارپال به تدریج اتفاق می افتد. دامنه حرکتی افراد پس از جراحی سندروم تونل کارپال به طور دقیق، در موارد زیر خلاصه شده است:

• بلافاصله پس از جراحی: طبق توصیه پزشک، اندکی پس از عمل، انجام حرکات بسیار ملایم انگشت و دست کمک کننده است.
• 1-2 هفته: در این بازه باید به تمرینات ملایم دست ادامه داده شود؛ همچنین شروع فعالیت های سبکی را که دست آسیب دیده را درگیر نمی کند، مانعی ندارد.
• 2-4 هفته: استفاده سبک از دست برای فعالیت های روزانه می تواند آغاز شود، اما باید از بلند کردن یا گرفتن اجسام سنگین اجتناب شود.
• 4-6 هفته: به تدریج استفاده از دست افزایش داده شده و شروع ورزش های سبک که به کف دست فشار وارد نمی کند، بلامانع است.
• 6-8 هفته: اکثر افراد در این زمان می توانند، با مشورت پزشک، به فعالیت های روزمره و ورزش های شدید بازگردند.
• 3 ماه و بیشتر: در این بازه برای اکثر افراد، بهبودی کامل و بازگشت به تمام فعالیت های عادی اتفاق می افتد.

چه مدت بعد از جراحی سندروم تونل کارپال می توانیم حمام کنیم؟

در صورتی که پزشک اجازه دهد، دوش گرفتن پس از گذشت 24 تا 48 ساعت از جراحی، با رعایت مواردی مانند خشک نگه داشتن بانداژ و آتل، فاقد ضرر و بلامانع است. برای پوشاندن دست و جلوگیری از خیس شدن بانداژ، می توان از کاور های پلاستیکی استفاده کرد. حتما مراقب باشید که زخم باید در 48 ساعت اول پس از جراحی تمیز و خشک نگه داشته شود.

بعد از جراحی سندروم تونل کارپال چگونه بخوابیم؟

حالت خوابیدن پس از جراحی تونل کارپال باید به گونه ای باشد که در طول خواب از وارد شدن ضربه به دست جلوگیری شده و همچنین دست در محیط سفت و سخت قرار نگیرد. در جهت این اقدام، می توان دست و مچ را با استفاده از بالش یا کوسن بالاتر از سطح قلب قرار داد. این کار به کاهش تورم نیز کمک می کند. استفاده از آتل یا بریس ارائه شده توسط جراح نیز در جلوگیری از وارد شدن ضربه به دست موثر است.

در نهایت بهترین حالت خواب برای کاهش فشار روی مچ دست، خوابیدن به پشت است. درصورت خوابیدن به پهلو، باید به سمت مقابل مچ دست آسیب دیده خوابید و از خوابیدن روی دست یا مچ جراحی شده اکیدا خودداری کنید.

همچنین در هنگام خواب، دست ها نباید آویزان بمانند؛ زیرا آویزان شدن دست در هنگام خواب، باعث آسیب و تورم می شود. از آنجایی که سرما می تواند مفاصل مچ دست را تحت تاثیر قرار دهد و باعث فشردگی عصب میانی شود، گرم نگه داشتن اتاق خواب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

آیا برای مراقبت از دست بعد از عمل سندروم تونل کارپال نیاز به بستن آتل هست؟

معمولا جراح در روزهای ابتدایی پس از جراحی تونل کارپال، برای بیمار آتل می بندد. همچنین بانداژ و پانسمان را از سه روز تا چند هفته پس از جراحی، با دستور و مشورت پزشک می توان برداشت. پس از برداشتن آتل، باید از دست زدن به بخیه ها پرهیز شود و محل برش یا بانداژ پوشانده باقی بماند. استفاده از دستکش های مخصوص به عنوان مانعی در برابر ورود هرگونه آلودگی به محل جراحت، از دیگر اقدامات مهم است که از عفونت پس از برداشتن آتل جلوگیری می کند.