عمل خونریزی مغزی چگونه است؟

درمان های متعددی برای خونریزی مغزی وجود دارد، یکی از روش های پر استفاده آن بر حسب شدت بیماری جراحی خونریزی مغزی است. خونریزی داخل مغزی (سکته مغزی هموراژیک) یک عارضه پزشکی شدید محسوب می شود، سردرد ناگهانی و شدید، حالت تهوع و استفراغ، گیجی، سرگیجه، گفتار نامفهوم و کمبود انرژی و خواب آلودگی از علائم آن بوده و در صورت مشاهده هر یک از آنها نیاز به مراجعه فوری به مراکز درمانی دارد.

جراح مغز و اعصاب بیمار را ارزیابی می کند تا تعیین کند که آیا جراحی بهترین روش درمانی است یا خیر. این تصمیم به سن و سلامت کلی بیمار، میزان آسیب مغزی و نقص عصبی قبلاً رخ داده، محل و حجم خونریزی و هماتوم بستگی دارد. جراحی خونریزی مغزی در واقع فشار روی مغز را کاهش می دهد و جراح مغز و اعصاب خون جمع شده را خارج کرده و رگ های خونی آسیب دیده را ترمیم می کند. تخلیه هماتوم بلافاصله با کاهش اندازه خون تجمع یافته از خونریزی، فشار بر روی مغز را کاهش داده و در نتیجه آسیب ثانویه به مغز ناشی از افزایش فشار داخل جمجمه کاهش می یابد.

کاندیدای عمل جراحی خونریزی مغزی چه کسانی هستند؟

جراحی خونریزی مغزی برای همه افراد توصیه نمی شود، گاها خونریزی افراد بسیار خفیف بوده و با سایر روش هایی به جز جراحی قابل درمان است. اما اصولا پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار از جمله سن بیمار، محل و نوع خونریزی و شدت آن تصمیم به جراحی می گیرد. در برخی موارد اگر عمل خونریزی مغزی معایب و عوارض خطرناکی نسبت به مزایای آن داشته باشد برای بیماران مناسب نیست.

انواع روش های عمل خونریزی مغزی

جراحی خونریزی مغزی با توجه به موارد مختلف با روش های متفاوتی انجام می شود که از جمله این روش ها موارد زیر هستند:

کرانیوتومی یا جراحی باز

رایج ترین نوع جراحی خونریزی مغزی کرانیوتومی است . این روش شامل ایجاد یک برش در پوست سر و برداشتن یک تکه استخوان از جمجمه برای دسترسی جراح مغز و اعصاب به مغز است. در این روش جراح یم ی تواند منبع خونریزی را شناسایی و درمان کند. کرانیوتومی یک روش جراحی تهاجمی است که معمولاً زمانی استفاده می‌شود که هماتوم بسیار بزرگ باشد یا زمانی که ساقه مغز (جایی که عملکردهای حیاتی کنترل می‌شوند.) را فشرده می‌کند.

جراحی آندوسکوپی (نوراندوسکوپی)

نورواندوسکوپی یک روش جراحی کم تهاجمی است که در آن جراح مغز و اعصاب از طریق سوراخ های کوچک (به اندازه یک سکه) در جمجمه به هماتوم دسترسی پیدا کرده و آن را تخلیه می کند. این روش به جراح اجازه می دهد تا به مناطقی از مغز دسترسی پیدا کند که با جراحی سنتی قابل دسترسی نیست و هماتوم را بدون بریدن یا آسیب رساندن به سایر قسمت های جمجمه خارج کند. این روش درد کمتری نسبت به جراحی سنتی دارد، بهبودی سریعتر از جراحی سنتی را داشته و حداقل جای زخم را باقی خواهد گذاشت.

عوارض و خطرات عمل خونریزی مغزی

با توجه به ماهیت فوری درمان خونریزی مغزی، ممکن است برای جلوگیری از عوارض تهدید کننده زندگی به درمان اورژانسی نیاز داشته باشید و این موضوع باعث ایجاد برخی عوارض گردد. جراحی به دلیل نزدیکی عمل به مغز شما ممکن است با آسیب های احتمالی به ساختار های مهم و اساسی مغز و پس از عمل با اختلال در صحبت کردن روزمره، کاهش قدرت درک مفهوم برخی کلمات، فلج شدن بخشی از بدن، احساس گیجی و سردرگمی، عدم توانایی در عمل بلع و هضم غذا، از دست دادن موقت حافظه و لخته شدن خون در رگ‌ها همراه باشد.

اقدامات قبل از جراحی خونریزی مغزی شامل چه مواردی است؟

برای شناسایی محل دقیق هماتوم و برنامه ریزی برای عمل جراحی مغز، جراح مغز و اعصاب در صورت نیاز آزمایش های تصویربرداری را تجویز می کند که ممکن است شامل تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، آنژیوگرافی و ... باشد. علاوه بر آزمایش و تصویربرداری قبل از عمل، پزشک به شما دستور می دهد که چه داروهایی را قبل از عمل مصرف کنید و چه داروهایی را مصرف نکنید.

مراقبت های بعد از جراحی خونریزی مغزی

پس از جراحی خونریزی مغزی، احتمالاً دو تا پنج روز در بیمارستان بستری شوید. عموما برای ناراحتی جزئی از استامینوفن استفاده می شود، اما مسکن های قوی تر ممکن است طبق توصیه پزشک تجویز شوند .ام آر آی یا سی تی اسکن یک یا چند روز پس از جراحی انجام می شود تا موفقیت درمان بررسی شود. عوارض معمول پس از جراحی شامل مواردی مانند فلج صورت و کاهش توانایی گفتار و حافظه است که به مرور زمان، با مراقبت های بعد از عمل خونریزی مغزی مانند عدم فعالیت های شدید، پیشگیری از حمام رفتن قبل از اجازه پزشک، استراحت و تغذیه مناسب و تعویض بانداژ و ضد عفونی نگه داشتن محل زخم در صورت انجام عمل باز، بهبود خواهند یافت.

آیا عمل خونریزی مغزی خطرناک است؟

میزان خطر پس از خونریزی مغزی به شدت عارضه، مدت زمان بین شروع خونریزی و درمان، سلامت کلی و سایر عوامل بستگی دارد. اگر در اولین نشانه خونریزی مغزی درمان شود، خطر خاصی افراد را تهدید نمی کند. مطالعات نشان می دهد که خونریزی مغزی سومین علت مرگ و میر است. در حالتی که این عارضه یک علت شایع مرگ است، اما همه کسانی که سکته مغزی را تجربه می کنند عوارض تهدید کننده زندگی ندارند.

لزوم انتخاب بهترین جراحی برای عمل خونریزی مغزی

هر نوع خونریزی در داخل جمجمه یا مغز شما یک عارضه اورژانسی پزشکی محسوب می شود. اگر آسیب سر (ضربه به سر) شده اید و علائمی که ممکن است نشان دهنده خونریزی مغزی باشد، مانند سردرد ناگهانی، گیجی یا بی حسی مشاهده شود، مراجعه به بهترین جراح برای عمل خونریزی مغزی کمک می کند تا دوره بهبودی بهتری داشته باشید. لزوم این انتخاب به این دلیل است که مغز بخش حساسی از بدن بوده و با کوچک ترین آسیبی به بخش های متعدد آن ممکن است عملکرد بخشی از بدن به طور دائم مختل شده یا کارایی خود را از دست دهد. بنابراین قبل از این انتخاب باید بررسی های لازم به جهت اطمینان از تخصص کافی، کادر درمان مناسب، سابقه کار مثبت پزشک و… انجام شود.

چند روز بعد از جراحی خونریزی مغزی می توان به کار بازگشت؟

قبل از مرخص شدن از بیمارستان، دستورالعمل های دقیقی در مورد مراقبت از خود در خانه و آنچه در طول بهبودی باید انتظار داشته باشید، دریافت خواهید کرد. این مراقبت ها به صورت دقیق باعث می شود دوره نقاهت کم تر شده و بازگشت به زندگی عادی و کار زودتر انجام گیرد. اصولا بازگشت به سطح انرژی معمول زمان می برد. بهبودی نیاز به استراحت کافی و بیشتر از حد معمول خواهد داشت. مدت زمان لازم برای بهبودی پس از جراحی مغز برای هر فرد متفاوت است و به مواردی مانند روشی که برای خارج کردن هماتوم مغزی استفاده می شود، محل هماتوم در مغز، سن و سلامت کلی افراد بستگی دارد. این زمان به طور حدودی می تواند از 6 هفته تا چند ماه طول بکشد.