علائم و نشانه های دیسک گردن
نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟
فتق یا بیرون زدگی دیسک گردن زمانی اتفاق می افتد که مواد داخلی نرم و پروتئین‌های التهابی دیسک، به لایه بیرونی محافظ و احتمالاً ستون فقرات نشت می‌کنند. بیرون زدگی دیسک گردن دارای علائم متعددی است که به دلایل مختلف در افراد رخ می دهد. آشنایی با علائم و نشانه های دیسک گردن، منجر به تشخیص زودهنگام و اقدام برای درمان موثر آن می شود. اگر شما هم از درد در ناحیه گردن رنج می برید و به فتق دیسک گردن مشکوک هستید؛ برای آشنایی با نشانه های دیسک گردن، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
علائم و نشانه‌های دیسک گردن
بااینکه بیشتر دیسک‌های بیرون‌زده در قسمت پایین کمر اتفاق میفتد، اما بیرون زدگی دیسک ممکن است در گردن نیز رخ دهد. علائم این بیماری به محل قرارگیری دیسک و میزان فشار آن به عصب بستگی دارد. فتق دیسک گردن اغلب یک طرف بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و دارای علائم زیر است:
- درد بازو: در فتق دیسک گردن، معمولاً بیشترین درد را در شانه و بازو احساس خواهید کرد. این درد می‌تواند هنگام سرفه، عطسه یا حرکت در موقعیت‌های خاصی، به امتداد بازو یا پای شما گسترش یابد. درد بازو اغلب به‌صورت درد تیز یا سوزش احساس می‌شود.
- بی‌حسی یا گزگز: افرادی که دچار فتق دیسک گردن هستند؛ اغلب در قسمتی از بدن، که تحت تأثیر اعصاب آسیب‌دیده است، بی‌حسی یا گزگزی دارند که پخش می‌شود.
- ضعف ماهیچه‌ها: ماهیچه‌هایی که تحت تأثیر اعصاب آسیب‌دیده قرار دارند، به تدریج ضعیف می‌شوند. این عارضه می‌تواند باعث زمین خوردن شما شده یا بر توانایی شما در بلند کردن یا نگه داشتن وسایل تأثیر بگذارد.
علائم اولیه دیسک گردن
برخی علائم نشان‌دهنده شروع دیسک گردن، به‌صورت تدریجی ظاهر می‌شوند. دیسک گردن در مراحل اولیه ممکن است باعث ایجاد درد خفیف در گردن شود، این گردن‌درد با پیشرفت دیسک شدیدتر می‌شود. به‌علاوه، سردرد خفیفی که از گردن و پشت سر شروع می‌شود، می‌تواند نشان‌دهنده شروع دیسک گردن باشد.
افرادی که در مراحل اولیه دیسک گردن هستند، ممکن است نتوانند گردن خود را به‌راحتی حرکت دهند. محدودیت در حرکت گردن نیز یکی دیگر از علائم اولیه دیسک گردن است که می‌تواند در انجام فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد کند.
بی‌حسی و گزگز بازوها و دست‌ها از دیگر علائم اولیه دیسک گردن بوده که در ابتدا ملایم و خفیف هستند. این علائم نیز ممکن است با تشدید دیسک بدتر شده و به ضعف عضلانی تبدیل شوند.
علائم دیسک گردن خفیف
دیسک گردن خفیف باعث ایجاد فشار بر ریشه عصبی شده و علائم مختلفی را ایجاد می‌کند. شدت این علائم به میزان فشار وارده بر ریشه عصبی بستگی دارد؛ هرچه میزان فشار بیشتر باشد، درد بیشتری به دنبال خواهد داشت.
در دیسک گردن خفیف، معمولاً میزان فشار کمتر است. از علائم دیسک گردن خفیف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گردن‌درد یا درد بین دو شانه که با حرکت بیشتر می‌شود
- محدودیت حرکت گردن
- سردرد
علائم دیسک گردن حاد
در دیسک گردن حاد، دیسک بین مهره‌های گردن دچار پارگی ناگهانی شده و باعث ایجاد فشار بر ریشه‌های عصبی می‌شود. هنگامی که دیسک گردن حاد می‌شود، علائم آن نیز تشدید می‌شوند. افراد مبتلا به دیسک گردن حاد دارای نشانه‌های زیر هستند:
- درد شدید گردن که به یک سمت گسترش می‌یابد
- درد در ناحیه بازو و دست
- تشدید درد گردن با حرکت دادن، سرفه و عطسه
- گرفتگی عضلات گردن و درنتیجه محدودیت حرکتی آن
- گزگز، بی‌حسی و ضعف بازو و دست
- از دست دادن تعادل که ناشی از فشار به نخاع است
علائم دیسک گردن شدید
دیسک گردن شدید علائم بسیار آزاردهنده‌ای را به همراه دارد که به‌شدت زندگی فرد مبتلا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نشانه‌های این مرحله از دیسک گردن عبارت‌اند از:
- درد شدید و مداوم در ناحیه گردن
- سرگیجه
- بی‌حسی بازو و دست
- ضعف شدید در اندام‌های فوقانی و تحتانی
- کاهش توانایی گرفتن اشیاء در دست
- از دست دادن تعادل و ایجاد اختلال در راه رفتن
- کاهش کنترل روده و مثانه (در موارد نادر)
علائم دیسک گردن مهره 5 و 6
شناخت علائم بیرون‌زدگی دیسک مهره‌های 5 و 6 برای تشخیص و مداخله به‌موقع، از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر دیسک بین این مهره‌ها دچار بیرون‌زدگی شود، می‌تواند منجر به ضعف در بازوها و عضلات اکستنسور (عضلات بازکننده) مچ دست شود. همچنین درد موضعی و مداوم در ناحیه گردن، گسترش درد به شانه‌ها، بازوها و حتی انگشتان دست، بی‌حسی و سوزن و سوزن شدن اندام فوقانی، سفتی و کاهش دامنه حرکتی گردن و سردرد از دیگر علائم دیسک گردن مهره‌های 5 و 6 محسوب می‌شوند. فتق دیسک مهره‌های 5 و 6 شایع‌ترین سطحی است که در آن دیسک گردن رخ می‌دهد.
شایع‌ترین علائم دیسک گردن کدام‌اند؟
درمیان علائم متعدد دیسک گردن، برخی رایج تر هستند به طوری که اکثر افراد مبتلا به این بیماری، آنها را تجربه می‌کنند. در ادامه هر یک از این علائم را به‌صورت جداگانه توضیح داده ایم؛ با ما همراه باشید.
درد و حساسیت در ناحیه گردن
وقتی صحبت از فتق دیسک گردن می‌شود، مطمئن باشید که بخشی از درد شما موضعی خواهد بود. به عبارت دیگر، درجات مختلفی از درد و حساسیت در ناحیه گردن رخ می‌دهند. در میان تمام علائمی که بیماران مبتلا به دیسک گردن تجربه می‌کنند، درد و حساسیت موضعی در ناحیه گردن یکی از رایج‌ترین علائم هستند. این درد می‌تواند چند دقیقه، چند ساعت یا چند روز طول بکشد.
سردرد
بروز سردرد می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. استرس، گرسنگی، وضعیت بدنی نامناسب، کمبود خواب، رژیم غذایی نامناسب، مصرف الکل و کم‌آبی بدن، تنها برخی از علل شایع سردرد هستند که بسیاری از این آن ها را می‌توان با استراحت و سبک زندگی سالم برطرف کرد.
اگر علت سردرد بیرون زدگی دیسک گردن باشد، اوضاع متفاوت است. فشاری که دیسک گردن بر ریشه عصب وارد می‌کند، منجر به نوعی سردرد می‌شود که به آن سردردهای سرویکوژنیک (سردردهای گردنی) گفته می‌شود و معمولا به صورت ساده برطرف نمی شوند.
دردی که به فک، شانه‌ها یا نواحی اطراف گسترش می‌یابد
بیماران مبتلا به دیسک گردن ممکن است درد شدیدی را تجربه کنند که در فک، شانه‌ها و نواحی اطراف پخش می‌شود. این درد که به صورت تیر کشیدن حس می شود، به‌طور متناوب ظاهر می‌شود و از بین می‌رود و اغلب تا چند دقیقه یا کمتر طول می‌کشد.
برای برخی، این درد مانند احساس حمله پانیک است. معمولا قبل از تمام شدن درد، وسعت و شدت آن بیشتر می‌شوند. این درد بسته به میزان فشردگی عصب و آسیب گردن، می تواند همه، هر دو یا یکی از نواحی فک یا شانه را تحت تأثیر قرار دهد. برخی از بیماران ممکن است در تشخیص دقیق محل درد مشکل داشته باشند.
بی‌حسی و گزگز یک یا هر دو بازو
اعصاب ستون فقرات به اعصابی که در سرتاسر بدن شما قرار دارند، متصل هستند. بنابراین هنگامی که این اعصاب در اثر بیرون‌زدگی دیسک تحت فشار قرار می‌گیرند، علائم متعددی از دیسک گردن در بدن ظاهر می‌شوند. بی‌حسی و گزگز یک یا هر دو بازو، از علائم شایع فتق دیسک گردن است که بسیاری از بیماران آن را به‌عنوان سوزن سوزن شدن بازوها یا اندام‌های خود توصیف می‌کنند. این علائم به احساسی که هنگام خواب رفتن پا در بدن ایجاد می‌شود، شباهت دارد ولی شدیدتر از آن است. معمولاً این حس در یک بازو به وجود می‌آید و بی‌حسی همزمان در هر دو بازو به‌ندرت اتفاق میفتد.
ضعف عضلانی یا اسپاسم شانه‌ها یا بازوها
یکی دیگر از علائم رایج دیسک گردن، ضعف عضلانی یا اسپاسم شانه‌ها یا بازوها است. این علامت هنگامی ظاهر می‌شود که قدرت شانه‌ها و بازوهای به تدریج از دست می روند. با ظهور این علائم، مواد غذایی برای شما سنگین‌تر می‌شوند و شاید درب ماشین‌تان هر بار به‌طور کامل بسته نشود.
اسپاسم عضلانی، به‌خصوص زمانی که دردناک باشد، بیشتر قابل توجه است. ماساژ ناحیه آسیب‌دیده ممکن است درد ناشی از اسپاسم عضلانی را به‌طور موقت تسکین دهد، اما فتق دیسک گردن که باعث بروز علائم اولیه می‌شود را برطرف نمی‌کند.
علائم خطرناک دیسک گردن شامل چه مواردی است؟
اگر دیسک گردن در مراحل اولیه کنترل و مدیریت نشود، می‌تواند منجر به بروز علائم جدی و خطرناکی شود که نیازمند مداخله فوری پزشک هستند. گردن‌درد و سردرد شدید که به بازو، دست و حتی پا گسترش می‌یابد؛ از علائم خطرناک دیسک گردن هستند که نشان از حاد شدن این بیماری دارند. همچنین احساس درد تیرکشنده، بین کتف ها که تا بازو و دست ها گسترش می یابد، از دیگر علائم خطرناک فتق دیسک گردن است.
ضعف شدید عضلات بازو و دست نیز می‌تواند از علائم خطرناک این بیماری باشد؛ زیرا باعث از دست دادن قدرت برای گرفتن اشیاء می شود. در این شرایط حتی ممکن است نتوانید دست‌های خود را به‌آسانی حرکت دهید. این امر نشان دهند آن است که اعصاب نخاعی به‌شدت تحت فشار هستند.
از دیگر علائم خطرناک دیسک گردن می توان به از دست دادن تعادل و مشکل در راه رفتن و همچنین بی‌حسی در نواحی مختلف بدن اشاره کرد که ممکن است در اثر آسیب شدید به نخاع رخ دهد. بی‌اختیاری ادرار و مدفوع که در اثر آسیب نخاع و عدم انتقال صحیح سیگنا‌ل‌های عصبی از مغز به اندام‌های تحتانی ایجاد می‌شود نیز از نشانه های خطرناک این بیماری است.
علائم پاره شدن دیسک گردن
اگر دیسک بین مهره‌ها دچار پارگی شود، بر ریشه عصبی فشار وارد کرده و عوارض مختلفی را ایجاد می‌کند. شدت این علائم به میزان پارگی دیسک و فشار عصبی بستگی دارد و معمولاً با علائم زیر همراه است:
- درد در ناحیه گردن که با حرکت دادن آن بدتر می‌شود
- درد شانه یا بازو که ممکن است تا انگشتان دست گسترش یابد
- بی‌حسی و گزگز بازو و دست
- ضعف عضلانی
علائم فتق دیسک گردن
به طور کلی اگر به بیرون‌زدگی دیسک گردن مبتلا باشید، محدودیت دامنه حرکتی گردن به‌علت درد، سردرد و سرگیجه، ضعف عضلانی، بی‌حسی یا گزگز بازو و دست را تجربه خواهید کرد. گردن‌دردی که با تشدید بیماری بدتر می‌شود و از دست دادن تعادل بدن در موارد شدید دیسک گردن، از دیگر نشانه های فتق دیسک گردن به شمار می آیند. در صورت مشاهده و ادامه دار بودن هر یک از این نشانه ها، برای درمان دیسک گردن باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
علائم عصبی دیسک گردن
همان‌طور که اشاره شد، علائم خاص دیسک گردن به اعصاب تحت فشار بستگی دارند. بدن هر کس منحصر‌به‌فرد است و درنتیجه، علائم دیسک گردن می‌توانند به‌شکل متفاوت در هر فرد ظاهر شوند. ازاین رو علائم عصبی دیسک گردن، حتی اگر در ناحیه یکسان رخ دهد؛ ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشند. علائم عصبی دیسک گردن بر اساس اعصاب درگیرشده شامل موارد زیر است:
دیسک بین مهره‌های C4-C5: در اینجا، دیسک بیرون‌زده بر ریشه عصبی C5 فشار می‌آورد. در این سطح، فتق دیسک باعث درد شانه و ضعف در قسمت بالای بازو می‌شود. با‌این‌حال، دیسک بین مهره‌های C4-C5، معمولاً منجر به بی‌حسی یا گزگز نمی‌شود.
دیسک بین مهره‌های C5-C6: این بیرون‌زدگی دیسک بر ریشه عصبی C6 فشار وارد می‌کند. فتق دیسک در این سطح منجر به ضعف عضلات دوسر بازو و مچ شده و بی‌حسی و گزگز ممکن است همراه با درد، تا شست دست گسترش یابد. این عصب یکی از شایع‌ترین اعصابی است که فتق دیسک در آن رخ می‌دهد.
دیسک مهره‌های C6-C7: در اینجا، فتق دیسک ریشه عصبی C7 را تحت فشار قرار می‌دهد. هنگامی که بیرون‌زدگی دیسک در این ناحیه رخ می‌دهد، منجر به ضعف عضلات سه سر و انگشتان دست می‌شود. با این نوع دیسک، بی‌حسی و گزگز، همراه با دردی که از عضله سه سر به انگشت میانی می‌رود، تجربه خواهید کرد. دیسک مهره‌های C6-C7 نیز از رایج‌ترین نواحی بیرون‌زدگی دیسک گردن محسوب می‌شود.
دیسک مهر‌های C7-T1: دیسک مهره‌های C7-T1 زمانی رخ می‌دهد که فتق دیسک به ریشه عصبی C8 فشار می‌آورد. این ناحیه در پایه گردن قرار دارد و بلافاصله به ستون فقرات قفسه سینه متصل می‌شود. اگر دیسک این ناحیه بیرون بزند، می‌تواند منجر به کاهش قدرت گرفتن دست شود. دیسک مهره‌های C7-T1، همچنین ممکن است باعث بی‌حسی و گزگزی شود که تا انگشت کوچک دست کشیده می‌شود.
علائم دیسک گردن در کودکان
علاوه بر بزرگسالان، دیسک گردن ممکن است در کودکان هم رخ دهد؛ اگرچه احتمال آن بسیار کم (کمتر از یک درصد) است. به‌طور معمول، آسیب‌های ناشی از بازی یا ورزش می‌توانند منجر به بروز دیسک گردن در کودکان شوند. کودکان به‌علت استخوان‌های انعطاف‌پذیر، کمتر به دیسک گردن مبتلا می‌شوند، اما درصورت ابتلا به آن، علائم زیر را تجربه می‌کنند:
- درد در ناحیه گردن
- کاهش دامنه حرکتی گردن
- ضعف عضلانی دست‌ها
علائم دیسک گردن در نوجوانان
بااینکه دیسک گردن در نوجوانان به‌ندرت اتفاق میفتد اما افزایش استفاده از وسایل الکترونیکی مانند موبایل باعث بیشتر شدن این عارضه در آن ها شده است. انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین و حرکات نادرست نیز منجر به فتق دیسک گردن در نوجوانان می شوند. سردرد، درد در ناحیه گردن و بی‌حسی دست‌ها از علائم این بیماری در نوجوانان به شمار می آیند.
دیسک گردن همیشه با درد همراه است؟
بااینکه درد در ناحیه گردن از رایج‌ترین علائم دیسک گردن است، اما فتق دیسک گردن گاهی فقط باعث ایجاد علائمی ازجمله گزگز، بی‌حسی، یا ضعف عضلانی می‌شود. در حالت کلی اگر دیسک بر ریشه‌های عصبی فشار وارد نکند، ممکن است بیمار دردی حس نکند.
آیا بی‌حسی دست می‌تواند از علائم دیسک گردن باشد؟
بله. یکی از علائم اولیه و رایج دیسک گردن بی‌حسی دست است که به‌علت فشار بر ریشه‌های عصبی ایجاد می‌شود.
ارتباط بین علائم دیسک گردن و درد دست چپ
هنگامی که بیرون‌زدگی دیسک به ریشه عصبی نخاع گردنی، فشار وارد می‌کند (رادیکولوپاتی گردنی)، باعث ایجاد درد در بازو و دست چپ می شود؛ زیرا ریشه‌های عصبی از نخاع در این ناحیه، در درجه اول حس بازوها و دست‌های شما را کنترل می‌کنند.
ارتباط بین علائم دیسک گردن و درد دست راست
علاوه بر دست چپ، دیسک گردن می‌تواند باعث بروز درد در دست راست نیز شود. در رادیکولوپاتی گردنی که معمولاً به آن "عصب فشرده‌شده" می‌گویند، عصب گردن در ناحیه نخاع فشرده یا تحریک می‌شود. این اتفاق دردی ایجاد می‌کند که ممکن است به بازو و دست راست نیز گسترش یابد. این درد همچنین می‌تواند باعث ضعف و بی‌حسی عضلات بازو و دست شود.
سرگیجه و دیسک گردن با هم در ارتباط اند؟
بله، بیرون‌زدگی دیسک گردن منجر به سرگیجه نیز می شود. پارگی و بیرون‌زدگی دیسک‌های گردن، فشار زیادی بر ستون فقرات وارد کرده و درنتیجه جریان خون را مسدود و باعث سرگیجه می‌شوند.
دیسک گردن می‌تواند باعث مشکلات بلع شود؟
بله، دیسک گردن می‌تواند اعصاب مری را تحت تأثیر قرار دهد و باعث مشکلات بلع شود. درواقع، دیسک بیرون‌زده با فشاری که بر اعصاب مری وارد می‌کند، باعث ایجاد درد و دشواری هنگام بلعیدن غذا و حتی مایعات می‌شود.
آیا دیسک گردن با درد قفسه سینه نیز همراه است؟
افراد مبتلا به دیسک گردن، در برخی موارد، ممکن است درد در قفسه سینه را نیز تجربه کنند؛ زیرا دیسک‌های گردن به اعصاب ناحیه قفسه سینه نزدیک بوده و با یکدیگر در ارتباط هستند.
هنگامی که فتق دیسک بر اعصاب خروجی گردن فشار وارد می‌کند، درد به نواحی مرتبط با آن اعصاب منتقل می‌شود. بنابراین فشار وارده بر اعصاب مرتبط با قفسه سینه، باعث بروز درد در این ناحیه می‌شود. این درد گاهی اشتباهاً درد قلبی در نظر گرفته می‌شود.
گزگز دست و پا از علائم دیسک گردن هستند؟
گزگز یا سوزن سوزن شدن دست از رایج‌ترین علائم دیسک گردن به‌دلیل فشار ریشه‌های عصبی است. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است گزگز در ناحیه پا و انگشتان پا را نیز تجربه کنند.
چه ارتباطی بین حالت تهوع و دیسک گردن وجود دارد؟
گاهی علت حالت تهوع می تواند فتق و پارگی دیسک گردن باشد. آسیب یا بیرون‌زدگی دیسک گردن، عضلات ناحیه گردن و شانه را منقبض می‌کنند. با منقبض شدن عضلات گردن عصب‌های حنجره‌ای تحت تأثیر قرار می‌گیرند و درنتیجه فرد دچار حالت تهوع می‌شود.
آیا دیسک گردن می‌تواند باعث مشکلات گوارشی یا ادراری شود؟
بله، دیسک گردن حاد ممکن است به اعصابی فشار وارد کند که نزدیک کانال نخاعی هستند و عملکرد روده و مثانه را کنترل می‌کنند. درنتیجه ی فشار بر این اعصاب نخاعی، بی‌اختیاری مدفوع یا ادرار یا مشکلات گوارشی ایجاد می شود و بررسی آن به مداخله پزشکی فوری نیاز دارند.
علائم دیسک حاد گردن چه تفاوتی با دیسک مزمن دارد؟
دیسک حاد گردن به‌طور ناگهانی و اغلب در اثر آسیب مشخصی ایجاد می‌شود و معمولاً دارای درد شدید و ناگهانی است. علائم این نوع دیسک ممکن است در عرض چند روز برطرف شوند، اما شاید تا چند هفته ادامه داشته باشند. دیسک مزمن گردن در طول زمان و به‌تدریج بروز می‌یابد و علائم آن به‌صورت دوره‌ای ظاهر می‌شوند.
آیا سوت کشیدن گوش می‌تواند یکی از علائم دیسک گردن باشد؟
بله، برخی از مشکلات مرتبط با گوش نیز ممکن است ناشی از دیسک گردن باشند. درواقع، این بیماری می‌تواند اعصاب شنوایی را فشرده کند و باعث سوت کشیدن گوش شود. بنابریان ارتباط واضحی بین فتق دیسک گردن و اختلالات شنوایی وجود دارد.
برای تشخیص دیسک گردن به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
اگر دارای علائم دیسک گردن هستید و از این بیماری رنج می‌برید، باید هرچه سریع‌تر به متخصص ارتوپد یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. این متخصصین با استفاده از روش‌های مختلف دیسک گردن را تشخیص می‌دهند و در درمان و مدیریت علائم آن به شما کمک می‌کنند.
