عوارض و خطرات جراحی زیبایی فک

عوارض و خطرات جراحی زیبایی فک می‌توانند جزئی باشند یا به صورت جدی‌تری ظاهر شوند. گاهی این علائم بلافاصله پس از جراحی بروز می‌کنند، یا ممکن است پس از مدتی با گذشت زمان نمایان شوند. پیچیدگی جراحی، آناتومی فک و وضعیت جسمانی بیمار نقش پررنگی در بروز هر کدام از انواع عوارض دارند. بعضی از انواع جراحی فک می‌توانند خطرات بیشتری نسبت به نوع‌های دیگر داشته باشند.

برای مثال مطالعه‌ای نشان داده است خطر بروز عوارض در افرادی که جراحی دو فک (جراحی فک بالا و پایین با هم) را انجام داده‌اند، نسبت به کسانی که فقط جراحی فک پایین یا بالا را انجام داده‌اند، افزایش می‌یابد. با این حال، جراحی فک معمولاً ایمن در نظر گرفته می‌شود.

عوارض جانبی ناشی از بیهوشی عمومی پس از جراحی زیبایی فک

پس از بی‌هوشی ممکن است فرد با مشکل بلعیدن، درد و خشکی گلو و درد عضلانی روبه‌رو شود. این علائم معمولاً طی یک روز بعد از جراحی برطرف می‌شوند. همچنین فرد ممکن است هنگامی‌که به هوش می‌آید و تا یک یا دو روز بعد، حالت تهوع و استفراغ را تجربه کند. در صورت بروز این عوارض جراحی زیبایی فک پزشک دارو‌هایی را برای رفع تهوع و استفراغ تجویز می‌کند. در موارد بسیار نادری خطرات بیهوشی عمومی می‌تواند شامل برونشیت، ذات‌الریه، گرفتگی صدا، سکته قلبی، سکته مغزی و مرگ باشد. خطر حمله قلبی برای افراد با سن بالا و یا بیماران قلبی بیشتر است.

شایع ترین عوارض جراحی زیبایی فک

بیمارانی که جراحی فک انجام داده‌اند، باید انتظار بروز برخی علائم ناخوشایند مانند تورم، خونریزی خفیف، کبودی، درد و سفتی فک را داشته باشند. البته در اکثر مواقع، موارد گفته شد را به عنوان عوارض در نظر نمی‌گیرند، زیرا پس از مدتی رفع می‌شوند. شایع‌ترین عوارض جراحی زیبایی فک موارد زیر در نظر گرفته می‌شوند.

• بی حسی موقت

بی‌حسی موقتی یا سوزن سوزن شدن یکی از عوارض جراحی فک است که معمولاً در ناحیه لب، بینی، چانه، گونه‌ها و یا زبان اتفاق می‌افتد. در اکثر موارد، حس از بین رفته بعد از چند ماه به حالت طبیعی خود برمی‌گردد.

• تهوع و استفراغ

تهوع و استفراغ همان‌طور که گفته شد از عوارض بی‌هوشی عمومی هستند. همچنین بعضی از داروهای تجویزی ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع در برخی بیماران حساس شوند. برای پیشگیری یا کاهش حالت تهوع، بهتر است داروها با یک لیوان پر از آب یا در صورتی که پزشک تجویز کند با وعده غدایی میل شوند.

• عفونت

در همه جراحی‌ها احتمال بروز عفونت وجود دارد. اگر فرد مبتلا به دیابت باشد، این احتمال افزایش می‌یابد. خطر عفونت در جراحی ارتوگناتیک کم است، ولی ممکن است در اطراف پیچ و پلاک‌های ارتوپدی استفاده شده در جراحی، ایجاد شود. جراح معمولاً برای پیشگیری از عفونت برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.

در صورت بروز عفونت، علائم آن معمولاً در 10 تا 14 روز بعد از جراحی به شکل افزایش درد، تورم و طعم بد ترشحات در دهان بروز می‌کنند. در موارد بسیار کم ممکن است برای رفع این عارضه بعد از جراحی زیبایی فک، زخم‌های داخل دهان را باز کرده و پس از پاکسازی دوباره بخیه کنند.

• درد و ناراحتی

درد بعد از جراحی فک معمولاً ناشی از تثبیت جایگاه فک است که در هنگام خمیازه کشیدن، باز کردن دهان، جویدن و یا صحبت کردن برای فرد حس ناراحتی ایجاد می‎کند. احساس فشار و حساس شدن سینوس‌ها نیز از دیگر علت‌های ایجاد درد و حس ناراحتی پس از جراحی فک هستند. استفاده از مسکن‌ها و ضدالتهاب‎های تجویزی و پک یخ می‌تواند میزان درد را کنترل کند. این عوارض جراحی زیبایی فک در 2 تا 3 روز نخست پس از جراحی شدیدتر است و پس از آن به مرور کم می‌شود.

• سفتی

سفتی فک از عوارض جراحی فک است. این عارضه‌ی شایع باعث می‌شود که شما تا چند هفته ‌نتوانید دهان خود را به‌طور کامل باز کنید. درد و سفتی به مرور با ترمیم استخوان‌های فک کاهش می‌یابند.

• تورم

بافت ناحیه فک و اطراف آن در واکنش به جراحی دچار تورم می‌شوند. در چند روز نخست پس از جراحی تورم شما به صورت موقتی افزایش می‌یابد. این بافت‎ها تا چند هفته یا چند ماه پس از جراحی حالت طبیعی نخواهند داشت. تورم در هر کدام از انواع جراحی فک می‌تواند متفاوت باشد و مدت زمان رفع آن متفاوت باشد. به طور ‌کلی ممکن است بین 4 تا 8 ماه زمان لازم باشد تا این عوارض عمل زیبایی فک رفع شده و فک شکل نهایی خود را نشان دهد.

• کبودی

کبودی صورت از عوارض شایع جراحی زیبایی فک است که 10 تا 21 روز طول می‌کشد تا برطرف شود. تغییرات رنگ کبودی از بنفش به سبز و زرد در طی این مدت دیده می‌شود. کبودی ممکن است به علث گرانش زمین به سمت گردن و سینه پیشروی کند که این اتفاق طبیعی است.

• خشکی لب ها

پس از جراحی لب‌های بیمار معمولاً دچار خشگی می‌شوند. برای پیشگیری از خشکی و ترک‌خوردگی لب‌ها فرد می‌تواند از بالم لب استفاده کند.

• خونریزی

در زمان انجام جراحی خطر خونریزی وجود دارد. اما در‌صورتی‌که بیمار سالم باشد، این ریسک بسیار کاهش می‌یابد. احتمال این که یک بیمار در حین جراحی فک به تزریق خون احتیاج داشته باشد، کم‌تر از 1 در 1000 است. پس از جراحی نیز میزان جزئی خونریزی طبیعی است. این خونریزی معمولاً بین 24 تا 48 ساعت رفع می‌شود.

 افرادی که جراحی فک بالا انجام داده‌اند، ممکن است در چند روز اول با افزایش فشار، فعالیت زیاد و ورزش مقداری جزئی خون‌ریزی از بینی داشته باشند. خون‌ریزی بینی از عوارض جراحی زیبایی فک است که با رعایت یکسری موارد قابل کنترل است. دیدن لکه‌های خون در ترشحات موکوس بینی تا مدت زمان 3 هفته طبیعی است.

• التهاب وریدها

التهاب وریدها یکی دیگر از عوارض جراحی زیبایی فک است که برای بیمار خطر ایجاد نمی‌کند. سیاهرگ‌ها یا ورید‌هایی که از طریق آن‌ها تزریق مایعات و داروها صورت می‌گیرد، ممکن است برای مدتی دچار التهاب همراه با تورم، تغییر رنگ و محدودیت در حرکت دست و بازو شوند.

• زخم و اسکار جراحی

بیشتر برش‌های جراحی در دهان ایجاد می‌شوند که معمولاً به راحتی و سریع ترمیم می‌شوند. در بعضی افراد فرایند ترمیم زخم طولانی می‌شود، که معمولاً به علت بالا بودن سن بیمار است.

• احساس افسردگی

احساس افسردگی و ناراحتی یکی از عوارض جراحی فک محسوب می‌شود که طبیعی است. بیماران معمولاً در روز سوم یا چند روز بعد آن را تجربه کنید.

عوارض و خطرات بلند مدت جراحی زیبایی فک

امکان بروز این نوع عوارض و خطرات عمل زیبایی فک معمولاً کم است. اما ممکن است بر اساس برخی فاکتورها، میزان خطر آن در فردی با فرد دیگر متفاوت باشد. در جلسه مشاوره قبل از جراحی، پزشک احتمال بروز عوارض بلند مدت را نسبت به شرایط و وضعیت فک شما ارزیابی می‌کند و در صورتی که جراحی برای شما ریسک بالایی داشته باشد، به شما اطلاع می‌دهد.

• آسیب عصبی بعد از عمل زیبایی فک

به علت پیچیده بودن آناتومی صورت و اعصاب آن، امکان آسیب به اعصاب در حین جراحی فک وجود دارد که در بسیاری از موارد این صدمه بعد از مدتی ترمیم می‌شود و فرد حس خود را به دست می‌آورد. عصب آلوئولار تحتانی یا آلوئولار اینفریور در ناحیه‌ای که جراحی فک پایین انجام می‌شود، قرار دارد. آسیب به این عصب باعث بی‌حسی در لب‌ها و چانه می‌شود که تقریباً در 25 درصد از بیماران برخی از تغییرات ایجاد شده در حس، با گذشت زمان باقی می‌مانند. این تغییرات در ظاهر و حرکت لب‌ها تغییری ایجاد نمی‌کنند، ولی ممکن است فرد برای عادت کردن به وضعیت جدید به زمان احتیاج داشته باشد.

عصب لینگوال نیز ممکن است در حین عمل فک پایین دچار آسیب بلند مدت شود که خطر آن کم‌تر از یک درصد است. در جراحی فک بالا نیز ریسک بی‌حسی لب بالا و کام وجود دارد که حس لب بالا بعد از چند هفته به حالت عادی برمی‌گردد و  فقط در کم‌تر از 1 درصد موارد تغییرات حسی بلند‌مدت خواهند بود. حس کام معمولاً پس از جراحی تغییر می‌کند، اما بیماران معمولاً متوجه آن نمی‌شوند و یا تأثیری در کیفیت زندگی آن‌ها ایجاد نمی‌کند.

• شکستگی ناخواسته فک در هنگام جراحی فک

شکستن فک از خطرات جراحی زیبایی فک بسیار نادر بوده و اگر جراح مهارت کافی داشته باشد معمولاً اتفاق نمی‌افتد. تقریباً در 1 نفر از هر 100 بیمار ممکن است در حالتی ناخواسته فک پایین دچار شکستگی شود. در بیشتر موارد شکستگی، جراحی طبق برنامه‌ریزی پیش می‌رود و شکستگی با پیچ و پلاک ارتوپدی ترمیم می‌شود. در موارد نادر دیگر نیز با استفاده از سیم فک را برای چند هفته می‌بندند تا بهبود یابد. این اتفاق معمولاً بر روی نتایج طولانی مدت جراحی تأثیر نمی‌گذارد.

• تحت تاثیر قرار گرفتن سینوس بینی پس از جراحی فک

پس از جراحی فک بالا، سینوس‌های بینی ممکن است تا چند هفته تحت تأثیر قرار گیرند. در موارد کم‌یابی فرد احتیاج به جراحی دیگری برای رفع این مشکل دارند.

• محدود شدن حرکات صورت بعد از جراحی زیبایی فک

پس از جراحی فک به علت تورم و پس از آن سفتی، باز کردن دهان محدود می‌شود. همچنین کش‌هایی که بین دندان‌ها برای نگه داشتن فک پایین و هدایت دندان‌ها به جایگاه درست به‌کار رفته‌اند، باعث محدودیت در حرکات صورت بیمار می‌شوند. پس از 4 تا 6 هفته عملکرد فک به مرور بهتر می‌شود. زمانی‌که فک‌ها در یک موقعیت ثابت شده‌اند، عضلات صورت به علت تورم کلی که وجود دارد، نمی‌توانند عملکرد درستی داشته باشند.

• سست و شل شدن پیچ ها بعد از جراحی زیبایی فک

معمولاً پیچ‌های استخوانی شل نمی‌شوند، اما در ‌صورتی که همچین مشکلی رخ دهد، پیچ‌ها پس از ترمیم کامل استخوان برداشته می‌شوند. بیماران ممکن است به یک جراحی پس از جراحی فک برای برداشتن پیچ‌ها، پلاک‌ها و سیم‌ها و دیگر اجزاء ارتوپدی احتیاج داشته باشند.

• تاخیر در ترمیم یا عدم بهبود استخوان بعد از جراحی ارتوگناتیک

در برخی بیماران استخوان فک ممکن است با سرعت بسیار کمی بهبود یابد یا حتی ترمیم نشود. در بیماران سالم احتمال بروز این عارضه پس از جراحی فک بسیار کم است. سیگار کشیدن احتمال بروز این خطر جراحی فک را افزایش می‌دهد.

اگر هیچ اتصالی بین استخوانی در ناحیه‌ای که استخوان‌ها برش خوردند، وجود نداشته باشد یا این که تماس بسیار کم باشد ممکن است استخوان فک ترمیم نشود. اگر استخوان بسیار کند ترمیم شود، جراحی دیگری نیاز است. این مشکل معمولاً با پیوند استخوان قابل حل است.

• عود مجدد مشکل فک پس از عمل فک

عود مجدد مشکل فک زمانی رخ می‌دهد که بعد از درمان کامل، فک و دندان‌های بیمار تمایل به برگشت به حالت قبل خود را دارند. ریسک بروز این نوع از عوارض جراحی زیبایی فک با یک برنامه درمانی صحیح کاهش می‌یابند. یکی از روش‌های پیشگری از عود مجدد مشکل فک استفاده از پلاک متحرک یا هر نوع ابزاری است که ارتودنتیست بعد از برداشتن بریس‌های ارتودنسی برای شما در نظر می‌گیرد. این ابزار باعث تثبیت موقعیت دندان‌ها و فک شما می‌شوند.

• از دست دادن دندان ها پس از جراحی فک

از دست دادن دندان‌ها پس از جراحی فک به ندرت اتفاق می‌افتد. این مشکل زمانی ایجاد می‌شود که دندان‌های نزدیک استخوان فک و رگ‌های تأمین کننده مواد غذایی دندان‌ها هنگام جراحی آسیب ببینند. زمانی که بریدگی در قسمت کانال دندان‌ها و رگ‌های خونی اتفاق بیافتد، ممکن است درمان ریشه احتیاج باشد.

• درد مفصل گیجگاهی فک یا اختلالات TMJ بعد از عمل زیبایی فک

درد مفصل گیجگاهی فک یا عملکرد غیرعادی آن ممکن است پس از جراحی ارتوگناتیک ایجاد شود. مفصل گیجگاهی در نزدیکی گوش قرار دارد که هنگام تکان دادن فک‌ها حس می‌شود. جراحی ممکن است باعث تشدید مشکلات مفصل بیمار شود و حتی پس از آن ممکن است فرد به درمان‌های بیشتری احتیاج پیدا کند. اگر سابقه درد مفصل گیجگاهی را دارید حتماً قبل از جراحی پزشک خود را مطلع سازید.

پیشگیری از بروز عوارض جراحی فک

برای پیشگیری از بروز عوارض جراحی فک شما باید نکاتی را از مدتی قبل از جراحی تا انتهای دوران نقاهت جراحی فک رعایت کنید. اولین قدمی که برای پیشگیری از عوارض ضروری است، انتخاب یک پزشک ماهر و با تجربه است.

زمانی که پزشک شما به شیوه درمان و جراحی مسلط باشد، احتمال این که اشتباهی در جراحی شما رخ دهد که باعث بروز عوارض بعد از جراحی زیبایی فک شوند، کم است. قدم بعدی توجه به توصیه‌های پزشک است. بهتر است به ‌طور ‌کامل به اقدامات قبل از جراحی زیبایی فک عمل کنید. برای مثال از الکل و سیگار استفاده نکنید و داروهایتان را طبق دوز‌های تجویز شده، مصرف کنید. همچنین دستورالعمل مراقبت های بعد از عمل زیبایی فک  که در اختیار شما قرار میگیرد را به خوبی مطالعه و تمام موارد را تا مدت زمان گفته شده انجام دهید.

در صورت بروز چه علائمی بعد از جراحی زیبایی فک باید به پزشک اطلاع دهیم؟

اگر عوارض جراحی زیبایی فک بیشتر از حالت نرمال باشند و درد و تورم به طور قابل‌توجهی افزایش یابد، باید به جراح خود اطلاع دهید تا این علائم از نظر پزشکی ارزیابی شوند. علائمی که در صورت مشاهده باید بلافاصله به پزشک گزارش شوند، شامل؛ تب بیش از 38 درجه سانتی‌گراد و لرز، درد شدید، قرمزی و التهاب ناحیه جراحی، حالت تهوع و استفراغ و خونریزی مدام هستند.

آیا کاهش وزن و بی اشتهایی یکی از عوارض جراحی زیبایی فک است؟

اکثر بیماران پس از جراحی فک دچار کاهش وزن می‌شوند که معمولاً پس از گذراندن دوره نقاهت، فرد می‌تواند به‌راحتی به وزن قبل خود برگردد. بی‌‌اشتهایی نیز به علت درد و محدودیت در حرکت دهان اتفاق می‌افتد. این مورد نیز پس از مدتی برطرف می‌شود.

آیا بعد از جراحی فک بی‌حسی دائمی صورت ممکن است؟

طبق متون علمی بی‌حسی دائمی یکی از عوارض نادر بعد از جراحی فک است و در 10 درصد از بیماران اتفاق می‌افتد. حتی در این موارد هم بیمار می‎تواند نواحی بی‌حس را حرکت دهد و پس از مدتی به وضعیت جدید عادت می‌کند.

آیا سفت شدن فک و شنیدن صدای مفاصل از آن مشکلی دارد؟

پس از جراحی، شنیدن صدای تق تق و صداهای مشابه به آن، احساس پری گوش و حرکات غیرعادی دندان‌ها طبیعی است. همچنین سفت شدن فک، احساس کشش و محدودیت در باز شدن دهان غیرعادی نیستند و بعد از مدتی رفع می‌شوند.

آیا گرفتگی بینی پس از انجام عمل طبیعی به نظر می رسد؟

گرفتگی بینی به خصوص زمانی که جراحی بر روی فک بالای شما انجام شده باشد، اتفاق می‌افتد. این عارضه طبیعی است و تنها موردی که باید رعایت کنید، بالا نکشیدن بینی پس از جراحی فک است.