مقالات لیفت سینهبیماریهای مغز و اعصاب

مننژیت چیست؟

مشاورین زیبایی جراحان نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با مشاورین زیبایی جراحان کلیک کنید.
بپرس مشاوره رایگان

مننژیت نوعی التهاب در غشاهای محافظ اطراف مغز و نخاع، معروف به مننژ، است. این بیماری معمولا با علائمی مانند تب، سردرد شدید و سفتی گردن همراه است. شایع‌ ترین علت مننژیت، عفونت های ویروسی است، اما باکتری ها، قارچ ها و انگل ها نیز می توانند عامل ایجاد آن باشند.

در برخی موارد، مننژیت بدون نیاز به درمان خاصی در عرض چند هفته بهبود می یابد، اما در موارد جدی ‌تر، به ‌ویژه مننژیت باکتریایی، مداخله پزشکی فوری ضروری است. درمان سریع، به‌ویژه با آنتی‌بیوتیک ها، می تواند از بروز عوارض خطرناک جلوگیری کند. اگر شما یا یکی از اطرافیانتان علائم این بیماری را دارید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

علائم و نشانه های ابتلا به مننژیت

مننژیت علائمی کاملا مشخص دارد و در صورتی که نادیده گرفته شود،‌ می تواند عوارض واقعا خطرناکی داشته باشد. ما در ادامه به این علائم در گروه های سنی مختلف اشاره می کنیم تا در صورت مشاهده سریعا به پزشک مراجعه کنید.

علائم در افراد بالای ۲ سال

در بزرگسالان و کودکان بالای دو سال، علائم مننژیت معمولا به‌سرعت ظاهر می شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

  • تشنج
  • سفتی گردن
  • سردرد شدید
  • حساسیت به نور
  • تب شدید و ناگهانی
  • حالت تهوع و استفراغ
  • گیجی و مشکل در تمرکز
  • کاهش اشتها و بی‌میلی به نوشیدن
  • خواب‌آلودگی شدید یا مشکل در بیدار شدن
  • بروز بثورات پوستی در موارد مننژیت مننگوکوکی

علائم در نوزادان و شیرخواران

تشخیص مننژیت در نوزادان سخت‌تر است، زیرا آن ها قادر به بیان علائم خود نیستند. برخی از نشانه های این بیماری در نوزادان عبارت‌اند از:

  • تب بالا
  • استفراغ مکرر
  • سفتی گردن و بدن
  • امتناع از غذا خوردن
  • مشکل در بیدار شدن
  • بی‌حالی و کاهش فعالیت
  • گریه مداوم و غیرقابل‌کنترل
  • تورم در ناحیه نرم بالای سر (فونتانل)
  • خواب‌آلودگی شدید یا تحریک‌پذیری زیاد

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده علائم زیر، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید:

  • تب بالا
  • سفتی گردن
  • استفراغ مکرر
  • سردرد شدید و مداوم
  • گیجی و کاهش سطح هوشیاری

علت بروز مننژیت

مننژیت می تواند بر اساس نوع، علت های متفاوتی داشته باشد. ما در ادامه علت بروز هر نوع مننژیت را برای شما ذکر خواهیم کرد:

باکتری

مننژیت باکتریایی زمانی رخ می دهد که باکتری ها از طریق جریان خون به مغز و نخاع منتقل شوند یا مستقیما وارد مننژ شوند. این نوع مننژیت می تواند ناشی از عفونت های گوش، سینوس، شکستگی جمجمه یا در موارد نادر، برخی جراحی ها باشد.

ویروس

ویروس های انتروویروس شایع‌ترین علت این نوع مننژیت هستند و بیشتر در اواخر تابستان و اوایل پاییز مشاهده می شوند. ویروس هایی مانند هرپس سیمپلکس، اچ‌ آی ‌وی، ویروس اوریون و ویروس نیل غربی نیز می توانند منجر به مننژیت ویروسی شوند.

عفونت قارچی

عامل مننژیت قارچی، اسپورهای قارچی موجود در خاک، چوب در حال پوسیدگی و فضولات پرندگان است. مننژیت قارچی مسری نیست، اما در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، مانند مبتلایان به ایدز، خطر بیشتری دارد.

سل

این نوع، از عوارض نادر بیماری سل است و می تواند به‌کندی پیشرفت کند. علائم آن مشابه سایر انواع مننژیت است، اما ممکن است چندین هفته طول بکشد تا شدت یابد. مننژیت سلی نیاز به درمان طولانی‌مدت با داروهای ضد سل دارد.

انگل

برخی انگل ها می توانند منجر به نوعی نادر از مننژیت به نام مننژیت ائوزینوفیلیک شوند. عفونت های ناشی از کرم های نواری مغزی یا مالاریای مغزی نیز می توانند منجر به مننژیت شوند. یک نوع بسیار نادر اما خطرناک، مننژیت آمیبی است که معمولا از طریق شنا در آب های آلوده منتقل می شود و می تواند به‌ سرعت مرگبار باشد. این نوع مننژیت از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود و معمولا از طریق مصرف غذاهای آلوده به انگل ایجاد می شود.

سایر علل غیر عفونی مننژیت

علاوه بر عفونت ها، عوامل غیرعفونی نیز می توانند باعث التهاب مننژ شوند، از جمله:

  • آلرژی ها
  • برخی داروها
  • برخی از انواع سرطان
  • واکنش های شیمیایی
  • بیماری های خود ایمنی مانند سارکوئیدوز

انواع مننژیت

انواع مننژیت معمولا بر اساس عامل ایجاد کننده یا مدت ‌زمان بروز علائم طبقه‌ بندی می شوند. مهم ‌ترین انواع مننژیت عبارتند از:

مننژیت باکتریایی

این نوع مننژیت معمولا شدید است و به ‌سرعت پیشرفت می کند. در صورت عدم درمان، می تواند خطرناک باشد. این نوع مننژیت نیاز به تشخیص سریع و درمان با آنتی‌بیوتیک دارد.

مننژیت ویروسی

شایع‌ترین نوع مننژیت که معمولا خفیف ‌تر است و بدون نیاز به درمان خاصی، خود به ‌خود بهبود می یابد. این نوع معمولا توسط ویروس هایی مانند انتروویروس ها، هرپس سیمپلکس و ویروس نیل غربی ایجاد می شود.

مننژیت قارچی

نوعی نادر اما جدی که بیشتر در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف دیده می شود. این بیماری معمولا در اثر استنشاق اسپورهای قارچی از محیط آلوده رخ می دهد و نیاز به درمان با داروهای ضدقارچ دارد.

مننژیت انگلی

این نوع مننژیت، که به نام مننژیت ائوزینوفیلیک نیز شناخته می شود، توسط برخی انگل ها ایجاد می شود. این نوع از طریق خوردن غذا یا آب آلوده به انگل ها منتقل می شود و معمولا مسری نیست.

مننژیت آمیبی اولیه (PAM)

این نوع نادر اما شدید توسط آمیب Naegleria fowleri ایجاد می شود و اغلب از طریق شنا در آب های آلوده منتقل می شود. این بیماری به‌سرعت پیشرفت کرده و می تواند کشنده باشد.

مننژیت آسپتیک ناشی از دارو (DIAM)

برخی داروها می توانند باعث التهاب مننژ شوند. این نوع مننژیت که به‌ندرت رخ می دهد، معمولا توسط داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا آنتی‌بیوتیک ها ایجاد می شود.

مننژیت مزمن

اگر علائم مننژیت بیش از یک ماه ادامه داشته باشند، به آن مننژیت مزمن گفته می شود. این نوع معمولا ناشی از عفونت های قارچی، برخی باکتری های خاص یا بیماری های خودایمنی است.

مننژیت حاد

این نوع مننژیت ناگهانی بروز کرده و علائم آن شدید است. مننژیت باکتریایی اغلب در این دسته قرار می گیرد و نیاز به درمان فوری دارد.

عوارض و خطرات مننژیت

مننژیت، به ‌ویژه نوع باکتریایی آن، می تواند عوارض جدی و ماندگاری ایجاد کند. هرچه درمان این بیماری عقب بیفتد، احتمال آسیب های عصبی و سایر مشکلات افزایش می یابد. برخی از مهم ‌ترین عوارض مننژیت شامل موارد زیر است:

  • مرگ
  • تشنج
  • کم‌شنوایی
  • آسیب مغزی
  • نارسایی کلیه
  • مشکل بینایی
  • شوک سپتیک
  • مشکل در راه رفتن
  • فلج یا ضعف عضلانی
  • مشکلات حافظه و یادگیری

مننژیت در صورت عدم درمان، می تواند کشنده باشد، به‌ویژه اگر نوع باکتریایی باشد. حتی در صورت درمان، برخی از افراد ممکن است به دلیل شدت عفونت جان خود را از دست بدهند.

نحوه تشخیص مننژیت

پزشکان برای تشخیص مننژیت و تعیین علت آن از روش های مختلفی استفاده می کنند. برخی از آزمایش های کلیدی عبارتند از:

معاینه فیزیکی

پزشک علائم رایج مننژیت مانند سفتی گردن، سردرد شدید، تب و حساسیت به نور را بررسی می کند. همچنین ممکن است به دنبال علائم عفونت در سایر بخش های بدن، مانند گوش ها و دستگاه تنفسی باشد.

آزمایش خون

این آزمایش برای بررسی وجود باکتری یا ویروس در جریان خون انجام می شود و میزان التهاب و عفونت در بدن را مشخص می کند.

پونکسیون کمری (نمونه‌گیری از مایع نخاعی)

پونکسیون کمری یکی از مهم‌ترین روش های تشخیص مننژیت است. در این آزمایش، نمونه‌ای از مایع مغزی-نخاعی (CSF) از ستون فقرات گرفته و از نظر باکتری، ویروس یا سایر عوامل بیماری ‌زا بررسی می شود. در موارد مننژیت باکتریایی، مایع نخاعی معمولا کدر و حاوی تعداد بالایی از سلول های سفید خون است.

تصویربرداری پزشکی (سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی)

این تست برای بررسی تورم مغز، خونریزی یا سایر مشکلات مغزی انجام می شود. در برخی موارد، ممکن است نشان دهد که فشار داخل جمجمه افزایش یافته است.

روش های درمان مننژیت

درمان مننژیت به دو روش خانگی یا بیمارستانی انجام می شود و در ادامه راجع به آن ها توضیح داده شده است:

درمان در بیمارستان

در موارد مننژیت باکتریایی و مننژیت ویروسی شدید، بستری شدن در بیمارستان ضروری است. دلیل این امر، خطر بروز عوارض جدی و نیاز به نظارت دقیق است. روش های درمانی اصلی شامل موارد زیر است:

  • اکسیژن‌درمانی در صورت بروز مشکل در تنفس
  • تزریق مایعات داخل وریدی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
  • تزریق داخل وریدی آنتی‌بیوتیک ها (برای مننژیت باکتریایی)
  • داروهای استروئیدی برای کاهش تورم مغز (در برخی موارد)

بسته به شدت بیماری، بیماران ممکن است چند روز تا چند هفته در بیمارستان بستری باشند. پس از ترخیص نیز به مدت‌زمانی برای بهبودی کامل نیاز خواهند داشت.

درمان در خانه

اگر مننژیت خفیف و ویروسی باشد، معمولا نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست و می توان آن را در خانه مدیریت کرد. بهبودی کامل معمولا طی ۷ تا ۱۰ روز اتفاق می افتد. برای اینکه در روش خانگی، نتیجه سریع تری بگیرید، حتما استراحت کنید، داروهای مسکن برای کاهش تب و سردرد استفاده کنید و در صورت استفراغ و حالت تهوع، داروهای ضد تهوع استفاده کنید. مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از کم آبی نیز فراموش نشود. اگر علائم بدتر شدند یا کنترل آن ها در خانه دشوار شد، لازم است مجددا به پزشک مراجعه شود.

چگونه از مننژیت جلوگیری کنیم

روش هایی برای پیشگیری از ابتلا به مننژیت وجود دارد که در صورت رعایت، هرگز درگیر این بیماری خطرناک نخواهید شد. ما در ادامه این روش ها را برای شما، ذکر خواهیم کرد.

واکسیناسیون: برخی واکسن ها می توانند از بروز انواع مننژیت جلوگیری کنند. مهم‌ترین واکسن های توصیه‌شده عبارت‌اند از:

  • واکسن هموفیلوس آنفلوانزا نوع B (Hib)
  • واکسن مزدوج مننگوکوک (MenACWY)
  • واکسن سروگروپ B مننگوکوک (MenB)
  • واکسن کونژوگه پنوموکوک (PCV15 یا PCV20)

عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی: ظروف غذا، نی، مسواک و بالم لب را با دیگران به اشتراک نگذارید.

داشتن سبک زندگی سالم: تغذیه مناسب، استراحت کافی و ورزش منظم به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.

پوشاندن دهان هنگام عطسه و سرفه: از دستمال یا قسمت داخلی آرنج برای جلوگیری از انتشار میکروب ها استفاده کنید.

شستن مرتب دست ها: پس از رفتن به مکان های عمومی، قبل از غذا خوردن، بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و پس از تماس با حیوانات، دست های خود را به‌خوبی بشویید.

رعایت رژیم غذایی در دوران بارداری: برای جلوگیری از عفونت لیستریا، گوشت ها (مانند هات داگ و گوشت های فرآوری‌شده) را کاملا بپزید و فقط از محصولات لبنی پاستوریزه‌ شده استفاده کنید.

رعایت بهداشت فردی: مننژیت از طریق تماس با ترشحات آلوده، مانند سرفه، عطسه یا بوسیدن، منتقل می شود. همچنین، استفاده مشترک از وسایلی مانند ظروف غذاخوری، مسواک یا سیگار می تواند احتمال انتقال را افزایش دهد.

برای تشخیص و درمان مننژیت به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای تشخیص و درمان مننژیت، مراجعه به پزشک در سریع ‌ترین زمان ممکن اهمیت زیادی دارد، زیرا این بیماری می ‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. در مرحله نخست، شما باید به پزشک عمومی یا متخصص بیماری ‌های عفونی مراجعه کنید. آن ها می توانند با بررسی علائم، آزمایش خون و نمونه‌ گیری از مایع نخاعی، نوع مننژیت را مشخص کند.

در مواردی که این بیماری بر سیستم عصبی تاثیر گذاشته باشد، مراجعه به متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) توصیه می شود. همچنین، در صورت ابتلای کودکان، متخصص اطفال می ‌تواند بهترین گزینه برای ارزیابی و درمان باشد. تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب، از بروز عوارضی مانند آسیب مغزی یا مشکلات شنوایی جلوگیری می ‌کند.


به این محتوا رای دهید..

۰
۰
( امتیاز : ۰%)
ارسال دیدگاه:
captcha
سوال خود را از ما بپرسید
مشاورین زیبایی جراحان
بستنمشاورین زیبایی جراحانمشاورین زیبایی جراحان

سوالات خود را از پزشکان مشاور جراحان بپرسید

00000000000