کبودی بعد از عمل بینی

کبودی بعد از عمل بینی، یک عارضه جانبی شایع است که می‌تواند تا چند روز پس از جراحی، در اطراف چشم‌ها، گونه‌ها و بینی ایجاد شده و در برخی موارد، حتی تا چند ماه نیز ادامه داشته باشد. میزان کبودی بسته به فرد بیمار، وسعت جراحی، تکنیک و تجربه جراح می‌تواند متفاوت باشد. می‌توان گفت، کبودی یکی از پاسخ های طبیعی بدن در طول فرآیند بهبودی است.

کبودی با نشت خون به لایه بالایی پوست ایجاد می‌شود. در واقع کبودی بعد از جراحی بینی، در نتیجه از هم‌گسیختگی رگ‌های خونی بینی، در حین عمل جراحی بروز می‌کند. هنگامی که رگ‌های خونی آسیب می‌بینند، خونریزی می‌کنند، درنتیجه، خون انباشته شده ممکن است در زیر پوست جمع شده و تغییر رنگ قابل‌ملاحظه‌ای ایجاد کند که به عنوان کبودی ظاهر می‌شود.

به طور کلی، کبودی در چند هفته اول پس از جراحی بهبود می‌یابد، اما ممکن است چندین ماه نیز طول بکشد تا نتایج نهایی جراحی، قابل‌مشاهده باشد.

علت کبودی بعد از عمل بینی

دلایل متعددی وجود دارند که ممکن است منجر به کبودی بعد از عمل بینی شوند، اما مهم‌ترین دلیل کبودی در جراحی بینی خودِ عمل جراحی است. کبودی معمولاً به این دلیل رخ می‌دهد که محل جراحی نزدیک به رگ‌های خونی بینی است و جراحی می‌تواند جریان خون را مختل کند. در واقع، رگ‌های خونیِ کوچک اطراف ناحیه جراحی، آسیب دیده و منجر به نشت خون به بافت اطراف می‌شود. در نتیجه، این مسئله باعث تغییر رنگ شده و ظاهری کبود و متورم ایجاد می‌کند. در ادامه به برخی علل دیگر کبودی بعد از عمل بینی خواهیم پرداخت.

• گستردگی جراحی

جراحی‌های گسترده‌تر، مانند شکستن و تغییر شکل استخوان‌های بینی، آسیب بافتی وسیع‌تری را ایجاد کرده و اغلب منجر به ایجاد ناحیه کبودی بزرگ‌تری می‌شود. در جراحی‌های پیچیده‌تر، اختلال بیشتر در رگ‌های خونی در طول جراحی، باعث افزایش نشت بیشتر خون به بافت‌های اطراف می‌شود.

• تورم و احتباس مایعات

در طی جراحی بینی، ممکن است عروق لنفاوی ظریف در ناحیه بینی مختل شده و منجر به اختلال در تخلیه لنفاوی شود. این اختلال می‌تواند مانع از خروج مایع شود. هنگامی که مایع در بافت‌های اطراف بینی جمع می‌شود، به رگ‌های خونی اطراف فشار وارد کرده و منجر به تشدید کبودی می‌شود.

• نوع جراحی بینی

عمده کبودی بینی زمانی رخ می‌دهد که جراح در حال اصلاح استخوان بینی بیمار، مانند تراشیدن پل یا اصلاح نیمرخ بینی باشد.

عوامل موثر در میزان کبودی پس از عمل بینی

از عوامل مؤثر در میزان کبودی دور چشم می‌توان به پیچیدگی روند جراحی، استفاده از روش باز یا بسته در جراحی، ضخامت پوست، استفاده از داروهای رقیق کننده خون و سن بیمار اشاره کرد.

روند بهبودی کبودی بعد از جراحی بینی

به طورکلی انتظار می‌رود کبودی بعد از جراحی بینی، حدود دو هفته طول بکشد. با ‌این حال، لازم است بدانید که این بازه زمانی می‌تواند بسته به عوامل مختلفی از جمله، شدت کبودی و فیزیولوژی فرد متفاوت باشد. بنابراین نمی‌توان یک جدول زمانی دقیق برای بهبود کبودی بعد از جراحی بینی تعیین کرد. در بیشتر موارد، کبودی‌های خفیف‌تر معمولاً ظرف چند روز فروکش می‌کنند، در حالی که کبودی‌های شدیدتر ممکن است تا یک هفته یا بیشتر طول بکشد تا کاملأ بهبود یابند. اکثر بیمارانی که پس از جراحی بینی خود، کبودی را تجربه می‌کنند، پس از 7 تا 10 روز شاهد ناپدید شدن آن خواهند بود.

به طورکلی، روند بهبودی کبودی بعد از جراحی بینی را می‌توان به چند مرحله تقسیم کرد که هر کدام ویژگی‌ها و بازه زمانی خاص خود را دارند. در ادامه مراحل بهبودی را با جزئیات بیشتری بیان خواهیم کرد:

• کبودی روزهای اولیه بعد از عمل جراحی

بلافاصله بعد از عمل، اطراف چشم‌ها، گونه‌ها و بینی ممکن است شروع به کبودی کنند. در این مرحله، ممکن است میزان کبودی، به دلیل وجود اکسیژن موجود در خون، قابل توجه نباشد اما با گذشت زمان، خون نفوذ کرده به بافت (ناشی از برش‌های عمل بینی)، اکسیژن خود را از دست داده و تغییر رنگ می‌دهد. هنگامی که کبودی آشکارتر شد، پس از یک تا دو روز، رنگ بافت معمولاً بنفش، آبی یا گاهی سیاه می‌شود. کبودی‌ها معمولاً برای چند روز تیره می‌مانند.

• کبودی 5 روز بعد از عمل بینی

پنج روز بعد، با بهبودی بدن، کبودی‌ها کم‌رنگ می‌شوند. کم‌رنگ‌تر شدن کبودی‌ها ممکن است، در مدت زمان پنج روز پس از جراحی، بسیار قابل‌توجه باشد، با ‌این حال، درصورتی‌که این کبودی گسترده‌تر بروز پیدا کند، ممکن است روند بهبودی کمی بیشتر طول بکشد. با کاهش میزان کبودی، رنگ آن شروع به سبز شدن (یا بنفش کم‌رنگ) کرده و درنتیجه رنگ آن روز به روز روشن‌تر می‌شود.

• کبودی 1 هفته پس از عمل بینی

پس از حدود یک هفته تا 10 روز بعد از عمل بینی، کبودی‌ها ممکن است از سبز به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد درآیند. با بهبودی بدن، کبودی همچنان کم‌رنگ‌تر خواهد شد.

• کبودی 2 تا 3 هفته پس از عمل بینی

تقریبأ پس از حدود دو تا سه هفته، اکثر بیماران متوجه می‌شوند که کبودی آن‌ها کاملاً برطرف شده است. کسانی که کبودی خفیف دارند ممکن است حتی زودتر از دو هفته شاهد محو‎ شدن کامل کبودی‌های خود باشند. اما افرادی که کبودی گسترده‌تری دارند، ممکن است روند بهبود کبودی آن‌ها کمی بیشتر طول بکشد.

راه های پیشگیری و کاهش کبودی بعد از عمل بینی

ورم و کبودی بعد از عمل بینی، درست بعد از پایان عمل جراحی شروع می‌شود. هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری صد درصدی از کبودی عمل بینی وجود ندارد، با ‌این حال می‌توان، اقداماتی را جهت کاهش این‌گونه از کبودی‌ها انجام داد. در ادامه به برخی از اقدامات مناسب و مهم جهت پیشگیری و کاهش کبودی بعد از عمل بینی خواهیم پرداخت:

• انتخاب جراح بینی ماهر و باتجربه

انتخاب یک جراح ماهر و باتجربه می‌تواند به کاهش کبودی بعد از عمل بینی کمک کرده و به بیمار در دستیابی به نتایج بهتر کمک کند. هرچه جراح حرفه‌ای‌تر باشد، بروز کبودی بعد از عمل بینی کم‌تر خواهد بود. این‌گونه جراحان با بررسی بهتر شرایط فیزیولوژی بیمار، تکنیک‎های صحیح را انجام داده و آسیب وارده به بینی فرد را به حداقل می‌رسانند تا در نتیجه کبودی‌ها کاهش یابند.

• پرهیز از مصرف الکل و سیگار برای پیشگیری از کبودی پس از عمل بینی

برای پیشگیری از کبودی پس از عمل، بیمار باید از نوشیدن الکل و سیگار پرهیز کند. خوردن مشروبات الکلی باعث گشاد شدن عروق، احتباس آب در بدن، خشکی پوست و در نهایت ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شود. سیگارکشیدن و محصولات نیکوتین، می‌تواند روند بهبود طبیعی بدن را کند کرده و منجر به دوره نقاهت طولانی‌تر شود. بدین‌صورت که نیکوتین عروق خونی را منقبض کرده و جریان خون را در محل جراحی کاهش می‌دهد، در نتیجه باعث تأخیر در بهبود زخم و کبودی بیشتر می شود.

• انجام توصیه های پزشک برای پیشگیری از کبودی بعد از عمل بینی

برای به حداقل رساندن کبودی بعد از عمل بینی و به دست آوردن بهترین نتیجه، پیروی از توصیه‌های پزشک و دستورالعمل مراقبت‌های بعد از عمل وی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مهم است که بیمار فقط از داروهای تجویز شده توسط پزشک خود استفاده کرده و از مصرف خودسرانه داروها به‌ویژه آسپرین‌ و داروهای رقیق‌کننده خون اجتناب کند. همچنین بیمار باید مصرف منظم آنتی‌بیوتیک‌های تجویزشده را مدنظر قرار داده و از مصرف بیش از حد و بی‌رویه مسکن‌ها مگر در موارد ضروری و به صلاحدید پزشک خودداری کنند.

• استراحت و نحوه خوابیدن برای کاهش کبودی بعد از عمل بینی

ممکن است در دو روز اول بعد از جراحی بینی، تراوش خونی خفیفی از بینی وجود داشته باشد. بیمار باید دو روز اول بعد از عمل را به استراحت بگذراند. در روز سوم، در صورت تمایل می‌تواند به فعالیت‌های سبک روزانه خود بازگردد.

هنگام خواب شبانه و استراحت در روز، بیمار نباید به پهلو بخوابد بلکه باید سر خود را روی دو بالش، بالاتر از نیم تنه قرار داده و به پشت دراز بکشد. این مسئله جهت ترمیم صحیح شکل بینی فرد بسیار مهم بوده و از تجمع مایع و فشار بر روی محل جراحی جلوگیری می‌کند. هدف این است که در هفته اول پس از جراحی، بیمار سر خود را بالا نگه دارد. این امر به‌ویژه در روزهای اولیه، زمانی که کبودی و ناراحتی شدیدتر است، اهمیت دارد.

• رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری و کاهش کبودی بعد از جراحی بینی

نوشیدن مایعات کافی برای بهبودی کبودی‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. نوشیدن مقدار زیادی آب آناناس و کرفس، در هفته اول پس از جراحی توصیه می‌شود. در واقع وجود آنزیمی به نام بروملین، به کاهش کبودی بافت، جلوگیری از گرفتگی بینی و هضم غذا کمک می‌کند.

• استفاده از کمپرس سرد برای کاهش کبودی پس از جراحی بینی

استفاده از کمپرس سرد در نواحی کبود شده، روشی مؤثر برای کاهش کبودی بعد از عمل است. توصیه می‌شود بیمار در 48 ساعت اول بعد از عمل بینی، کمپرس سرد را به مدت 20 دقیقه روی گونه‌ها و اطراف چشم‌ها قرار داده و سپس آن را به مدت 20 دقیقه بردارد.

• هیدراته نگه داشتن بدن برای پیشگیری از کبودی پس از عمل بینی

وقتی بدن بیمار آب کافی دریافت می‌کند، احتمال احتباس آب کمتر شده، در نتیجه سیستم گردش خون و لنفاوی فرد کارآمدتر عمل کرده و در نهایت به بهبود سریع کبودی پس از عمل بینی کمک می‌کند.

از دیگر راه‌های پیشگیری و کاهش کبودی بعد از عمل بینی می‌توان به استفاده از کرم‌های کاهش کبودی، اجتناب از خندیدن، صحبت زیاد و فعالیت بدنی شدید به‌ویژه در ساعات اولیه بعد از عمل، محافظت از بینی در برابر ضربه‌های شدید مانند نیشگون‌گرفتن و کشیدن، عدم استفاده از عینک طبی و آفتابی، قرارنگرفتن در معرض نور خورشید، عدم استفاده از دوش آب گرم، سونا و جکوزی، مصرف مکمل‌های ویتامین C با توجه به صلاحدید پزشک و اجتناب از بلندکردن اجسام سنگین اشاره کرد.

درمان کبودی بعد از عمل بینی

از راه‌های درمان و رفع کبودی ناشی از عمل بینی، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، پمادها و کرم‌های تجویز شده توسط جراح است. از جمله پمادها و کرم‌هایی که جراحان برای بیماران خود تجویز می‌کنند می‌توان به لازونیل، آرنیکا و هیرودوئید اشاره کرد. این کرم‌ها دارای خاصیت ترمیم‌کنندگی بوده و به درمان سریع‌تر کبودی‌ بعد از عمل بینی کمک می‌کنند. لازم به ذکر است که مصرف هرگونه دارویی منوط به تجویز پزشک مربوطه است.

معمولا پزشکان برای کاهش کبودی‌های صورت، قرص آناهیل را تجویز می‌کنند. این قرص که به قرص آناناس نیز معروف است، دارای آنزیمی به نام بروملین است که خواص ضدالتهابی و تسکین دهندگی دارد. برخی از جراحان مصرف مکمل‌های بروملین را برای کمک به کاهش کبودی پس از جراحی توصیه می‌کنند.

کبودی و خونمردگی بعد از عمل بینی چقدر طول می‌کشد؟

بسته به شرایط بیمار و پیچیدگی جراحی، مدت‌زمان کبودی بعد از جراحی بینی می‌تواند متفاوت باشد. اما به طورکلی، این کبودی‌ها طی 7 الی 10 روز پس از عمل بینی، شروع به محو شدن می‌کنند. اگرچه اکثر کبودی‌ها باید در مدت زمان 2 الی 3 هفته برطرف شوند، اما ممکن است در برخی موارد، بهبود آن‌ها کمی طولانی‌تر باشد.

کبودی بعد از عمل بینی در چه صورت خطرناک است و باید به پزشک مراجعه کنیم؟

زمانی که کبودی بعد از عمل بینی، با علائمی چون اختلال در بینایی، درد زیاد در اطراف چشم، تب بالا، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، تورم توده‌ای و مشاهده خون در ادرار و مدفوع همراه باشد، بیمار باید به پزشک خود مراجعه کند، زیرا عدم توجه و مراجعه به پزشک می‌تواند عواقب جبران ناپذیری درپی داشته باشد.