جراحی آرتروسکوپی چیست؟
جراحی آرتروسکوپی یک عمل تشخیصی درمانی است که با استفاده از آن می توان داخل مفاصل مختلف را دید و به مشکلات آن ها رسیدگی کرد. می توان گفت که آرتروسکوپی گاهی جنبه درمانی و گاهی هم جنبه تشخیص بیماری را دارد. البته در اکثر موارد این جراحی به هر دو منظور و همزمان انجام می شود. آرتروسکوپی در لغت به معنای دیدن داخل مفصل است. با استفاده از دستگاه آرتروسکوپ می توان بسیاری از مشکلات داخلی مفصل را تشخیص و اقدامات لازم را انجام داد. در صورتی که نتوان مشکلات داخل مفصل را با استفاده از آزمایش های روتین تشخیص داد آرتروسکوپی می تواند به ما کمک کند. زمانی که تشخیص مشکلات مفصل از طریق روش های تصویربرداری امکان پذیر باشد نباید از آرتروسکوپی برای تشخیص استفاده کرد. در این مطلب قصد داریم اطلاعات کاملی را درباره عمل آرتروسکوپی بیان کنیم. اگر قصد انجام این عمل را دارید این مقاله را تا آخر مطالعه کنید.
.jpg)
روش درون بینی مفصل یا آرتروسکوپی چیست؟
جراحی آرتروسکوپی روشی است که برای تشخیص و رفع مشکلات به وجود آمده در مفاصل به کار می رود. عمل آرتروسکوپی به معنای درون بینی مفاصل مختلف بدن است. این روش بسته به شرایطی که بیمار دارد می تواند برای درمان هم به کار رود. عمل آرتروسکوپی عملی کم تهاجم بوده و دوره نقاهت کوتاهی دارد. دستگاه آرتروسکوپ شامل یک لوله فلزی است. این لوله توخالی و باریک قطر بسیار کمی دارد و جراحت زیادی را به جا نمی گذارد. در قسمت نوک این لوله دوربین و همینطور منبع نوری قرار داده شده است و از این طریق داخل مفاصل دیده می شود. درون این لوله تو خالی هم تعدادی عدسی قرار داده شده است. برای عبور این لوله لازم است یک شکاف چند میلیمتری ایجاد شود و از این طریق تصاویر روی یک مانیتور به نمایش گذاشته می شوند.
عمل آرتروسکوپی چگونه انجام می شود و چه مراحلی دارد؟
قبل از اینکه به بیان روش عمل بپردازیم باید بیان کنیم که آرتروسکوپی زمانی برای تشخیص مشکلات ناحیه مفاصل به کار می رود که روش های تشخیصی دیگر مانند رادیوگرافی، سی تی اسکن یا MRI به نتیجه مناسب نرسیده باشند. بیمار برای انجام جراحی آرتروسکوپی ابتدا در حالت بیهوشی یا بی حسی قرار می گیرد و پس از آن برش هایی در حد چند میلیمتر در ناحیه مورد نظر ایجاد می شود. این برش ها برای عبور لوله آرتروسکوپ استفاده می شود. از طریق دوربین و نوری که از طریق لوله تابانده می شود داخل مفاصل قابل مشاهده شده و جراح می تواند جزئیات را به طور دقیق مشاهده کند. پس از آن از طریق شکاف های دیگری که ایجاد شده اند مایع ضدعفونی کننده یا استریل وارد عضو می شود. این کار باعث می شود که مایع کدر رنگ خارج شده و تصاویر شفاف تر و با جزئیات بهتر مشاهده شود. همچنین حجم مفصل را افزایش داده و فضا را متسع می کند. از این طریق قسمت های مختلف از هم فاصله گرفته و می توان آن ها را بهتر مشاهده کرد. در صورتی که نیاز به عمل باشد جراح ابزار کوچکی را از طریق سوراخ های دیگر که قبلا آن ها را ایجاد کرده است وارد بدن می کند و مشکلات مفصلی را با برش، تراش و... درمان می کند. مدت زمان انجام عمل آرتروسکوپی چیزی حدود نیم تا یک ساعت است.
.jpg)
جراحی آرتروسکوپی چه کاربردی دارد؟
همان طور که بیان کردیم عمل دیدن مفصل ممکن است به دو دلیل انجام شود. در برخی از موارد از این جراحی تنها برای مشاهده داخل مفاصل و تشخیص بیماری ها استفاده می شود. در برخی دیگر از موارد این جراحی برای رفع برخی از اختلالات و آسیب های مفصل به کار می رود. از جمله مواردی که می توان با استفاده از آرتروسکوپی به درمان آن ها پرداخت می توان به پارگی لیگامان، رفع آسیب دیدگی غضروف در شانه، درمان مینیسک آسیب دیده، سندرم کانال کارپ و... اشاره کرد. همچنین در مواردی از این روش برای ترمیم و بازسازی رباط صلیبی استفاده می شود. در مواردی جراح در حین عمل می فهمد که مفاصل چه مشکلاتی دارند و در همان لحظه تصمیم می گیرد که با استفاده از ابزارهای دیگر این مشکلات را رفع کند. این ابزار دارای اندازه های کوچکی هستند و جراحت عمیقی را به جا نمی گذارد.
مزایای عمل آرتروسکوپی مفصل
مزایای عمل آرتروسکوپی شامل موارد زیادی هستند. این مزایا باعث شده است که این عمل طرفدار زیادی پیدا کرده و بیش از پیش برای تشخیص اختلالات مفصلی مورد استفاده قرار بگیرد.
- عمل آرتروسکوپی باعث می شود روش های سخت جراحی باز کنار گذاشته شده و درمان با خطر کمتری انجام شود.
- یک روش کم خطر است و عوارض قابل ذکری به همراه ندارد.
- در اصطلاح یک عمل سرپایی است و بیمار در همان روز عمل مرخص می شود.
- دوره نقاهت کوتاهی دارد و این موضوع باعث شده که ورزشکاران هم به انجام این عمل رو بیاورند.
- آرتروسکوپی درد کمتری را نسبت به عمل های پر تهاجم مفصل به همراه دارد.
- در اکثر موارد نیاز به استفاده از داروی بیهوشی نیست. این موضوع برای افرادی که به این داروها حساسیت دارند مفید است.
.jpg)
معایب و عوارض عمل آرتروسکوپی
عوارض جراحی آرتروسکوپی انگشت شمار هستند. در اکثر موارد عوارض این جراحی دائمی نیست و با گذشت چند روز یا چند هفته از بین می روند. یکی از عوارضی که این جراحی دارد، درد است. البته این درد آزاردهنده نیست و با استفاده از مسکن های معمولی رفع می شود. همچنین امکان بروز عفونت بعد از عمل آرتروسکوپی وجود دارد. جراح برای اینکه از این مشکل جلوگیری شود آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز می کند. همچنین پس از عمل احتمال خونریزی و التهاب مفصل وجود دارد. در مواردی ممکن است این خونریزی ها بیش از حد باشد که در این شرایط باید به جراح اطلاع داده شود. در صورتی که پزشک معالج از مهارت کمی برخوردار باشد ممکن است به اعصاب و عروق در حین عمل آسیب وارد شود. همچنین پس از عمل در ناحیه زخم ها کبودی به وجود می آید که با گذشت چند روز از بین می روند. سفتی و خشکی مفصل مورد عمل هم می تواند از دیگر عوارض عمل آرتروسکوپی باشد.
کاندیدای عمل آرتروسکوپی چه افرادی هستند؟
افراد زیادی می توانند کاندیدای جراحی آرتروسکوپی در مفاصل مختلف بدن باشند. اما برای نتیجه موفقیت آمیز این افراد باید شرایط انجام عمل را داشته باشند. جراح معاینه را انجام داده و تصمیم می گیرد که چه افرادی باید این جراحی را انجام دهند. بهترین کاندیدا برای عمل آرتروسکوپی افراد زیر هستند.
- افرادی که برای تشخیص مشکلات مفصلی از روش های دیگر مانند سی تی اسکن و ام آر آی نتیجه درست نگرفته اند.
- افرادی که دارای سلامتی جسمی خوبی بوده و دچار بیماری های جدی و مزمن نباشند.
- افرادی که سن آن ها کمتر از 70 سال است.
- افرادی که نمی خواهند یا نمی توانند عمل های جراحی تهاجمی باز مفصلی را انجام دهند.
- افرادی که نمی توانند دوره نقاهت طولانی مدتی را بگذرانند.
- افرادی که بدن آن ها در برابر داروهای بیهوشی و بی حسی واکنش نشان نمی دهد.
.jpg)
دوران نقاهت عمل آرتروسکوپی
دوره نقاهت عمل آرتروسکوپی بسیار کوتاه است. در موارد زیادی فرد پس از چند روز می تواند به انجام کارهای خود بپردازد یا به سر کار برود. البته طول مدت دوره بهبودی به سنگینی عمل و شرایط بدن بیمار هم بستگی دارد. بهتر است در این دوره فرد بیشتر استراحت کرده و به مفصل عمل شده فشاری وارد نکند. توصیه می شود بیمار پس از انجام عمل از غذاهای سبک و نرم استفاده کند. همچنین بهتر است تا زمان بهبود زخم ها آب به آن ها نرسد. روش عوض کردن پانسمان و ضدعفونی کردن زخم ها بسیار ساده است. بیمار باید روش عوض کردن پانسمان را یاد گرفته و طبق دستور پزشک آن را عوض کند. در صورت وجود تورم و باد کردن اطراف مفصل می توان از کمپرس یخ استفاده کرد.
اقدامات قبل از جراحی آرتروسکوپی
قبل از اینکه عمل آرتروسکوپی انجام شود لازم است مراقبت ها و اقداماتی انجام شود تا آمادگی برای عمل حاصل شود. به این منظور قبل از عمل بیمار باید در این زمینه اطلاعاتی را کسب کرده تا بتواند خود را آماده عمل کند. همچنین باید سوالات خود را در این زمینه از جراح بپرسد. اقدامات قبل از عمل آرترسکوپی به شرح زیر می باشند.
- مصرف سیگار و الکل از سه هفته قبل از عمل باید به کلی قطع شود.
- مصرف داروهای منعقد کننده خون را باید از دو هفته قبل قطع کرد.
- حتماً در جلسه مشاوره قبل از عمل شرکت کرده و سوالات خود را از جراح بپرسید.
- در صورتی که هرگونه حساسیت دارویی دارید به جراحی اطلاع دهید.
- در صورتی که داروی خاصی را مصرف می کنید حتماً به جراح اطلاع دهید.
- شب قبل از عمل حتما دوش گرفته و محل عمل را با آب و صابون شستشو دهید.
- آزمایش های لازم انجام شده و نتایج به جراح ارتوپدی ارائه شوند.
- در روز عمل یک نفر را به همراه داشته باشید تا کارهای شما را انجام دهد.
- بیمار باید در روز انجام جراحی آرتروسکوپی ناشتا باشد.
- از چهار ساعت قبل از انجام عمل مصرف آب هم باید قطع شود.
- در صورت لزوم مصرف دارو با کمترین مقدار آب باشد.
مراقبت های بعد از جراحی آرتروسکوپی
مراقبت های بعد از آرتروسکوپی بسیار حائز اهمیت هستند. این مراقبت ها باید به طور دقیق فرا گرفته شوند و با دقت انجام شوند. جراح باید در این زمینه به بیمار مشورت های لازم را بدهد. بیمار هم باید سعی داشته باشد در این باره اطلاعات خود را افزایش دهد تا نتیجه بهتری حاصل شده و همچنین دوره نقاهت عمل کاهش یابد.
- پس از عمل بیمار باید حداقل یک روز استراحت کند.
- در صورتی که عمل روی مفاصل پا انجام شده باشد تا چند روز و ترجیحا بلند مدت باید از توالت فرنگی استفاده شود.
- در صورتی که عمل سنگین و در اندام های تحتانی باشد تا چند روز باید از چوب دستی برای کاهش فشار روی مفصل استفاده شود.
- در روز های اول بیمار باید به آرامی قدم بزند و بدون تحرک نباشند.
- نباید تا زمانی که زخم ها بهبود می یابند آب با آنها تماس داشته باشد.
- آنتی بیوتیک و مسکن های تجویز شده تهیه شده و طبق دستور از آن ها استفاده شود.
- تا چند هفته نباید ورزش های آبی انجام داد.
- در روزهای اول باید تحرک بیمار در ناحیه عمل شده کم باشد.
- قبل از عمل باید فضای استراحت برای بیمار مهیا و آماده شود.
- مصرف سیگار و الکل باید قطع شود.
- انجام ورزش های سنگین را باید حداقل به یک ماه پس از عمل موکول کرد.
.jpg)
آیا هزینه عمل آرتروسکوپی شامل بیمه می شود؟
شاید برای شما هم سوال باشد که آیا عمل آرتروسکوپی در اندام های مختلف بدن شامل پوشش بیمه می شود یا نه. از آن جایی که این عمل به منظور درمان انجام می شود شرکت های بیمه ای باید به آن خدمات ارائه دهند. بیمه ها بر اساس شرایط خود و نوع بیمه فرد به او خدمات ارائه می دهند. قبل از انجام عمل باید درباره بیمه خود سوالات لازم را انجام داده و در صورت لزوم آن را تکمیل کرد. می توان در این زمینه از جراح کمک گرفته و از راهنمایی های او استفاده کرد. این بیمه ها بر اساس ضوابط خود و همینطور قرارداد فرد خدمات می دهند. بنابراین نمی توان به طور دقیق بیان کرد که چند درصد از هزینه جراحی آرتروسکوپی را پوشش می دهند.
درد بعد از عمل آرتروسکوپی
درد بعد از آرتروسکوپی طبیعی است و دور از انتظار نیست که پس از انجام این عمل در ناحیه عمل شده درد داشته باشند. البته درد این عمل به اندازه عمل های سنگین نبوده و قابل تحمل است. برای کنترل ناراحتی و درد دارو تجویز شده که کاملا اثرگذار است. در صورتی که این درد بیش از حد و غیر قابل تحمل باشد حتماً باید جراح را در جریان گذاشت. در شرایط معمولی این درد و نا آرامی بعد از آرتروسکوپی پس از یک الی دو روز از بین می رود. بیمار در روزهای اول نباید به محل عمل فشاری وارد کند تا روند بهبودی طبیعی باعث کاهش درد شود.
بهترین دکتر آرتروسکوپی
بهترین جراح ارتوپدی برای انجام عمل آرتروسکوپی فردی است که در همه زمینه های درمانی به بیمار کمک می کند. متخصص ارتوپدی در وهله اول باید مشاوره های مفید و کارآمدی را به بیمار بدهد. همچنین باید او را به درستی معاینه کرده و بتواند با دقت بالا مشکل او را تشخیص دهد. علاوه بر این باید در انجام عمل مهارت بالایی را داشته باشد و نهایت دقت خود را در این زمینه به کار گیرد. یک پزشک خوب عمل درون بینی مفصل را با کمترین تهاجم انجام می دهد. این فرد سعی دارد در یادگیری اقدامات قبل و بعد از عمل به بیمار کمک کرده و مشاوره های لازم را به او بدهد. همچنین پس از عمل حال بیمار را جویا شده و در جلسات متعددی او را معاینه می کند.
هزینه عمل آرتروسکوپی
هزینه جراحی آرتروسکوپی به عوامل زیادی بستگی دارد و باید قیمت نهایی با در نظر گرفتن کلیه این موارد اعلام شود. یکی از عواملی که هزینه جراحی آرتروسکوپی را تغییر می دهد، عضوی است که باید عمل شود. یکی دیگر از این عوامل میزان مشکلات و نوع اختلالات به وجود آمده در ناحیه مفصل است. هر چه بعد از عکسبرداری حین عمل وضعیت مفصل حاد تر باشد هزینه نهایی هم بیشتر می شود. بالطبع جراحان ارتوپدی که تجربه و مهارت بیشتری در عمل آرتروسکوپی دارند دستمزد بیشتری دریافت می کنند. یک پارامتر تعیین کننده دیگر امکانات مرکز جراحی است که عمل در آن انجام می شود. برای آگاهی از قیمت عمل آرتروسکوپی نیاز به مراجعه و معاینه تخصصی جراح ارتوپد است.
عمل آرتروسکوپی در مفاصل مختلف بدن
آرتروسکوپی در مفاصل اندام های مختلفی از بدن قابل انجام است. در واقع این عمل در تمام مفاصل بدن قابل انجام است مگر اینکه محدودیتی وجود داشته باشد. مفاصل زانو، لگن، شانه، مچ دست و... از جمله مفاصلی هستند که قابلیت انجام عمل آرتروسکوپی در آن ها فراهم است. در این قسمت ها ممکن است مشکلات مختلفی به وجود آید. آرتروسکوپی این امکان را فراهم می کند که اختلالات مفصل با کمترین تهاجم تشخیص داده شده و رفع شود. برای عمل هر عضو با این روش باید به بهترین متخصص ارتوپدی در تهران و دیگر شهرها مراجعه شود. روش انجام این عمل در اکثر مفاصل شباهت زیادی به هم دارد. اما از آنجایی که همه اعضای بدن به یک شکل نیستند ممکن است در مواردی تغییراتی در روند عمل ایجاد شود.
.jpg)
عمل آرتروسکوپی زانو
آرتروسکوپی زانو برای تشخیص و درمان مشکلات مختلفی در ناحیه زانو و مفصل آن انجام می شود. این جراحی در مدت زمان نیم تا یک ساعت انجام می شود. برای انجام این عمل برش هایی در ناحیه زانو ایجاد می شوند. این برش ها برای عبور لوله آرتروسکوپ، عبور وسایل پزشکی برای انجام عمل و همچنین فرستادن مایعات استریل به داخل مفصل زانو ایجاد می شود. این مایعات برای خارج شدن مایعات کدر و شفاف شدن تصاویر تزریق می شوند. انجام این عمل برای بیمار بسیار راحت تر از روش های قدیمی عمل زانو است. این جراحی حداقل تهاجم را برای بیمار به همراه دارد. از جراحی آرتروسکوپی زانو برای رفع مشکلاتی همچون پارگی مینیسک، رفع شل شدگی غیر طبیعی مینیسک، شکستگی در مفصل زانو، ترمیم رباط صلیبی و... استفاده می شود.
جراحی آرتروسکوپی لگن و ران
عمل آرتروسکوپی مفصل لگن برای رفع مشکلات این ناحیه و همچنین تشخیص بیماری های مفصل لگن به کار می رود. در این عمل هم برای اینکه بتوانیم جزئیات داخل مفصل لگن را مشاهده کنیم میله مخصوص مجهز به دوربین به داخل فرستاده می شود. پس از آن در صورت امکان با استفاده از وسایل مخصوص پزشکی جراح به رفع مشکلات موجود می پردازد. برای عبور وسایل پزشکی باید از برش های دیگر استفاده شود. در حین انجام عمل جراح بر روی یک مانیتور جزئیات مفصل لگن و روند انجام عمل را مشاهده کرده و آن را با تمرکز بالاتری انجام می دهد. این کار باعث می شود که درصد خطای عمل به حداقل برسد.
عمل آرتروسکوپی آرنج
آرنج دست هم ممکن است به دلایل مختلف دچار مشکل شود. در چنین شرایطی برای اینکه مشکلات آرنج به درستی رفع شوند باید از روش های درست استفاده شود. در صورتی که روشهای کم تهاجم به ما نتیجه ندهند از آرتروسکوپی مفصل استفاده می شود. علاوه بر این امکان اینکه مشکلات آرنج با این روش برطرف شوند هم وجود دارد. این روش بسیار کم ریسک است زیرا جراح تصویر داخل اعضای آرنج را مشاهده کرده با تمرکز بالایی عمل را انجام می دهد. البته این عمل در این عضو کمتر از اعضای دیگر همچون لگن، زانو، شانه و... انجام می شود. دلیل این امر این است که آرنج دارای مفصل کوچکی بوده و همچنین بافت نرم آن کم است. در چنین شرایطی کار برای جراح سخت می شود. بنابراین توصیه می شود این عمل توسط یک پزشک خوب انجام شود.
آرتروسکوپی شانه
آرتروسکوپی مفصل شانه هم روندی شبیه به دیگر اعضای بدن را دارد. در این عضو هم از این روش برای تشخیص و درمان مشکلات مفصل استفاده می شود. به این گونه یک لوله مجهز به دوربین به داخل مفصل فرستاده شده و جزئیات را به ما نشان می دهد. همچنین از یک نور قوی برای بهتر شدن دید استفاده می شود. این دوربین باعث می شود که جراح ابزار پزشکی را به درستی هدایت کرده و دید خوبی بر روی اعضای بدن داشته باشد. پس از انجام عمل در صورت لزوم بخیه هایی در ناحیه شانه زده می شوند. البته در اکثر موارد از بخیه استفاده نشده و زخم ها پس از مدتی بهبود می یابند.
آرتروسکوپی مچ پا
عمل آرتروسکوپی مچ پا هم یکی از عمل های رشته ارتوپدی است که در آن با استفاده از وسایل مخصوص به تشخیص و درمان پرداخته می شود. این جراحی یکی از کم تهاجم ترین عمل های ارتوپدی است. در این عمل به رفع مشکلات مفصل پا پرداخته می شود. انجام جراحی آرتروسکوپی مفصل مچ پا باعث بهتر شدن کارایی این ناحیه و کاهش درد می شود. این عمل باعث رفع مشکلاتی همچون ناپایداری در مچ، شکستگی مچ پا، آرتروز مچ پا، گیر افتادگی قدامی مچ پا، فیبروز مفصلی، عفونت و... می شود. اکثر افراد می توانند از جراحی آرتروسکوپی استفاده کنند.
آرتروسکوپی مچ دست
آرتروسکوپی دست هم یکی دیگر از عمل هایی است که می توان با استفاده از آن به تشخیص و درمان بیماری ها پرداخت. برای انجام این عمل از بی حسی موضعی استفاده می شود. در این جراحی برش های ریزی ایجاد شده و لوله مخصوص برای به نمایش گذاشتن مشکلات دست به داخل این عضو فرستاده می شوند. این لوله به کمک یک دوربین و یک منبع نور به ما تصاویر لازم را می دهد. جراح این لوله را تکان داده و از طریق آن همه اجزای داخل دست را مشاهده می کند. پس از آن از طریق برش هایی که از قبل ایجاد شده اند وسایل مخصوص را به داخل عضو فرستاده و مشکلات آن را رفع می کند. سپس بخیه هایی را در این نواحی می زند و دست را پانسمان می کند. عمل جراحی آرتروسکوپی مفصل دست بسیار حساس بوده و انجام آن باید به یک جراح خوب سپرده شود.
جراحی آرتروسکوپی رباط صلیبی
یکی از روش های عمل رباط صلیبی آرتروسکوپی است. در این روش رباط صلیبی زانو بررسی و درمان می شود. رباط صلیبی به دلایل زیادی ممکن است آسیب دیده و دچار پارگی و کشیدگی شود. در چنین شرایطی دردی در این ناحیه به وجود آمده و کارایی زانو هم محدود می شود. یکی از راه های رفع مشکلات در این ناحیه آرتروسکوپی است. در این عمل مشکلات رباط صلیبی به طور دقیق بررسی می شوند. به این گونه که یک دستگاه به داخل زانو فرستاده شده و تصاویری از رباط صلیبی را به ما می دهد. این تصاویر مشخص می کنند که رباط صلیبی در چه وضعیتی است. پس از آن جراح یک وسیله کوچک را برای عمل رباط به داخل زانو می فرستد. این عمل باید در حالت بیهوشی یا بی حسی انجام شود. به افراد توصیه داریم که در صورت بروز مشکل در ناحیه رباط صلیبی هر چه سریعتر برای انجام عمل جراحی مراجعه کنند. در غیر این صورت ممکن است درمان مقداری سخت شود. در اکثر موارد ورزشکاران در این ناحیه دچار مشکل می شوند.
